Fintech đang phát triển khắp Đông Nam Á

Dịch vụ Fintech phát triển ở Đông Nam Á

Fintech là viết tắt của từ Financial Technology (công nghệ tài chính), được sử dụng chung cho tất cả các công ty sử dụng internet, điện thoại di động, công nghệ điện toán đám mây và các phần mềm mã nguồn mở nhằm mục đích nâng cao hiệu quả của hoạt động ngân hàng và đầu tư.

Fintech đã và đang thu hút sự quan tâm, đầu tư của các chuyên gia công nghệ, tài chính, định chế tài chính, giới đầu tư trên toàn thế giới, với ngày càng nhiều công ty thâm nhập vào lĩnh vực ngân hàng trong năm nay. 

Việc áp dụng dịch vụ mua trước - trả sau và ngân hàng kỹ thuật số đang nhanh chóng thu hẹp khoảng cách tài chính truyền thống ở các khu vực. Trong bối cảnh người dân áp dụng rộng rãi điện thoại thông minh và sử dụng nền tảng thương mại điện tử, fintech có khả năng thu thập dữ liệu khách hàng và sàng lọc ngay cả những người có ít hoặc không có lịch sử tín dụng.

Ganis Pawestri, thư ký 27 tuổi ở trung tâm Jakarta, không có thẻ tín dụng. Thay vào đó, cô sử dụng một ứng dụng có tên Akulaku để mua sắm hàng ngày và hàng thời trang trực tuyến, chi khoảng 800.000 rupiah Indonesia (50 USD) mỗi tháng.

Vào cuối tháng, Pawestri thực hiện thanh toán thông qua ngân hàng trực tuyến cũng do công ty thuộc tập đoàn Akulaku điều hành. Không có phí lãi suất cho các khoản thanh toán hàng tháng. Đối với những khoản mua sắm đắt tiền hơn, chẳng hạn như đi du lịch, cô trả thành ba đợt với lãi suất khoảng 2%.

Sau khi tốt nghiệp, cô đã bị từ chối cấp thẻ tín dụng nhiều lần. Ngay cả sau khi hoàn tất quá trình sàng lọc ban đầu ở một người cho vay khác, phải mất vài tuần chờ đợi cho đến khi nhận được thông tin chiếc thẻ được cấp bị thất lạc qua đường bưu điện. 

Các dịch vụ Fintech như Akulaku, cho phép thanh toán trả góp lên tới 12 tháng, rất phổ biến ở Indonesia, nơi chỉ có khoảng 5% người dân có thẻ tín dụng. Ra mắt vào năm 2016, hơn 60% trong số 5 đến 7 triệu người dùng hoạt động hàng tháng là thế hệ Millennials (thế hệ được sinh ra vào khoảng từ năm 1981 đến 1996).

Efrinal Sinaga, Chủ tịch kiêm giám đốc của Akulaku Finance cho biết, phục vụ khách hàng kỹ thuật số là rất quan trọng đối với lĩnh vực tài chính nhằm mở rộng cơ sở khách hàng của công ty ở những khu vực xa xôi của Indonesia, quốc gia có khoảng 17.000 hòn đảo. Tập đoàn này cũng hoạt động tại Philippines và Malaysia, đặt mục tiêu phục vụ 50 triệu khách hàng trên khắp khu vực vào năm 2025.

Đối với khách hàng của mình, điểm thu hút lớn là khả năng tiếp cận tín dụng dễ dàng ngay cả đối với những người có ít hoặc không có lịch sử vay mượn.

Không sử dụng thông tin nhận dạng cá nhân, Akulaku đã xây dựng mô hình chấm điểm tín dụng bằng cách hợp tác với các trang thương mại điện tử và nhà cung cấp dịch vụ viễn thông để đánh giá mức độ tín nhiệm của người vay tiềm năng dựa trên thói quen chi tiêu.

Các nền kinh tế mới nổi như Indonesia thường thiếu hoặc chậm phát triển các văn phòng tín dụng, nên không cập nhật được lịch sử tín dụng của những người đi vay tiềm năng.

Ứng dụng đặt ra hạn mức tín dụng cho từng khách hàng, tùy thuộc vào thu nhập và lịch sử thanh toán của họ, giúp họ không bị chi tiêu quá mức. Pawestri ở Jakarta bắt đầu với hạn mức 3 triệu rupiah, sau đó tăng gấp đôi sau một năm rưỡi vì cô thường xuyên sử dụng dịch vụ.

Theo một nghiên cứu của Trung tâm Thực hành và Đầu tư Tác động (CIIP), một đơn vị phi lợi nhuận của Temasek Trust ở Singapore, 63% người dùng fintech là khách hàng lần đầu và 57% cho biết không muốn truy cập vào các lựa chọn thay thế.

Được công bố vào tháng 6, nghiên cứu này là bản phân tích toàn diện đầu tiên về tác động của công nghệ tài chính ở Đông Nam Á. Công ty đã khảo sát 6.500 khách hàng sử dụng dịch vụ tài chính tại 6 quốc gia là Campuchia, Indonesia, Myanmar, Philippines, Thái Lan và Việt Nam.

"Sự tăng tốc của các công ty fintech trong việc giải quyết không gian cũng phản ánh số lượng người không sử dụng dịch vụ ngân hàng và không được phục vụ đầy đủ trong khu vực. Trong khi người chơi truyền thống đang tìm đến thị trường kỹ thuật số thì các fintech có xu hướng nhanh nhẹn hơn về tốc độ tiếp cận thị trường và đầu tư", Dawn Chan, Giám đốc điều hành của CIIP nói.

Theo một báo cáo năm ngoái của Google, Temasek Holdings và Bain & Co, một số ngân hàng lớn nhất châu Á hiện đang phát triển lĩnh vực cho vay trực tuyến ở Đông Nam Á, dự kiến sẽ đạt 116 tỷ USD vào năm 2025, tăng gần gấp ba lần so với năm 2021.

Năm ngoái, Ngân hàng Thương mại Siam của Thái Lan đã đầu tư 100 triệu USD vào Akulaku, trong khi ngân hàng cho vay lớn nhất Nhật Bản, MUFG Bank, cũng đầu tư 200 triệu USD và nắm giữ khoảng 10% cổ phần trong công ty cho vay trực tuyến Indonesia.

Ngân hàng Mizuho của Nhật Bản vào tháng 3 đã dẫn đầu vòng gây quỹ trị giá 270 triệu USD cho Tập đoàn Kredivo, đối thủ cạnh tranh của Akulaku ở Indonesia. Ra mắt vào năm 2016, Kredivo nhắm đến nhiều khách hàng giàu có hơn trong nước, những người có mức lương tối thiểu hàng tháng là 3 triệu rupiah.

Việt Nam là một trong những thị trường hứa hẹn 

Trong một cuộc phỏng vấn với Nikkei Asia, Kazutoshi Isogai, giám đốc ngân hàng kinh doanh và bán lẻ của Mizuho, nói rằng Việt Nam, Philippines và Indonesia là "một số thị trường hứa hẹn nhất cho ngân hàng bán lẻ", đồng thời nói thêm rằng ngân hàng Nhật Bản có thể mở rộng quan hệ đối tác sang các thị trường mới. Ngoài Indonesia, Kredivo đã hoạt động tại Việt Nam.

Giám đốc chiến lược của Kredivo Abhijay Sethia cho biết, công ty cho vay trực tuyến cũng đang tìm cách ra mắt một ngân hàng kỹ thuật số vào "một thời điểm nào đó trong năm nay, tùy thuộc vào sự chấp thuận theo quy định".

Indonesia đang chứng kiến làn sóng các công ty công nghệ mua lại các ngân hàng truyền thống để biến chúng thành ngân hàng số. Năm ngoái, Kredivo đã nắm giữ phần lớn cổ phần của Ngân hàng Bisnis Internasional được niêm yết công khai.

Grab và Viễn thông Singapore có kế hoạch mở ngân hàng kỹ thuật số của riêng họ trong năm nay tại Indonesia sau khi mua cổ phần của một công ty tư nhân nhỏ. 

Mặc dù có thành tích khiêm tốn hơn nhưng những người mới đến cũng đang cải thiện chất lượng cho vay của họ. Báo cáo của CIIP nhấn mạnh rằng tỷ lệ vỡ nợ của cả fintech và các tổ chức phi ngân hàng chỉ cao hơn một chút so với ngân hàng truyền thống. Vào năm 2022, tỷ lệ vỡ nợ trung bình của các fintech là 2,8%, cao hơn các ngân hàng truyền thống là 2,5%.

Tuy nhiên, giống như hầu hết các công ty khởi nghiệp, nhiều công ty fintech mới đang thua lỗ.

Chan của CIIP cho biết: "Khi nói về việc tối ưu hóa quy trình kinh doanh và số hóa, các công ty tài chính nhận thức rõ ràng rằng tập trung vào việc giảm chi phí vận hành nếu muốn trở thành một công ty bền vững theo thời gian".

(Nguồn: Nikkei Asia)