'Xưởng đào tạo và xuất khẩu' y tá số 1 thế giới... thiếu hụt y tá trầm trọng

Chảy máu chất xám y tế ở Philippines

Được biết đến như là "xưởng đào tạo và xuất khẩu" y tá số 1 thế giới, Philippines nay lại phải đối mặt với sự thiếu hụt y tá. Mức lương và điều kiện làm việc tốt hơn là những lý do chính khiến các bác sĩ và y tá Philippines tiếp tục ra nước ngoài làm việc. Với ngày càng nhiều người Philippines đổ bệnh, hậu quả của nạn chảy máu chất xám đang đè nặng lên ngành y tế nước này.

Philippines là quốc gia đông dân thứ hai ở Đông Nam Á với khoảng 100 triệu dân. Trong khi tỉ lệ y tá trên bệnh nhân lý tưởng là 1:12 thì một số khu vực tại Philippines phải chịu tỉ lệ 1:80. Tỉ lệ bác sĩ trên bệnh nhân cũng khá thấp ở Philippines khi chỉ có 6 bác sĩ phải chăm sóc cho mỗi 10.000 người, một trong những tỉ lệ thấp nhất tại Đông Nam Á, theo Tổ chức Y tế Thế giới.

Đất nước gửi y tá đến những nơi khác trên thế giới, nhưng lại thiếu y tá tại nhà khiến chính phủ phải vật lộn để tránh cơn khủng hoảng chăm sóc sức khỏe.

Bộ Y tế Philippines gần đây đã lập công ty kế hoạch cho thuê tá không có giấy phép hành nghề để lấp chỗ trống trong các bệnh viện công. Bộ cho biết các y tá đã trượt kỳ thi hội đồng nhưng đạt điểm từ 70% đến 74,9% trong bài kiểm tra sẽ đủ điều kiện để được cấp giấy phép tạm thời.

Bộ trưởng Y tế Teodoro Herbosa cho biết, nước này cần tuyển dụng gấp 4.500 vị trí còn trống. Một y tá có thể kiếm được gấp 5 lần mức lương cao nhất ở Philippines nếu chịu ra nước ngoài làm việc, đặc biệt là sang Mỹ và Saudi Arabia. Điều này khiến cho nạn chảy máu chất xám y tế ở Philippines tiếp tục nghiêm trọng. 

Bộ ước tính rằng vào năm 2021 có 316.000 y tá Philippines được cấp phép làm việc ở nước ngoài. Vào năm 2022 và 2023, hơn 10.000 y tá tương lai đã trượt kỳ thi hội đồng.

Herbosa nói rằng nếu đất nước có thể phát triển khai những y tá đầy tham vọng thì điều đó sẽ thúc đẩy đáng kể các lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, đồng thời bày tỏ lo ngại rằng Philippines sẽ mất nguồn cung cấp y tá cho các cơ hội ở nước ngoài nếu chính phủ không hành động với những ý tưởng vượt trội hơn. 

Cần chính sách khác để thu hút nhân tài 

Theo Herbosa, nếu các bệnh viện không có đủ y tá, họ sẽ phải thu nhỏ quy mô. "Giấy phép bệnh viện không được gia hạn nếu tỷ lệ y tá trên bệnh nhân không được đáp ứng. Để đáp ứng điều đó, bệnh viện 100 giường trở thành bệnh viện 60 giường vì họ thiếu y tá", ông nói.

Các nhóm đại diện cho y tá cho rằng chính phủ đã không làm đủ để tăng lương cho y tá để phù hợp với chi phí sinh hoạt ngày càng tăng. Vào tháng 4, lạm phát của Philippines ở mức 6,6%, cao nhất ở Đông Nam Á. Chính phủ kỳ vọng sử dụng sẽ vẫn ở mức khoảng 5% đến 6% vào cuối năm.

"Hầu như tất cả các y tá đều có công việc phụ như bán lẻ trực tuyến. Một số làm thêm ở một bệnh viện khác. Chính phủ đang chờ đợi điều gì trước khi thừa nhận cuộc khủng hoảng này?", Jocelyn Andamo, tổng thư ký của Filipino Nurses United (FNU), một nhóm vận động chính sách, nói với Nikkei Asia.

Andamo nói thêm rằng việc thuê y tá không có giấy phép có thể tạo ra rủi ro cho bệnh nhân và đề nghị đưa ra để họ làm trợ lý điều dưỡng thay thế.

Y tá Philippines được trả mức lương thấp nhất ở Đông Nam Á, theo tập đoàn tổng hợp dữ liệu IPrice. Một y tá có kinh nghiệm kiếm được khoảng 40,381 peso Philippine (726 USD) một tháng, thấp hơn 57% so với các y tá ở Việt Nam.

Carl Balita, chủ sở hữu của trung tâm đánh giá hội đồng điều trị lớn nhất trong nước, đã cam kết hỗ trợ công ty ông cho chương trình của Bộ Y tế. Bắt đầu từ tháng 7, Balita sẽ cung cấp các lớp học tập miễn phí cho bất kỳ hộ lý điều kiện nào đang làm việc và muốn thi lại.

Balita cho biết, cách tốt nhất để ngăn chặn các y tá Philippines rời đi không nhất thiết phải là tăng lương mà là nuôi dưỡng "sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống" lành mạnh và một "môi trường hành nghề tích cực", để họ có một con đường hành nghề rõ ràng hơn. 

Tuy vậy, mức lương trung bình quốc gia cho y tá thậm chí còn thấp hơn, dựa trên số liệu từ Bộ Lao động và Việc làm. Vào năm 2018, thu nhập trung bình hàng tháng là khoảng 14,942 peso một tháng, chỉ cao hơn 19% so với mức lương tối thiểu của Metro Manila.

Kể từ năm 2020, các bệnh viện công đã đưa ra mức giá cạnh tranh cao hơn một chút, ở mức 36,619 peso một tháng, dù các y tá trung bình phải chăm sóc khoảng 50 bệnh nhân. 

FNU đã cùng với Hạ nghị sĩ Pháp Castro đệ trình một dự án luật vào tháng 9 năm nhiệm kỳ để chế độ tiền lương điều chỉnh cấp đầu tiên ở mức 50.000 peso một tháng trên toàn quốc. Andamo cho biết mặc định mức lương đó vẫn còn xa so với mức lương ở các quốc gia khác, nhưng nó có thể giúp giảm nhẹ phần nào khó khăn.

(Nguồn: Nikkei Asia)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin