WHO - 'Nạn nhân' đầu tiên của COVID-19?

Nói là làm, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã quyết định đình chỉ đóng góp tài chính của Mỹ cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Nguồn tài chính của Mỹ, khoảng 400-500 triệu USD/năm, chiếm 20% ngân sách của WHO và cao gấp 10 lần khoản đóng góp của Trung Quốc (chiếm 8%).

Lý do được tổng thống Mỹ nêu ra trong buổi họp báo tối 14/4 là do WHO đã “xử lý kém”, “che giấu tốc độ lây nhiễm của virus Corona” để cả thế giới bị đại dịch viêm đường hô hấp cấp do COVID-19 tàn phá. Việc đình chỉ đóng góp của Mỹ kéo dài trong thời gian điều tra, khoảng từ 60-90 ngày.

Nguồn tài chính của Mỹ, khoảng 400-500 triệu USD/năm, chiếm 20% ngân sách của WHO.

Khi chỉ trích WHO, tổng thống Mỹ cũng nhắm đến Trung Quốc, nơi xuất phát COVID-19 mà trước đây ông gọi là “virus Trung Quốc”. Bắc Kinh thiếu trung thực, còn WHO bị cáo buộc quá “nhu mì' trước sức ép của Trung Quốc, vì theo nguyên thủ Mỹ, “nếu WHO làm đúng công việc của mình và cử chuyên gia y tế đến Trung Quốc để nghiên cứu khách quan tình hình trên thực địa, dịch bệnh đã có thể được kìm hãm ngay từ ổ dịch và sẽ có rất ít người chết”.

WHO - "VẬT TẾ THẦN" KHI DỊCH BỆNH LAN RỘNG Ở MỸ? 

Theo nhận định của trang Vanity Fair, được báo Pháp Courrier International trích dẫn ngày 15/4, khi bị chỉ trích chậm trễ trong công tác phòng chống dịch tại Mỹ cũng như vai trò có phần lu mờ trước thống đốc các bang, Tổng thống Trump đã “từ chối thừa nhận sai lầm” và “tìm một vật tế thần mới”.

Khi trừng phạt WHO, ông Trump đã tiếp nối truyền thống của đảng Cộng hòa thường chỉ trích các định chế quốc tế. Trong bài phát biểu ngày 7/4, chủ nhân Nhà Trắng đã cáo buộc WHO thiên vị Trung Quốc, bất bình về việc một số biện pháp được Mỹ đưa ra (đóng cửa biên giới với Trung Quốc) lại bị WHO phản đối. Một điểm khác khiến Washington "phật lòng" là WHO “tiếp tục hoan nghênh các nhà lãnh đạo Trung Quốc sẵn sàng chia sẻ thông tin cho họ”.

Quyết định ngừng đóng góp tài chính cho WHO là bước tiếp theo trong chiến lược” “thay đổi triệt để” hoạt động của tổ chức này theo phát biểu trước đó của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo.

Trụ sở của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Genève, Thụy Sĩ.

Theo lãnh đạo ngoại giao Mỹ, “lần này, WHO đã không làm hết sức và chúng ta cần phải làm gì đó gây sức ép để thay đổi triệt để vấn đề này”. Đúng là “WHO hoạt động không tốt”, theo nhận định trên Twitter của Richard Haass, Chủ tịch Hội đồng Đối ngoại - một tổ chức tư vấn của Mỹ, nhưng theo ông, lỗi là do chính "các cường quốc, trong đó có Mỹ, đã để cho cơ quan đó trở nên như vậy”.

Có cùng quan điểm trên, ông Nicholas Burns - nhà cựu ngoại giao, hiện tham gia đội ngũ tranh cử của ứng viên Dân chủ Joe Biden - cho rằng WHO không phải là không có lỗi, nhưng chúng ta có thể truy xét vấn đề này sau khi vượt qua dịch COVID-19 vì ngừng viện trợ cho WHO vào thời điểm căng thẳng này chẳng khác gì cắt ngân sách của “lính cứu hỏa đang chữa cháy”.

WHO - 'NẠN NHÂN' ĐẦU TIÊN CỦA COVID-19?

Báo Pháp Le Monde mới đây đăng bài viết có tựa đề “COVID-19: Cách quản lý đại dịch của WHO dưới ngọn lửa chỉ trích”, trong đó khẳng định cho dù WHO bị tố cáo phản ứng chậm trễ với dịch bệnh vì ngả về phía Trung Quốc, bị Bắc Kinh mua chuộc, nhưng định chế này cũng là một nạn nhân của sự yếu kém do bị chính các quốc gia thành viên bỏ mặc. Đối với Le Monde, WHO và Tổng Giám đốc Tedros Adhanom Ghebreyesus chính là nạn nhân đầu tiên của COVID-19.

Trên các mạng xã hội, những hình ảnh một vị bác sĩ tên là Tedros bị bịt mắt bằng quốc kỳ Trung Quốc hay bị Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thòng dây dắt đi được cư dân mạng chia sẻ rộng rãi.

Một thư kiến nghị của công chúng được tung lên mạng đòi ông Tedros Adhanom Ghebreyesus từ chức Tổng Giám đốc WHO đã thu được chữ ký của 800.000 người, nhiều hơn 10 lần so với số người ký vào kiến nghị ủng hộ ông.

Đã có gần 1 triệu chữ ký kêu gọi ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc WHO từ chức.

Về phản ứng của WHO, bác sĩ Sylvie Briand - người đứng đầu cơ quan về các bệnh truyền nhiễm thuộc WHO - nhấn mạnh rằng khi dịch bệnh nổ ra, cơ quan này chỉ có một chuyên gia về virus Corona. Theo bà, những lời chỉ trích như trên nhắm vào WHO là “rất quen thuộc” và “vào thời khủng hoảng, luôn cần có một lối thoát và một thủ phạm”.

Tuy nhiên, Le Monde nhấn mạnh rằng trên thực tế, WHO đã chần chừ né tránh rất nhiều lần kể từ khi dịch bùng lên ở Vũ Hán (Trung Quốc) hồi cuối năm 2019.

Ngoài ra, cũng phải nhìn vào một thực tế khác, đó là WHO không có quyền cưỡng chế. Đây chính là hạn chế của định chế liên chính phủ này. WHO không có quyền ép buộc các quốc gia thành viên phải hợp tác, nhất là đối với các chế độ chuyên quyền.

Nhà nghiên cứu virus Marie-Paule Kieny, từng là Phó tổng giám đốc WHO cho đến năm 2017, giải thích với Le Monde rằng các nước thành viên WHO chỉ muốn định chế này yếu kém bởi “y tế, sức khỏe là một vấn đề mang tính chính trị rất cao và là một đặc quyền quốc gia”.

Sau cuộc khủng hoảng SARS năm 2003, 194 thành viên WHO đã thành công trong việc thiết lập Quy định y tế quốc tế. Từ năm 2005, WHO có vai trò điều phối quốc tế trong trường hợp xảy ra dịch bệnh. Tuy nhiên, các nước này lại không chấp thuận để WHO có quyền ép buộc họ.

Nhà dịch tễ học Antoine Flahault, Giám đốc Viện Sức khỏe Toàn cầu, nhận định tình trạng này giống như việc “một nhạc trưởng bị trách cứ là không chỉ huy được dàn nhạc, trong khi không được trao chiếc đũa chỉ huy”.

Mỹ hiện đang đứng đầu thế giới cả về số ca mắc và tử vong do COVID-19.

Le Monde nhắc đến “một vấn đề muôn thuở” khác trong quản lý dịch bệnh: mỗi lần dịch bệnh xảy ra, chẳng hạn SARS năm 2003, cúm H1N1 năm 2009 hay Ebola năm 2014, WHO đều bị chỉ trích phản ứng không đúng thời điểm: hoặc quá sớm, hoặc quá muộn, quá mạnh hay quá yếu.

Ông Flahault lưu ý rằng các nước có ảnh hưởng nhất đều dựa vào cơ quan y tế của riêng họ, chẳng hạn Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh của Mỹ (CDC) có ngân sách cao gấp 10 lần ngân sách của WHO. Ngược lại, đối với những quốc gia nghèo nhất, WHO lại giữ vai trò kiểm soát và những chỉ dẫn của định chế rất được chú ý lắng nghe và làm theo.

Không ai biết WHO sẽ làm thế nào để thoát khỏi cuộc khủng hoảng niềm tin lần này trong bối cảnh chủ nghĩa đơn phương đang lên ngôi trên trường quốc tế. Tuy nhiên, Le Monde kết luận bài viết bằng cách trích dẫn ý kiến của một nhà nghiên cứu rằng cuộc khủng hoảng lần này cho thấy trong một thế giới mà các nước phụ thuộc lẫn nhau, sức khỏe, y tế là một thách thức toàn cầu và cần phải củng cố vai trò điều phối của WHO.

Và đây chính là bài học cho các nước thành viên, bởi WHO nếu bị suy yếu sẽ càng khó có khả năng đối phó được với các dịch bệnh trong tương lai.

Thống kê tình hình dịch bệnh COVID-19

VIỆT NAM

1405

CA NHIỄM

35

CA TỬ VONG

1252

CA PHỤC HỒI

THẾ GIỚI

73.924.637

CA NHIỄM

1.644.458

CA TỬ VONG

51.921.206

CA PHỤC HỒI

Nơi khởi bệnh	Nhiễm bệnh	Tử vong	Phục hồi
Đà Nẵng	412	31	365
Hà Nội	174	0	167
Hồ Chí Minh	144	0	123
Quảng Nam	107	3	101
Bà Rịa - Vũng Tàu	69	0	65
Khánh Hòa	64	0	29
Bạc Liêu	50	0	48
Thái Bình	38	0	35
Hải Dương	32	0	29
Ninh Bình	32	0	28
Đồng Tháp	24	0	21
Hưng Yên	23	0	22
Thanh Hóa	21	0	19
Quảng Ninh	20	0	20
Bắc Giang	20	0	20
Hoà Bình	19	0	19
Vĩnh Phúc	19	0	19
Nam Định	15	0	15
Bình Dương	12	0	12
Cần Thơ	10	0	10
Bình Thuận	9	0	9
Bắc Ninh	8	0	8
Đồng Nai	7	0	4
Quảng Ngãi	7	0	7
Hà Nam	7	0	5
Quảng Trị	7	1	6
Tây Ninh	7	0	7
Trà Vinh	5	0	5
Lạng Sơn	4	0	4
Hà Tĩnh	4	0	4
Hải Phòng	3	0	3
Ninh Thuận	3	0	2
Thanh Hoá	3	0	2
Phú Thọ	3	0	3
Đắk Lắk	3	0	3
Thừa Thiên Huế	2	0	2
Lào Cai	2	0	2
Thái Nguyên	1	0	1
Cà Mau	1	0	1
Kiên Giang	1	0	1
Bến Tre	1	0	1
Lai Châu	1	0	1
Hà Giang	1	0	1

Quốc Gia	Nhiễm bệnh	Tử vong	Phục hồi
United States	17.143.942	311.073	10.007.956
India	9.932.908	144.130	9.456.449
Brazil	6.974.258	182.854	6.067.862
Russia	2.734.454	48.564	2.176.100
France	2.391.447	59.072	179.087
Turkey	1.898.447	16.881	1.661.191
United Kingdom	1.888.116	64.908	0
Italy	1.870.576	65.857	1.137.416
Spain	1.771.488	48.401	0
Argentina	1.510.203	41.204	1.344.300
Colombia	1.444.646	39.356	1.328.430
Germany	1.378.518	23.692	1.003.300
Mexico	1.267.202	115.099	938.089
Poland	1.159.901	23.914	892.650
Iran	1.131.077	52.883	844.430
Peru	987.675	36.817	922.314
Ukraine	919.704	15.744	535.417
South Africa	873.679	23.661	764.977
Indonesia	636.154	19.248	521.984
Netherlands	628.577	10.168	0
Belgium	611.422	18.178	41.973
Czech Republic	594.148	9.882	516.786
Iraq	577.363	12.614	511.639
Chile	575.329	15.949	548.190
Romania	565.758	13.698	465.050
Bangladesh	495.841	7.156	429.351
Canada	475.214	13.659	385.975
Philippines	452.988	8.833	419.282
Pakistan	445.977	9.010	388.598
Morocco	403.619	6.711	362.911
Switzerland	394.453	6.295	311.500
Israel	363.287	3.030	340.145
Saudi Arabia	360.155	6.069	350.993
Portugal	353.576	5.733	280.038
Sweden	341.029	7.667	0
Austria	330.343	4.764	291.042
Hungary	288.567	7.381	83.940
Serbia	277.248	2.433	31.536
Jordan	265.024	3.437	226.245
Nepal	250.916	1.743	238.569
Ecuador	202.356	13.896	177.951
Georgia	198.387	1.922	167.281
Panama	196.987	3.411	164.855
United Arab Emirates	188.545	626	165.749
Azerbaijan	187.336	2.050	122.859
Bulgaria	184.287	6.005	87.935
Croatia	183.045	2.870	157.773
Japan	181.870	2.643	153.519
Belarus	164.059	1.282	141.443
Dominican Republic	155.797	2.367	121.323
Costa Rica	154.096	1.956	121.031
Armenia	150.218	2.556	128.694
Lebanon	148.877	1.223	104.207
Bolivia	147.716	9.026	126.720
Kuwait	146.710	913	142.599
Kazakhstan	143.735	2.147	128.218
Qatar	141.272	241	138.919
Slovakia	139.088	1.309	101.584
Guatemala	130.082	4.476	118.793
Moldova	128.656	2.625	111.314
Oman	126.835	1.480	118.736
Greece	126.372	3.785	9.989
Egypt	122.609	6.966	105.450
Ethiopia	117.542	1.813	96.307
Denmark	116.087	961	82.099
Honduras	114.943	3.001	52.392
Palestine	113.409	1.023	88.967
Tunisia	113.241	3.956	86.801
Myanmar	110.667	2.319	89.418
Venezuela	108.480	965	103.271
Bosnia Herzegovina	102.330	3.457	67.649
Slovenia	100.389	2.190	77.453
Lithuania	99.869	907	43.379
Paraguay	95.353	1.991	67.953
Algeria	93.065	2.623	61.307
Kenya	92.459	1.604	73.979
Libya	92.017	1.319	62.144
Bahrain	89.444	349	87.490
Malaysia	87.913	429	72.733
China	86.770	4.634	81.821
Kyrgyzstan	78.151	1.317	71.270
Ireland	76.776	2.134	23.364
Uzbekistan	75.396	612	72.661
Macedonia	74.732	2.169	50.852
Nigeria	74.132	1.200	66.494
Singapore	58.353	29	58.233
Ghana	53.386	327	52.048
Albania	50.000	1.028	25.876
Afghanistan	49.970	2.017	38.648
South Korea	45.442	612	32.947
El Salvador	42.397	1.219	38.481
Luxembourg	42.250	418	33.486
Montenegro	42.148	597	32.097
Norway	41.852	395	34.782
Sri Lanka	34.121	157	25.652
Finland	31.870	466	20.000
Uganda	28.168	225	10.005
Australia	28.056	908	25.690
Latvia	26.472	357	17.477
Cameroon	25.359	445	23.851
Sudan	21.864	1.372	12.667
Ivory Coast	21.775	133	21.335
Estonia	19.271	160	12.117
Zambia	18.428	368	17.487
Madagascar	17.587	259	16.992
Senegal	17.336	352	16.349
Mozambique	17.042	144	15.117
Namibia	16.913	164	14.981
Angola	16.362	372	8.990
French Polynesia	15.870	97	4.842
Cyprus	15.789	84	2.057
Congo [DRC]	14.597	358	12.773
Guinea	13.474	80	12.727
Maldives	13.392	48	12.760
Botswana	12.873	38	10.456
Tajikistan	12.777	88	12.212
French Guiana	11.906	71	9.995
Jamaica	11.875	276	8.212
Zimbabwe	11.522	310	9.599
Mauritania	11.431	236	8.248
Cape Verde	11.395	110	11.055
Malta	11.303	177	9.420
Uruguay	10.418	98	6.895
Haiti	9.597	234	8.280
Cuba	9.588	137	8.592
Belize	9.511	211	4.514
Syria	9.452	543	4.494
Gabon	9.351	63	9.204
Réunion	8.534	42	8.037
Guadeloupe	8.524	154	2.242
Hong Kong	7.804	123	6.439
Bahamas	7.698	164	6.081
Andorra	7.382	79	6.706
Swaziland	6.912	132	6.476
Trinidad and Tobago	6.900	123	6.204
Rwanda	6.832	57	6.036
Democratic Republic Congo Brazzaville	6.200	100	4.988
Malawi	6.080	187	5.659
Guyana	5.973	156	5.144
Nicaragua	5.887	162	4.225
Mali	5.878	205	3.697
Djibouti	5.749	61	5.628
Mayotte	5.616	53	2.964
Martinique	5.575	42	98
Iceland	5.571	28	5.401
Suriname	5.381	117	5.231
Equatorial Guinea	5.195	85	5.061
Aruba	5.079	46	4.911
Central African Republic	4.936	63	1.924
Somalia	4.579	121	3.529
Burkina Faso	4.300	73	2.940
Thailand	4.261	60	3.977
Gambia	3.785	123	3.653
Curaçao	3.699	11	1.889
Togo	3.295	66	2.821
South Sudan	3.222	62	3.043
Benin	3.090	44	2.972
Sierra Leone	2.451	75	1.853
Guinea-Bissau	2.447	44	2.378
Niger	2.361	82	1.329
Lesotho	2.307	44	1.398
Channel Islands	2.192	48	1.339
New Zealand	2.100	25	2.032
Yemen	2.085	606	1.384
San Marino	1.982	52	1.685
Chad	1.784	102	1.611
Liberia	1.676	83	1.358
Liechtenstein	1.579	21	1.366
Vietnam	1.405	35	1.252
Sint Maarten	1.269	26	1.111
Gibraltar	1.104	6	1.040
Sao Tome and Principe	1.010	17	952
Mongolia	918	0	384
Saint Martin	801	12	675
Turks and Caicos	771	6	741
Taiwan	749	7	612
Burundi	735	1	640
Papua New Guinea	729	8	601
Diamond Princess	712	13	699
Eritrea	711	0	564
Monaco	678	3	609
Comoros	633	7	606
Faeroe Islands	530	0	506
Mauritius	524	10	489
Tanzania	509	21	183
Bermuda	456	9	247
Bhutan	439	0	408
Isle of Man	373	25	344
Cambodia	362	0	319
Cayman Islands	302	2	277
Barbados	297	7	273
Saint Lucia	278	4	240
Seychelles	202	0	184
Caribbean Netherlands	177	3	166
St. Barth	162	1	127
Brunei	152	3	148
Antigua and Barbuda	148	5	138
Saint Vincent and the Grenadines	98	0	81
Dominica	88	0	83
Grenada	85	0	41
British Virgin Islands	76	1	72
Fiji	46	2	38
Macau	46	0	46
Laos	41	0	34
New Caledonia	37	0	35
Timor-Leste	31	0	30
Saint Kitts and Nevis	28	0	23
Vatican City	27	0	15
Falkland Islands	23	0	17
Greenland	19	0	18
Solomon Islands	17	0	5
Saint Pierre Miquelon	14	0	14
Montserrat	13	1	12
Western Sahara	10	1	8
Anguilla	10	0	4
MS Zaandam	9	2	7
Marshall Islands	4	0	4
Wallis and Futuna	3	0	1
Samoa	2	0	2
Vanuatu	1	0	1

Dữ liệu trên được thống kê theo nguồn https://corona.kompa.ai/, https://ncov.moh.gov.vn/

(Nguồn: TTXVN)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin