Yếu tố nào quyết định đến việc mua thực phẩm của người dân TP.HCM?

Thực phẩm tươi sống là loại thực phẩm không thể thiếu trong mỗi bữa ăn hằng ngày của mọi gia đình. Thực phẩm tươi sống cung cấp các chất dinh dư ng cần thiết cho sự tồn tại và phát triển của con người, gồm các loại thực phẩm chưa qua chế biến như thịt, trứng, cá, thủy hải sản, rau củ, quả tươi và các thực phẩm khác đã qua chế biến.

Thực tế cho thấy có rất nhiều các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn thực phẩm tươi sống của người tiêu dùng như giá cả, chất lượng, hệ thống phân phối, thương hiệu, thông tin bất cân xứng, thu nhập...

Hành vi mua thực phẩm của người dân TP.HCM, khi được khảo sát.

Có rất nhiều mô hình nghiên cứu liên quan đến vấn đề lựa chọn thực phẩm tươi sống an toàn đã chỉ ra, nhận thức của người tiêu dùng tiềm năng tại Việt Nam đối với thực phẩm an toàn bằng cách sử dụng phương pháp suy diễn từ nguyên nhân thông qua nghiên cứu khảo sát.

Cụ thể, độ tuổi có ảnh hưởng đến việc mua thực phẩm an toàn của người tiêu dùng tiềm năng Việt Nam, nhận thức về sức khỏe và an toàn cũng vậy. Giới tính không ảnh hưởng đến tiềm năng mua.

Tuy nhiên, người tiêu dùng nữ coi trọng giá trị dinh dưỡng hơn. Sự quan tâm đến môi trường không ảnh hưởng đến ý định mua thực phẩm an toàn. Người Việt Nam không nhạy cảm với giá thực phẩm an toàn vì họ xem trọng chất lượng hơn.

Nhiều người tiêu dùng đã thay đổi thói quen mua sắm ngoài đường bằng cách vào các siêu thị, vì họ tin rằng hàng siêu thị có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đảm bảo chất lượng.

Tại TP.HCM có rất nhiều các siêu thị, hệ thống bán lẻ uy tín như Co.op Mart, Vinmart, Mega Market, Big C cung cấp các loại thực phẩm tươi sống và rau sạch để phục vụ đến người tiêu dùng.

Nghiên cứu này được thực hiện trên cơ sở khảo sát những nhân tố như thu nhập, trình độ, giá mua, hệ thống phân phối, nhận thức, chất lượng, thương hiệu có ảnh hưởng như thế nào đến việc lựa chọn thực phẩm tươi sống an toàn.

Tiến hành thực hiện khảo sát trên 150 người tiêu dùng ở TP.HCM thông qua bảng câu hỏi. Kết quả sau khi ước lượng bằng phần mềm Eviews cho thấy hai yếu tố có tác động mạnh nhất đến việc chọn thực phẩm tươi sống an toàn là Trình độ 62,97% và Thương hiệu 52,42%. Tiếp theo là các yếu tố như Giá mua 44,63%, Phân phối 19,27%, Thu nhập 10,87%.

Cụ thể, có 61 người trong 150 người lựa chon luôn mua thực phẩm tươi sống ở các siêu thị, 39 người mua ở chỗ nào thuận tiện vì họ không muốn mất quá nhiều thời gian để đi mua thực phậm, miễn là chỗ nào có thể cung cấp những loại thực phẩm đáp ứng nhu cầu của họ.

Có 32 người lựa chọn mua thực phẩm tươi sống ở chỗ có giá rẻ và còn lại 18 người không tin vào người bán hàng nên mua ở đâu giá rẻ và nhìn thấy tươi ngon.

Dựa vào kết quả hồi quy, mô hình có Pi =0,41 sẽ cho thấy mối quan hệ đồng biến giữa trình độ của người tiêu dùng và xác suất chọn thực phẩm sạch. Cụ thể, nếu trình độ của người tiêu dùng nâng lên 1 bậc thì xác suất chọn thực phẩm sạch sẽ tăng 62.97%.

Bảng kết quả của nhóm nghiên cứu theo phương pháp hồi quy, mô hình có Pi =0,41.

Ảnh hưởng của thu nhập, kết quả cho thấy mối quan hệ đồng biến giữa thu nhập bình quân hộ gia đình và xác suất chọn thực phẩm sạch. Cụ thể, nếu thu nhập bình quân hộ gia đình tăng thêm 1 triệu thì xác suất chọn thực phẩm sạch sẽ tăng 10,87%.

Ảnh hưởng của giá mua, kết quả cho thấy mối quan hệ đồng biến giữa giá mua và xác suất chọn thực phẩm sạch. Cụ thể, nếu giá mua tăng thêm 1 bậc thì xác suất chọn thực phẩm sạch của người tiêu dùng ở TP.HCM sẽ tăng 44.63%.

Ảnh hưởng của phân phốI, có vai trò quan trọng trong việc quyết định lựa chọn thực phẩm sạch của người tiêu dùng. Kết quả hồi quy cho thấy mối quan hệ đồng biến giữa hệ thống phân phối và xác suất chọn thực phẩm sạch. Nếu hệ thống phân phối của cửa hàng thực phẩm sạch là thuận tiện thì xác suất chọn thực phẩm sạch của người tiêu dùng sẽ tăng 19,27%.

Ảnh hưởng của thương hiệu, là một trong những yếu tố quan trọng trong việc quyết định lựa chọn thực phẩm sạch của người tiêu dùng. Kết quả cho thấy mối quan hệ đồng biến giữa thương hiệu và xác suất chọn thực phẩm sạch. Nếu người tiêu dùng TP.HCM tin vào thương hiệu thì xác suất chọn thực phẩm sạch của họ sẽ tăng 52,42%.

Dựa vào bảng thống kê mô tả và kết quả hồi quy, có 4 biến ảnh hưởng đến việc lựa chọn thực phẩm tươi sống an toàn như trình độ, thu nhập, giá mua, phân phối, thương hiệu.

Khi trình độ và thu nhập của người tiêu dùng tăng lên họ sẽ có xu hướng lựa chọn thực phẩm tươi sống an toàn hơn và khi người tiêu dùng tin vào thương hiệu họ sẽ chọn thực phẩm tươi sống an toàn cao hơn mức bình thường.

*Tác giả là nhóm nghiên cứu đến từ Trường Đại học Mở TP.HCM.