Giá dầu bị ảnh hưởng bởi những yếu tố nào?

Nguồn cung từ các nước sản xuất dầu có ảnh hưởng trực tiếp đến giá dầu

Cũng giống như các hàng hóa khác, giá dầu chịu ảnh hưởng bởi quy luật cung cầu.

Các nước sản xuất dầu mỏ lớn nhất thế giới trong năm 2019 bao gồm:

1. Mỹ (12.000.000 thùng/ngày).

2. Nga (11.200.000 thùng/ngày).

3. Ả rập Xê út (11.113.710 thùng/ngày).

4. Iraq (4.451.516 thùng/ngày).

5. Iran (3.990.956 thùng/ngày).

6. Trung Quốc (3.980.650 thùng/ngày).

7. Canada (3.662.694 thùng/ngày).

8. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (3.1106.077 thùng/ngày).

9. Kuwait (2.923.825 thùng/ngày).

10. Brazil (2.515.459 thùng/ngày).

Trong số 10 quốc gia trên, mặc dù là những nước có sản lượng sản xuất dầu hàng đầu thế giới, nhưng Mỹ và Trung Quốc cũng là những nước có lượng tiêu thụ dầu lớn nhất thế giới. Vì vậy sản lượng của họ chủ yếu sử dụng cho nhu cầu trong nước chứ không xuất khẩu hoặc xuất rất ít. Chính vì vậy mà khi giá dầu tăng thường có ảnh hưởng không tốt cho kinh tế Mỹ và cả Trung Quốc.

Mỹ trước đây là một nước phải nhập khẩu dầu với khối lượng lớn. Mỗi khi giá dầu tăng mạnh khiến kinh tế Mỹ lao đao. Nhưng với sự phát triển của công nghệ khai thác dầu đá phiến, từ năm 2016 trở lại đây, Mỹ đã lần lượt vượt qua các nước sản xuất đầu lớn nhất là Nga và Ả rập Xê út để trở thành số 1 thế giới về sản lượng khai thác dầu.

Các yếu tố thời tiết 

Thói quen tiêu thụ theo mùa cũng có thể có ảnh hưởng đến giá của dầu thô. Trong suốt những tháng thời tiết lạnh, khí đốt sẽ được tiêu thụ nhiều hơn những tháng ấm. Ngược lại, mùa hè tại Mỹ thường xuyên thấy sự tăng giá xăng do không đáp ứng được nhu cầu đòi hỏi cao. Mùa bão ở bờ biển vùng Vịnh của Hoa Kỳ cũng ảnh hưởng đến giá dầu do cơn bão gây ra mối đe dọa cho nhà máy lọc dầu ở Vịnh Mexico. Các nhà đầu cơ nhận thức được thói quen này để đưa ra quyết định giao dịch của họ.

Các quyết định từ OPEC cũng gây tác động đến giá dầu

OPEC là 1 tổ chức bao gồm 15 quốc gia (Algeria, Angola, Ecuador, Equatorial Guinea, Gabon, Iran, Iraq, Kuwait, Libya, Nigeria, Qatar, Cộng hòa Congo, Ả Rập Saudi, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất và Venezuela); được thành lập để điều tiết giá dầu bằng cách kiểm soát nguồn cung, nhằm đảm bảo các thành viên có được mức giá tốt nhất ngay cả khi lượng dầu sản xuất ít hơn. Năm 2018, các nước OPEC đã đồng ý hạn chế sản xuất khoảng 39 triệu thùng dầu thô/ngày, tương đương 1/3 sản lượng dầu thô trên toàn cầu.

Hiện tại, OPEC đang kiểm soát 40% nguồn cung dầu của thế giới. Điều này đã được chứng minh vào năm 1973, khi cuộc khủng hoảng dầu mỏ diễn ra khiến ​​giá dầu thô toàn cầu tăng gần bốn lần do OPEC hạn chế cung cấp cho một số quốc gia. Tuy nhiên, gần đây, OPEC đã cảnh báo rằng thị trường dầu mỏ có thể đang dư thừa do sự mở rộng của ngành công nghiệp khai thác dầu đá phiến của Mỹ.

Nga dù không phải là thành viên của OPEC, cũng đã đồng ý hạn chế sản xuất dầu trong nhiều năm trở lại đây, gần đây nhất là khoảng 228.000 thùng/ngày vào tháng 12 năm 2018.

Các nước sản xuất dầu ngoài OPEC

Ngoài OPEC, các quốc gia sản xuất dầu lớn nhất thế giới là Hoa Kỳ, Canada và Trung Quốc. Hiện tại Hoa Kỳ đang là quốc gia sản xuất dầu đơn lẻ lớn nhất thế giới với 13 triệu thùng/ngày trong năm 2017.

Ngoài ra còn có OECD, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, với các thành viên sản xuất khoảng 24 triệu thùng mỗi ngày. Nhìn chung, các quốc gia ngoài OPEC sản xuất chỉ khoảng 53 triệu thùng/ngày.

Tiền tệ 

Từ khi tỷ giá dầu được định giá theo USD, nhiều nhân tố ảnh hưởng đến đồng USD có thể tác động đến thị trường dầu. Nhìn một cách tổng thể, giá dầu thô tỷ lệ nghịch với giá trị đồng USD. 1 USD mạnh có nghĩa là chỉ cần vài USD để mua 1 thùng dầu.

Điều này thường tốt cho khách hàng. 1 thùng dầu trị giá 100 USD thì tốt cho nhà sản xuất (không tốt cho khách hàng) khi đồng USD mạnh hơn so với các đồng tiền khác. Tuy nhiên nếu chỉ 100 USD đổi được 64 EUR (một đồng USD yếu), giá dầu cao không có nghĩa là tốt cho nhà cung cấp, do đồng USD Mỹ mất giá nên lợi nhuận của họ cũng ít đi.