Các bản đồ quy hoạch trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm được lập như thế nào?

4,3ha nằm ngoài quy hoạch

Theo quy hoạch được duyệt và chủ trương thu hồi đất của Thủ tướng Chính phủ, khu đô thị Thủ Thiêm gồm khu đô thị mới và khu tái định cư thuộc địa bàn các phường An Khánh, An Lợi Đông, Bình An, Bình Khánh và Thủ Thiêm, quận 2, TP.HCM nằm tọa lạc bên bờ Đông sông Sài Gòn đối diện quận 1 với tổng diện tích 930ha.

Khu đô thị mới Thủ Thiêm được quy hoạch là một trung tâm mới, hiện đại và mở rộng với các chức năng chính là trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ cao cấp của thành phố, khu vực và có vị trí quốc tế.

Khu đô thị này được chia làm 5 khu vực chính là khu vực lõi trung tâm, khu dân cư phía Bắc, khu dân cư dọc đại lộ Mai Chí Thọ, khu dân cư phía Đông, khu Châu thổ phía Nam, khu tái định cư 160ha được định hướng về phía Đông, giáp ranh phạm vi lập quy hoạch.

Bản đồ quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm là căn cứ để xác định ranh giới thu hồi đất.

Ngày 28/8/1995, UBND TP.HCM có Tờ trình số 2385/UB-QLĐT gửi Bộ Xây dựng về thẩm định quy hoạch chi tiết khu trung tâm mới Thủ Thiêm. Đến ngày 15/5/1996, Bộ Xây dựng có văn bản số 621/BXD-KTQH gửi Thủ tướng Chính phủ về việc xét duyệt quy hoạch chi tiết khu trung tâm Thủ Thiêm với diện tích quy hoạch là 759,74ha.

Lúc bấy giờ, Thủ Thiêm được giới hạn bởi phía Bắc giáp sông Sài Gòn và Xa Lộ Hà Nội. Phía Nam giáp sông Sài Gòn phía cảng Sài Gòn và huyện Nhà Bè. Phía Tây giáp sông Sài Gòn về phía trung tâm TP.HCM hiện có và quận 1. Phía Đông giáp xã An Phú, huyện Thủ Đức.

Sau đó, ngày 27/5/1996 UBND TP.HCM có Tờ trình số 1861/TT-UB-QLĐT gửi Thủ tướng Chính phủ về việc xin phê duyệt quy hoạch xây dựng 1/5000 khu đô thị mới Thủ Thiêm rộng khoảng 770ha và khu chuyển dần tái định cư khoảng 160ha.

Đến ngày 4/6/1996, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 367/TTg phê duyệt quy hoạch xây dựng khu đô thị Thủ Thiêm với tổng diện tích là 930ha gồm khu đô thị mới 770ha và khu tái định cư 160ha. Đồng thời, giao Chủ tịch UBND TP.HCM và Bộ trưởng Bộ Xây dựng triển khai thực hiện.

Tuy nhiên, khi Thanh tra Chính phủ kiểm tra, Ban quản lý Khu đô thị mới Thủ Thiêm và Sở Quy hoạch Kiến trúc TP.HCM chỉ cung cấp được 2 loại bản đồ quy hoạch 1/5000. Thứ nhất là bản đồ quy hoạch tổng mặt bằng 1/5000 khu đô thị mới Thủ Thiêm ghi ngày 12/6/1995 có đóng dấu của các đơn vị liên quan.

Bản đồ này do Công ty Dịch vụ phát triển Đô thị lập có phần diện tích khoảng 4,3ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An chỉ thể hiện ở bước nghiên cứu, đề xuất quy hoạch. Trên bản đồ quy hoạch không thể hiện các chỉ tiêu kiến trúc, quy hoạch… là không đúng so với quy định tại Quyết định số 322/QĐ-BXD ngày 28/12/1993 của Bộ Xây dựng quy định về việc lập các đồ án quy hoạch xây dựng đô thị.

Thứ 2 là bản đồ quy hoạch sử dụng đất từ 5 - 10 năm với tỷ lệ 1/5000 lập ngày 20/11/1995 có đóng dấu của các đơn vị liên quan, nhưng không xác định một phần khu phố 1, phường Bình An thuộc phạm vi lập quy hoạch.

Như vậy, phần diện tích khoảng 4,3ha thuộc khu phố 1, phường Bình An không có trong ranh quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm được phê duyệt tại Quyết định số 367/TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Tự ý tăng giảm diện tích

Căn cứ Văn bản số 2704/CV-UB- QLĐT của UBND TP.HCM về việc giao nhiệm vụ phê duyệt quy hoạch 1/2000 Khu đô thị mới Thủ Thiêm, ngày 16/9/1998, Kiến trúc sư Trưởng TP.HCM có Quyết định số 13585/KTST-QH phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 khu đô thị mới Thủ Thiêm với diện tích khu đô thị mới là 748ha, gồm 618ha đất và 130ha mặt nước sông Sài Gòn.

Kết quả kiểm tra cho thấy, theo quy định tại Nghị định số 91/NĐ-CP ngày 17/8/1994, thẩm quyền phê duyệt quy hoạch 1/2000 đối với Khu đô thị mới Thủ Thiêm thuộc UBND TP.HCM nhưng UBND TP.HCM đã giao cho Kiến trúc sư Trưởng phê duyệt. Trong đó, giảm khoảng 26,3ha, có bao gồm 3ha mặt nước so với Quyết định số 367/TTg.

Nhiều hộ dân nằm ngoài quy hoạch của khu đô thị mới Thủ Thiêm vẫn bị thu hồi đất. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến khiếu kiện về đất đai ở TP.HCM.

Nguyên nhân là đã giao đất cho 5 doanh nghiệp đầu tư dự án kinh doanh nhà ở, khu vui chơi, giải trí, thương mại với tổng diện tích 23,3ha thuộc phường Bình An, quận 2 trước khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch và bổ sung vào trong ranh quy hoạch khoảng 4,3ha thuộc một phần khu phố 1, phường Bình An hiện nay.

Việc làm này của Kiến trúc sư Trưởng TP.HCM là không đúng thẩm quyền khi chưa được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận điều chỉnh tăng, giảm diện tích. Theo đó, ranh quy hoạch khu đô thị mới đã thay đổi về phía Bắc thuộc khu phố 1, phường Bình An tăng 4,3ha, giảm 26,3ha là vi phạm quy định tại Nghị định số 91/CP ngày 17/8/1994 của Chính phủ.

Quyết định số 13585/KTST-QH ngày 16/9/1998 của Kiến trúc sư trưởng TP.HCM ghi vị trí giới hạn không đúng so với bản đồ và thực địa. Cụ thể, quyết định nêu phía Bắc giáp sông Sài Gòn ở quận Bình Thạnh và Xa Lộ Hà Nội. Phía Nam giáp sông Sài Gòn ở quận 7. Phía Đông giáp phần còn lại phường An Khánh, quận 2. Phía Tây giáp sông Sài Gòn khu trung tâm quận 1.

Nhưng theo bản đồ và thực tế đúng phải là phía Bắc giáp sông Sài Gòn ở quận Bình Thạnh và một phần phường An Khánh, Bình An, quận 2. Phía Nam giáp sông Sài Gòn ở quận 7. Phía Đông giáp phần còn lại của phường Bình Khánh, quận 2. Phía Tây giáp sông Sài Gòn ở quận 1. Đây là một trong các nguyên nhân dẫn đến người dân khiếu nại về ranh quy hoạch và đền bù, giải phóng mặt bằng.

Trước đó, ngày 15/1/1998, UBND TP.HCM đã có Quyết định số 255/QĐUB-QLĐT phê duyệt điều chỉnh quy hoạch các khu vực không bán nhà thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn quận 2. Trong đó quy định 6 khu vực được quy hoạch không bán nhà thuộc sở hữu Nhà nước gồm khu trung tâm thành phố mới, khu quy hoạch An phú - An Khánh, khu liên hợp thể dục thể thao Rạch Chiếc, ga Thủ Thiêm, khu công nghiệp Cát Lái và khu biệt thự Thảo Điền - An Phú, nhưng không xác định cụ thể quy mô diện tích của từng khu vực.

Theo đó, người dân cho rằng khu phố 1, phường Bình An, quận 2 không có trong quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm, phát sinh khiếu nại. Tuy nhiên, theo quy định tại Nghị định 91/NĐ-CP ngày 17/8/1994 của Chính phủ, Quyết định số 255/QĐ-UB-QLĐT không phải là căn cứ xác định ranh quy hoạch, thu hồi và giao đất khu đô thị mới Thủ Thiêm.