Vì sao kinh tế Trung Quốc phục hồi nhanh nhất sau đại dịch COVID-19?

CNN nhận định, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới  - Trung Quốc, đã tránh được cuộc suy thoái trong năm nay trong khi dịch COVID-19 đã “đóng băng” và làm tê liệt gần như toàn bộ kinh tế thế giới.

Theo dự báo của Ngân hàng Thế giới, GDP của Trung Quốc dự kiến ​​sẽ tăng 1,6% trong năm nay, trong khi kinh tế toàn cầu sẽ giảm 5,2%.

Theo CN, sở dĩ kinh tế Trung Quốc đã phục hồi một cách nhanh chóng là do nước này đã thông qua nhiều biện pháp cứng rắn, bao gồm các chính sách phong tỏa nghiêm ngặt và theo dõi người dân nhằm mục đích ngăn chặn COVID-19. 

Ngoài ra, chính phủ  nước này cũng dành hàng trăm tỷ USD cho các dự án, cơ sở hạ tầng lớn và đưa ra các ưu đãi bằng tiền mặt để kích thích chi tiêu của người dân. Kết quả của các biện pháp này đã đạt được hiệu quả khi du lịch và chi tiêu tăng trở lại trong kỳ nghỉ được gọi là Tuần lễ vàng ở nước này vào tuần trước.

Theo tính toán của CNN Business từ dữ liệu của Ngân hàng Thế giới, vào cuối năm nay, GDP của Trung Quốc có thể sẽ tăng khoảng 1,1 điểm phần trăm. Con số đó cao hơn gấp ba lần mà Trung Quốc đạt được vào năm 2019. Ngược lại, Hoa Kỳ và châu Âu sẽ chứng kiến ​​cổ phiếu của họ giảm.

Tất cả những điều đó cho thấy, kinh tế Trung Quốc dự kiến ​​sẽ đạt giá trị khoảng 14,6 nghìn tỷ USD vào cuối năm 2020, tương đương với 17,5% GDP toàn cầu.

Các công nhân trong xưởng dệt may ở tỉnh Giang Tô (Trung Quốc) đang thực hiện đơn đặt hàng cho thị trường trong và ngoài nước.

Theo Larry Hu, nhà kinh tế về Trung Quốc của Macquarie Group (Australia), kinh tế của Trung Quốc vẫn sẽ tăng trong năm nay mặc cho dịch COVID-19 đang diễn ra. Ông nói thêm rằng, sự phục hồi của Trung Quốc mạnh hơn nhiều so với phần còn lại của thế giới.

Tuần lễ Vàng bùng nổ

Sự cải thiện về kinh tế đã thể hiện phần nào trong tuần qua, khi đất nước này bước vào khì nghỉ gọi là "Tuần lễ vàng" hàng năm. Lễ hội này nằm trong giai đoạn giữa của ngày quốc khánh Trung Quốc và tết Trung thu. Đây được xem là một trong những mùa du lịch và mua sắm sôi động nhất trong năm ở Trung Quốc.

Theo Bộ Văn hóa và Du lịch Trung Quốc, hơn 630 triệu người đã đi du lịch khắp đất nước trong Tuần lễ vàng năm nay. Con số này xấp xỉ 80% số người đã đi du lịch trong cùng kỳ năm ngoái.

Trong khi đó, chi tiêu cho khách du lịch đã phục hồi gần 70% so với năm ngoái, đạt 70 tỷ USD, doanh thu bán vé tại các rạp chiếu phim đã vượt qua 580 triệu USD trong kỳ nghỉ Tuần lễ vàng, chỉ kém 12% so với mức cao kỷ lục của năm ngoái.

Khách du lịch tụ tập đông đúc tại các điểm đến nổi tiếng ở Trung Quốc. Ảnh: EPA-EFE

Larry Hu cho biết, các con số của tuần lễ là "đáng khích lệ". Ông nói: "Khi cuộc sống đang trở lại bình thường ở Trung Quốc đại lục, tiêu dùng, đặc biệt là tiêu dùng dịch vụ, đang được phục hồi, nhu cầu bị dồn nén cuối cùng đã được giải phóng”.

Sự phục hồi cân bằng hơn

Thực ra, kinh tế Trung Quốc đã bắt đầu khởi sắc trước kỳ nghỉ lễ. Một cuộc khảo sát riêng từ tập đoàn truyền thông Caixin, cơ quan chuyên thăm dò các doanh nghiệp nhỏ, cũng cho thấy hoạt động sản xuất ở Trung Quốc tiếp tục mở rộng trong tháng trước.

Lĩnh vực dịch vụ cũng đang hoạt động tốt. Một cuộc khảo sát chính thức được công bố vào tuần trước đã cho thấy, hoạt động du lịch ở mức cao nhất trong gần 7 năm qua. Và hôm 9/10, một cuộc khảo sát của Caixin đã tiết lộ rằng, các dịch vụ đã chứng kiến tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong thập kỷ qua vào tháng 9.

"Nhìn chung, nền kinh tế vẫn trong giai đoạn phục hồi sau dịch bệnh và được cải thiện với tốc độ nhanh hơn", Wang Zhe, nhà kinh tế cấp cao tại Caixin Insight Group, cho biết trong một báo cáo kèm theo dữ liệu hôm 9/10.

Một dấu hiệu đáng khích lệ khác là chi tiêu của người tiêu dùng đang tăng trở lại. Đầu năm nay, các nhà kinh tế lo ngại rằng sự phục hồi của Trung Quốc quá mất cân bằng, bị thúc đẩy bởi rất nhiều dự án cơ sở hạ tầng do nhà nước quản lý và không đủ chi tiêu cho người tiêu dùng.

Tuy nhiên, theo Louis Kuijs, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á tại Oxford Economics, kinh tế Trung Quốc đã được hưởng lợi trong chuỗi cung ứng toàn cầu bất chấp những căng thẳng về thương mại. Tính toán riêng của nhóm nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng, Trung Quốc sẽ tăng tỷ trọng GDP toàn cầu khoảng một điểm phần trăm trong năm nay.

"Nhiều người kỳ vọng rằng, những thay đổi trong chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ đánh bại Trung Quốc. Tuy nhiên, cho đến hiện tại, thành công của Trung Quốc trong việc ngăn chặn sự bùng phát COVID-19 và giữ cho các nhà máy hoạt động đã củng cố vai trò của họ trong chuỗi giá trị toàn cầu ", Kujis nói. 

Ông chỉ ra rằng các khoản đầu tư nước ngoài từ Mỹ vào Trung Quốc thực sự đã tăng 6% trong nửa đầu năm nay, theo Bộ Thương mại Trung Quốc .

Kujis cho biết: “Ngay cả khi căng thẳng Mỹ-Trung ngày càng trở nên tồi tệ, nhiều công ty đa quốc gia của Mỹ vẫn quan tâm đến việc hợp tác với Trung Quốc”.

Ông cho biết thêm, các công ty Mỹ đã bị thu hút khi Bắc Kinh quyết định dỡ bỏ một số rào cản đối với việc đầu tư vào lĩnh vực tài chính của nước này.

Thách thức phía trước

Nền kinh tế Trung Quốc đã phục hồi một cách mạnh mẽ nhưng vẫn còn nhiều thách thức phía trước.

Theo các nhà phân tích của Fitch Ratings (Hoa Kỳ), giống như ở các quốc gia khác, đại dịch đã gây ra một thiệt hại nặng nề cho người dân nghèo và nông thôn của Trung Quốc.

Theo ước tính của Ngân hàng Thế giới từ dữ liệu của chính phủ Trung Quốc, thu nhập trung bình hàng tháng của lao động ở nông thôn đã giảm gần 7% trong quý II so với một năm trước đó. Những người lao động này thường làm việc trong lĩnh vực xây dựng, sản xuất và các hoạt động được trả lương thấp nhưng rất quan trọng.

Bên cạnh đó, các hộ gia đình có thu nhập thấp ở Trung Quốc - những người kiếm được ít hơn 7.350 USD/năm - đã trải qua sự sụt giảm tài sản nghiêm trọng so với bất kỳ nhóm thu nhập nào khác, theo một cuộc khảo sát do Đại học Kinh tế Tài chính Tây Nam Trung Quốc và viện nghiên cứu của Ant Group phối hợp thực hiện.

Các nhà phân tích của Fitch Ratings cho biết: “Điều này cho thấy sự phục hồi tiêu dùng gần đây có thể đã nghiêng về phía các nhóm có thu nhập cao hơn”.

Và Kuijs của Oxford Economics cho rằng, căng thẳng Mỹ-Trung vẫn là mối lo ngại, ngay cả khi đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng lên. Ông nói, nếu Hoa Kỳ dừng “cuộc chơi” với Trung Quốc, thì tăng trưởng của Trung Quốc sẽ có xu hướng thấp hơn nửa điểm phần trăm mỗi năm cho đến năm 2040, miễn là nước này vẫn duy trì quan hệ với các nước phát triển khác. 

Nhưng nếu các nước phát triển khác cùng tham gia với Hoa Kỳ, ông nghi ngờ tác động đó có thể lớn hơn nhiều, khiến tăng trưởng GDP của Trung Quốc giảm nhanh gấp đôi trong cùng thời kỳ.

Kuijs nói rằng, sự cấm vận này sẽ làm giảm năng suất và giảm mức tăng trưởng GDP của Trung Quốc.

(Theo CNN)