Chuyên gia: Các Startup ở Đông Nam Á sẽ được hưởng lợi trong 2024

Các nhà đầu tư và chuyên gia cho biết, những gã khổng lồ khởi nghiệp ở Đông Nam Á có thể sẽ chứng kiến dòng tiền đổ vào họ trong năm nay, khi các quỹ đầu tư mạo hiểm với hầu bao eo hẹp tìm kiếm sự đảm bảo về lợi nhuận và né các hoạt động kinh doanh mới đầy rủi ro.

Hàng tỷ USD vốn đã rút khỏi các công ty khởi nghiệp trong khu vực vào năm 2023, khi nền kinh tế toàn cầu chao đảo vì xung đột, cú sốc giá dầu, lãi suất cao và lạm phát gia tăng, làm cạn kiệt dòng tiền ra nước ngoài, đặc biệt là từ châu Âu đang gặp khó khăn.

Các chuyên gia kinh doanh cảnh báo, năm nay, các công ty khởi nghiệp ở Đông Nam Á đang mong đợi một phần số tiền đó sẽ quay trở lại, nhưng họ có thể đang tìm cách đặt cược an toàn hơn.

"Hiện nay có xu hướng đầu tư vào các công ty khởi nghiệp không chỉ thể hiện sự đổi mới mà còn mang lại lợi nhuận. Edward Ismawan, thuộc Hiệp hội đầu tư mạo hiểm cho các công ty khởi nghiệp Indonesia (Amvesindo), cho biết trên tờ SCMP rằng những người đã chứng tỏ được khả năng phục hồi của mình sẽ gặt hái được nhiều lợi ích.

Trong một thế giới ngày càng không có tiền mặt, công nghệ tài chính, thanh toán điện tử, bán hàng trực tuyến và gọi xe thống trị các vòng cấp vốn trong khu vực, trong khi nền kinh tế xanh mang đến những cơ hội mới trong các lĩnh vực tăng trưởng rõ ràng. Nhưng những ý tưởng mới dũng cảm có thể khó nhận được khoản đầu tư cần thiết trong những tháng tới.

Lawrence Loh, giáo sư tại Trường Kinh doanh Đại học Quốc gia Singapore, cho biết: "Do môi trường đầu tư ngày càng thách thức, các nhà đầu tư ngày càng chọn lọc hơn và đầu tư vào các công ty đã qua giai đoạn hình thành ý tưởng".

Singapore – nơi có khoảng 4.000 công ty khởi nghiệp công nghệ, trong đó có 18 công ty kỳ lân và hơn 400 công ty đầu tư mạo hiểm vẫn là điểm đến hấp dẫn nhất cho các công ty khởi nghiệp và đầu tư mạo hiểm trong khu vực.

Thành phố này đã giành được một vị trí cùng với một số hệ sinh thái khởi nghiệp lớn nhất thế giới như ở Thung lũng Silicon và New York trong bảng xếp hạng top 10 toàn cầu từ công ty nghiên cứu và chính sách đổi mới Startup Genome năm ngoái.

Nơi xếp thứ tám, tăng 10 bậc so với một năm trước và vượt qua các đối thủ trong khu vực là Thượng Hải, Seoul và Tokyo, chỉ xếp sau Bắc Kinh.

"Gần đây đã có một làn sóng ý tưởng trong không gian công nghệ và kỹ thuật số, nhưng đã có sự chuyển đổi sang ưu tiên tài trợ ở giai đoạn sau vì đây là những ý tưởng dễ thương mại hóa hơn", ông Loh cho biết.

Ông nói, các nhà đầu tư vẫn quan tâm đến các công ty khởi nghiệp, nhưng hầu hết đã trở nên "chọn lọc" hơn và thích gắn bó với những vụ đặt cược an toàn hơn hiện nay – chỉ ra năm 2022, khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed( bắt đầu tăng lãi suất, là thời điểm bắt đầu của xu hướng.

Được thành lập vào năm 2020, Bolttech, kỳ lân công nghệ bảo hiểm có trụ sở tại Singapore, gần đây đã huy động được 246 triệu USD trong vòng cấp vốn series B sau khoản đóng góp 50 triệu USD từ một công ty đầu tư.

Điều hành một sàn giao dịch cho phép các công ty bảo hiểm, nhà phân phối và khách hàng mua bán các sản phẩm bảo hiểm, công ty đã nhận được giấy phép hoạt động ở tất cả các bang của Hoa Kỳ và vào tháng 10 đã bắt đầu xem xét đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng trị giá 300 triệu USD tại nước này, các nguồn tin nói với Bloomberg.

Bloomberg đưa tin, công ty, được hậu thuẫn bởi tỷ phú Hồng Kông Richard Li Tzar-kai, đã yêu cầu các ngân hàng đưa ra đề xuất về việc bán cổ phần tiềm năng, dự kiến sẽ diễn ra vào thời điểm nào đó trong năm nay.

Sống xanh ở Indonesia

Indonesia, quốc gia khởi nghiệp số 2 Đông Nam Á, đã chứng kiến mức đầu tư vào lĩnh vực này giảm 87% vào năm 2023. Dự kiến sẽ có sự thay đổi trong năm nay, nhưng sự thận trọng và sáng suốt vẫn sẽ là kim chỉ nam dẫn đường cho các nhà đầu tư.

Ismawan của Amvesindo cho biết, sự quan tâm đến các công ty khởi nghiệp về năng lượng bền vững đang ngày càng tăng khi Indonesia hướng tới mục tiêu xanh.

Ông nói: "Các công ty khởi nghiệp tạo nên làn sóng trong lĩnh vực xanh, biến đổi khí hậu và các vấn đề xã hội bị ảnh hưởng đang gia tăng về mặt nguồn tài trợ".

Trong khi Singapore thu được nhiều tiền đầu tư mạo hiểm nhất và được khen ngợi vì đã nuôi dưỡng một hệ sinh thái khởi nghiệp hiện đại, hợp pháp, thì các chuyên gia cho rằng Indonesia đang trở nên thân thiện với nhà đầu tư hơn, được hỗ trợ bởi dân số đông đảo và ngày càng kết nối.

Nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á được định giá khoảng 1.300 tỷ USD vào năm 2022, với dự báo thu nhập khả dụng của hộ gia đình sẽ đạt 1.080 tỷ USD trong năm nay. Ước tính có khoảng 180 triệu người dùng thương mại điện tử trong nước, chi tổng cộng 56 tỷ USD vào năm 2023.

Và luôn có chỗ cho những công ty khởi nghiệp sáng tạo hơn, theo nhà phân tích tài chính Adi Wijaya có trụ sở tại Jakarta.

Ông nói: "Tôi nghĩ vẫn còn cơ hội cho các dự án đầu tư mạo hiểm tập trung vào các khoản vay tín dụng và nền tảng thị trường mới có thể lấp đầy khoảng trống thị trường", đồng thời cho biết thêm rằng vị thế của Indonesia là thị trường lớn nhất Đông Nam Á có lợi cho các công ty khởi nghiệp dựa trên tiêu dùng.

Indonesia hiện có khoảng 2.300 công ty khởi nghiệp, 14 trong số đó là kỳ lân, nghĩa là họ có tổng giá trị thị trường hơn 1 tỷ USD.

GoTo, ra đời sau sự hợp nhất giữa Gojek và Tokopedia vào tháng 5/2021 , được định giá 30 tỷ USD, trở thành "decacorn" lớn nhất Indonesia – thuật ngữ chỉ những kỳ lân trị giá hơn 10 tỷ USD.

TikTok đã giành được 75% cổ phần của Tokopedia, trị giá 840 triệu USD, vào tháng 12 năm ngoái , trong một động thái được coi là một thắng lợi cho các công ty khởi nghiệp địa phương. Việc mua lại bất ngờ xảy ra sau lệnh cấm của chính phủ đối với TikTok Shop, vốn đã gây bão trên thị trường thương mại điện tử Indonesia.

Wijaya nói: "Lệnh cấm cho thấy quyết tâm của chính phủ [Indonesia] trong việc hỗ trợ các công ty khởi nghiệp trong nước".

"Hoạt động của TikTok Shop đã bắt đầu lấn chiếm thị phần của các công ty khởi nghiệp có trụ sở tại Indonesia như Tokopedia và chính phủ đã quyết định hành động".

Malaysia: bệ phóng khu vực?

Các thị trường nhỏ hơn với ước mơ lớn là quản lý một không gian khởi nghiệp bền vững có thể thấy mình đang nắm giữ trong năm nay khi các nhà đầu tư thử nghiệm vùng nước này.

Chính phủ Malaysia đang quảng bá nó như một bệ phóng lý tưởng cho các công ty khởi nghiệp công nghệ có thể phát triển nhờ dân số có trình độ học vấn, đa ngôn ngữ và cơ sở hạ tầng phát triển trước khi vượt qua thị trường rộng lớn hơn 600 triệu dân của Đông Nam Á.

"Vai trò chiến lược của Malaysia là cung cấp bến đỗ mềm cho các công ty khởi nghiệp nước ngoài xây dựng hoạt động trong khu vực, làm quen với các sắc thái văn hóa của thị trường ASEAN và kiểm tra mức độ phù hợp với thị trường của sản phẩm trước khi mạo hiểm sang quốc gia tiếp theo", Eric Lee , từ Digital Districts, một công ty xây dựng hệ sinh thái công nghệ ASEAN, nói với This Week in Asia.

Ông cho biết, thủ đô Kuala Lumpur và các bang Penang, Johor, Sabah và Sarawak là những nơi thử nghiệm độc đáo với mức độ đô thị hóa, ngôn ngữ và sự phát triển khác nhau phản ánh những gì ở các quốc gia thành viên láng giềng của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á như Indonesia, Philippin và Thái Lan.

Lee cho biết: "Điều này cho phép các công ty khởi nghiệp nước ngoài xác nhận các dịch vụ của họ ở Malaysia trước tiên và đạt được những hiểu biết sâu sắc về văn hóa vô giá, giúp tăng cơ hội thâm nhập thành công vào quốc gia ASEAN tiếp theo".

Ngoài ra, sự yếu kém gần đây của đồng Ringgit có nghĩa là các công ty khởi nghiệp nước ngoài có thể kiếm tiền nhiều hơn và quản lý tỷ lệ chi tiêu hiệu quả hơn, đồng thời tận hưởng không gian văn phòng tương đương, tài năng địa phương nói tiếng Anh và các dịch vụ kỹ thuật số như ở Singapore. một nửa giá - hoặc nhiều hơn.

Nhưng thách thức chính mà các công ty khởi nghiệp ở Malaysia phải đối mặt là cơ cấu chính phủ phức tạp ở cả cấp liên bang và tiểu bang.

Lee nói: "Miễn là công ty khởi nghiệp nước ngoài không yêu cầu bất kỳ giấy phép, phê duyệt hoặc tài trợ nào từ chính phủ hoặc cơ quan quản lý, thì họ sẽ ổn".

"Nếu làm vậy, họ sẽ gặp phải rất nhiều thủ tục hành chính và quan liêu có thể cản trở kế hoạch mở rộng của họ".

(Nguồn: SCMP)