Các nhà quản lý ngày càng lo lắng về stablecoin sau sự sụp đổ của Terra

TerraUSD (UST), một stablecoin "thuật toán" được neo 1-1 với USD, đã xóa bỏ phần lớn giá trị của nó trong tuần này sau một nhiều đợt bán tháo khiến hàng tỷ USD đột ngột bốc hơi khỏi giá trị thị trường.

UST hoạt động bằng cách sử dụng một cơ chế phức tạp của mã kết hợp với một mã thông báo anh em Luna để cân bằng cung cầu và ổn định giá cả. Bên cạnh đó, UST được cho là dùng nhiều đồng tiền khác như Bitcoin để bảo chứng.

Tether (USDT), đồng tiền ổn định lớn nhất thế giới, cũng đã giảm xuống dưới mức neo 1 USD trong vài giờ vào thứ Năm, làm dấy lên lo ngại về khả năng lây lan từ sự sụt giảm của việc hủy chốt giá UST. Không giống như UST, USDT được cho là có đủ tài sản được giữ trong một khoản dự trữ.

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen đã trực tiếp giải quyết vấn đề của cả UST và USDT "phá vỡ đồng tiền" trong tuần này. Trong một cuộc điều trần trước Quốc hội, Yellen cho biết những tài sản như vậy hiện không gây rủi ro hệ thống đối với sự ổn định tài chính - nhưng bà không chắc trong tương lai sẽ như thế nào.

"Tôi sẽ không mô tả nó ở quy mô này như một mối đe dọa thực sự đối với sự ổn định tài chính nhưng chúng đang phát triển rất nhanh chóng", bà nói với các nhà lập pháp hôm thứ Năm.

"Chúng thể hiện cùng một loại rủi ro mà chúng ta đã biết trong nhiều thế kỷ liên quan đến hoạt động ngân hàng". Yellen đã thúc giục Quốc hội thông qua quy định liên bang về stablecoin vào cuối năm nay.

Chính phủ Anh cũng đang lưu ý về vấn đề này. Một phát ngôn viên của chính phủ Anh nói với CNBC hôm thứ Sáu rằng họ sẵn sàng thực hiện các hành động tiếp theo đối với stablecoin sau sự sụp đổ của Terra.

"Chính phủ đã rõ ràng rằng một số stablecoin nhất định không phù hợp cho mục đích thanh toán vì chúng có chung đặc điểm với các loại tiền điện tử chưa được hỗ trợ", người phát ngôn cho biết.

Anh đang có kế hoạch đưa stablecoin vào phạm vi quy định về thanh toán điện tử, điều này có thể khiến các tổ chức phát hành như Tether và Circle phải chịu sự giám sát của cơ quan giám sát thị trường của nước này.

Các đề xuất riêng biệt trong Liên minh châu Âu cũng sẽ đưa các stablecoin dưới sự giám sát nghiêm ngặt của pháp luật.

Stablecoin là gì?

Chúng giống như những con chip sòng bạc dành cho thế giới tiền điện tử. Các nhà giao dịch mua các mã thông báo như USDT hoặc USDC bằng USD thật. Sau đó, các token có thể được sử dụng để giao dịch Bitcoin và các loại tiền điện tử khác.

Ý tưởng là, bất cứ khi nào ai đó muốn rút tiền mặt, họ có thể nhận được số lượng USD tương đương cho bao nhiêu stablecoin mà họ muốn bán. Có nghĩa là, các nhà phát hành Stablecoin giữ một mức tiền đủ tương ứng với số lượng token đang lưu hành.

Ngày nay, toàn bộ thị trường stablecoin trị giá hơn 160 tỷ USD, theo dữ liệu từ CoinGecko. Tether là công ty lớn nhất thế giới, với giá trị thị trường khoảng 80 tỷ USD.

Điều gì đã xảy ra với UST?

UST là một trường hợp độc nhất trong thế giới stablecoin. Không giống như USDT, nó không có bất kỳ khoản tiền mặt thực tế nào để hỗ trợ tỷ giá có chủ đích của nó với đồng USD - mặc dù tại một thời điểm, nó đã được hỗ trợ một phần bởi Bitcoin.

Thay vào đó, UST dựa vào một hệ thống các thuật toán. Nó đã đi một cái gì đó như thế này:

- Giá UST có thể giảm xuống dưới một USD khi có quá nhiều mã thông báo được lưu hành nhưng không đủ nhu cầu.

- Hợp đồng thông minh - các dòng mã được viết vào blockchain - sẽ bắt đầu loại bỏ lượng UST dư thừa ra khỏi nguồn cung và tạo ra các đơn vị mới của mã thông báo gọi là Luna, có giá thả nổi.

- Ngoài ra còn có một hệ thống chênh lệch giá đang hoạt động, nơi các nhà giao dịch được khuyến khích thu lợi nhuận từ sự chênh lệch giá của hai mã thông báo.

Ý tưởng là bạn luôn có thể mua Luna trị giá 1 USD cho một UST. Vì vậy, nếu UST trị giá 0,98 USD, về cơ bản bạn có thể mua một đồng, hoán đổi nó với Luna và bỏ túi 0,2 USD lợi nhuận.

Luna, mã thông báo anh em của UST, về cơ bản là vô giá trị trong khi trước đó đã đạt mốc cao nhất gấn 120 USD vào đầu năm nay.

Toàn bộ hệ thống được thiết kế để ổn định UST ở mức 1 USD. Nhưng nó đã sụp đổ dưới áp lực thanh lý hàng tỷ USD - đặc biệt là trên Anchor, một nền tảng cho vay hứa hẹn với người dùng lãi suất cao tới 20% trên khoản tiết kiệm của họ. Nhiều chuyên gia cho rằng điều này không bền vững.

Tại sao các nhà quản lý lại lo lắng?

Nỗi sợ hãi chính là một công ty phát hành stablecoin lớn như Tether có thể sẽ gặp phải tình trạng "chạy ngân hàng".

Yellen và các quan chức Mỹ khác thường so sánh chúng với các quỹ thị trường tiền tệ. Năm 2008, Quỹ dự trữ chính - quỹ thị trường tiền tệ ban đầu - mất giá trị tài sản ròng là 1 USD một cổ phiếu. Quỹ nắm giữ một số tài sản của mình dưới dạng thương phiếu (nợ doanh nghiệp ngắn hạn) từ Lehman Brothers. Khi Lehman phá sản, các nhà đầu tư bỏ chạy.

Trước đây, Tether cho biết dự trữ của họ hoàn toàn bằng USD. Nhưng nó đã đảo ngược vị thế này sau một thỏa thuận năm 2019 với tổng chưởng lý New York. Tiết lộ từ công ty cho thấy, họ có rất ít tiền mặt nhưng rất nhiều thương phiếu không rõ nguồn gốc.

Tether hiện cho biết, họ đang giảm mức độ thương phiếu sở hữu và tăng lượng nắm giữ tín phiếu Kho bạc Mỹ.

Cơ quan xếp hạng Fitch cho biết trong một ghi chú hôm thứ Năm: "Chúng tôi hy vọng những phát triển gần đây sẽ dẫn đến việc tăng cường yêu cầu quản lý các stablecoin", cơ quan xếp hạng Fitch cho biết.

Theo Fitch, mặc dù rủi ro của các stablecoin như Tether "có thể dễ quản lý hơn" so với các loại tiền thuật toán như UST, nhưng cuối cùng nó lại phụ thuộc vào mức độ tín nhiệm của các công ty phát hành chúng.

"Nhiều tổ chức tài chính được quản lý đã tăng cường tiếp xúc với tiền điện tử, Defi và các hình thức tài chính kỹ thuật số khác trong những tháng gần đây và một số tổ chức phát hành được Fitch xếp hạng có thể bị ảnh hưởng nếu sự biến động của thị trường tiền điện tử trở nên nghiêm trọng", công ty cho biết.

"Cũng có nguy cơ ảnh hưởng đến nền kinh tế thực, chẳng hạn như thông qua các tác động tiêu cực của sự giàu có nếu giá trị tài sản tiền điện tử giảm mạnh. Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng rủi ro đối với các công ty phát hành được Fitch xếp hạng và hoạt động kinh tế thực tế nói chung là rất thấp".