Tỷ phú Phạm Nhật Vượng đặt cược 2 tỷ USD để đưa Vinfast vào Mỹ

Theo Bloomberg, Phạm Nhật Vượng, người đàn ông giàu có nhất Đông Nam Á có ý định xuất khẩu xe điện sang thị trường Mỹ béo bở vào năm 2021, để đạt được mục tiêu này, Chủ tịch Vingroup dự kiến đầu tư vào khoảng 2 tỉ USD tài sản cá nhân. 

Một nửa vốn đầu tư dự án VinFast được tài trợ bằng tiền của ông Phạm Nhật Vượng, công ty đã bắt đầu giao xe cho các khách hàng Việt Nam từ tháng 6 năm nay và có ý định mở rộng sang mảng xe điện.  

"Mục tiêu cuối cùng của chúng tôi là tạo nên một thương hiệu quốc tế", vị tỉ phú 51 tuổi nói với Bloomberg trong cuộc phỏng vấn tại trụ sở Vingroup (Hà Nội). "Đây sẽ là chặng đường khó khăn, chúng tôi sẽ phải nỗ lực rất nhiều. Nhưng sẽ chỉ có một con đường ở phía trước để đi". 

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng.

Nhưng chiếc được sản xuất ở doanh nghiệp bất động sản số một Việt Nam sẽ phải đối mặt với cuộc chiến khó khăn để có thể thành công ở nước ngoài: các nhà sản xuất ô tô như Tata Motors của Ấn Độ, Proton Holdings của Malaysia đều gặp khó để giành chiến thắng ngay tại các thị trường sân nhà. Hay tại Việt Nam, VinFast cũng sẽ phải đối mặt với những thách thức đáng gờm từ các doanh nghiệp ngoại lâu năm trên thị trường như Toyota, Ford và Hyundai. 

Cổ phiếu của Vingroup đã giảm 1,2% vào lúc 9 giờ sáng nay, mức đóng cửa thấp nhất kể từ ngày 15/7. Chỉ số VN Index của chứng khoán Việt Nam giảm 0,3%.

Trước Vinfast, hàng loạt những nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cũng ôm tham vọng bán được xe cho người Mỹ từ hơn 1 thập kỷ nay. Mặc dù kế hoạch vẫn chưa đơm hoa kết trái nhưng những nhà sản xuất như Guanshou Automobile hay Zotye Automobile và nhiều thương hiệu khác đã thành lập chi nhánh bán hàng ở Mỹ và thậm chí tạo ra cả những phòng nghiên cứu phát triển để cho thấy nỗ lực nghiêm túc của họ. Một vài thương hiệu Trung Quốc cũng đã tham gia những triển lãm ô tô tại Mỹ trong những năm gần đây.

Nhưng người đàn ông với khối tài sản sở hữu lên tới 9,1 tỉ USD theo dữ liệu từ Bloomberg Billionaires Index không hề nản lòng. Ông đã bán đi một lượng cổ phần của mình tại Vingroup vào năm ngoái và dự định bán thêm 10% cổ phần nữa để huy động nguồn vốn cho dự án này. VinFast do ông Phạm Nhật Vượng nắm 49%, phần còn lại thuộc về Tập đoàn Vingroup. 

Công nhân tại nhà máy sản xuất ô tô VinFast - Hải Phòng. Ảnh: Bloomberg.

Theo vị Chủ tịch Vingroup, dự án ô tô sẽ không có lãi trong vòng 5 năm, thị trường nội địa là quá nhỏ và bán hàng ra nước ngoài là chìa khóa để công ty có lợi nhuận. 

Trao đổi với phóng viên, ông Vượng chi sẻ rằng Vinfast sẽ không có lãi trong ít nhất 5 năm nữa và thị trường địa phương "quá nhỏ" chính vì thế doanh số bán ở nước ngoài sẽ là chìa khóa quan trọng để giúp công ty có lãi. Ông Vượng trực tiếp sở hữu 26% của Vingroup. Vietnam Investment Group – công ty mà ông Vượng sở hữu 92% cổ phần hiện nắm 31,6% cổ phần Vingroup.

Và VinFast sẽ phải vượt qua một nhiệm vụ thậm chí còn nan giải hơn là chiến thắng những người tiêu dùng khó tính ở Mỹ và các thị trường phát triển khác, nơi các tiêu chuẩn khí thải và sự cố là nghiêm ngặt.

Ngoài những thách thức đó, bản thân việc có thể sản xuất và bán thành công các mẫu xe ô tô điện cũng là rất khó khăn. Nhiều startup Trung Quốc – được chống lưng bởi những công ty "máu mặt" với số vốn hàng tỷ USD đặt cược vào tiềm năng tại Trung Quốc – thị trường xe điện lớn nhất thế giới nhưng rất ít trong số đó kiếm được tiền. 

Những robot hàn tại nhà máy VinFast - Hải Phòng. Ảnh: Bloomberg

BAIC BluePark – nhà sản xuất xe ô tô điện lớn nhất Trung Quốc vừa dự đoán thua lỗ trong năm 2019. Một hãng khác là NIO cũng chưa hề có lãi, họ đã niêm yết trên sàn New York và đang gặp khó khăn và lo ngại rằng sẽ hết sạch tiền trong bối cảnh nhu cầu xe ô tô điện giảm.

Vượt qua rào cản

VinFast sẽ không triển khai lắp ráp dây chuyền sản xuất ô tô điện cho đến cuối năm sau, người đứng đầu Tập đoàn Vingroup cho biết ông kế hoạch xuất khẩu những chiếc xe này sang Mỹ, châu Âu và Nga vào năm 2021.

"VinFast phải vượt qua nhiều rào cản lớn để cạnh tranh bên ngoài Việt Nam", Michael Dunne, giám đốc điều hành của nhà tư vấn ô tô ZoZo Go LLC, chuyên về thị trường châu Á, cho biết. "Sẽ mất một thời gian trước khi công ty sẵn sàng cạnh tranh ở Mỹ - vẫn là thị trường khắc nghiệt nhất thế giới", ông nói. "Bạn cần một thương hiệu vững chắc".

Các kỹ sư đang kiểm tra chiếc LUX 2.0 trước khi xuất xưởng. Ảnh: Bloomberg.

"Nhiều người tiêu dùng thích một chiếc Honda hoặc xe Toyota cũ hơn là một chiếc xe mới với một thương hiệu xa lạ", Dunne nói. "Nhà sản xuất ô tô Việt Nam sẽ cần sản xuất ít nhất 100.000 xe mỗi năm để có thể cạnh tranh về chi phí, phát triển thương hiệu toàn cầu và thiết lập mạng lưới phụ tùng và dịch vụ", ông nói. "Tuy nhiên, VinFast có cơ hội thâm nhập các thị trường Đông Nam Á nhỏ hơn", Dunne nói thêm.

VinFast, công ty vận hành một nhà máy rộng 335 ha tại thành phố cảng phía bắc Hải Phòng, đang bán dòng xe đầu tiên của mình - một chiếc hatchback, sedan và SUV - với giá thấp. Chiếc hatchback có giá tương đương 17.000 USD, trong khi chiếc xe sedan 4 xi-lanh có giá 47.400 USD và chiếc SUV được bán ở mức 60.400 USD. Công ty đặt mục tiêu sản xuất lên tới 500.000 xe mỗi năm vào năm 2025. Nhà sản xuất xe hơi cũng đang đặt kế hoạch sản xuất xe máy điện.

Theo ông Vượng, trong vài năm tới, Vingroup sẽ phải dành "nhiều nghìn tỷ đồng mỗi năm" để bù lỗ cho Vinfast, dự kiến khoảng 18.000 tỷ đồng (tương đương 777 triệu USD) mỗi năm. Thua lỗ sẽ bao gồm khấu hao và khoản bù lỗ khoảng 7 nghìn tỷ NVĐ mỗi năm vì bán xe ở mức rẻ hơn chi phí.

Vingroup sẽ thoái vốn tại các công ty con để tài trợ cho VinFast, trong khi các doanh nghiệp khác được yêu cầu cắt giảm chi phí. Ngoài ra VinFast cũng sẽ tìm kiếm các khoản vay bổ sung ngoài 1,95 tỉ USD các khoản vay quốc tế đã huy động được. Chủ tịch Vingroup cũng tiết lộ kế hoạch niêm yết VinFast trên thị trường chứng khoán, có thể tại Việt Nam hoặc thậm chí là nước ngoài. 

"Chúng tôi mong muốn xây dựng một thương hiệu Việt Nam có danh tiếng tầm cỡ thế giới", ông Vượng cho biết. Nhưng tỉ phú số một Đông Nam Á cũng cho rằng thách thức lớn nhất là các sản phẩm Việt Nam không có một thương hiệu quốc tế. 

"Đối với nhiều bạn bè quốc tế, Việt Nam vẫn là một nước nghèo, lạc hậu. Chúng tôi sẽ phải tìm cách tiếp thị và chứng minh sản phẩm của chúng tôi đại diện cho một Việt Nam năng động và phát triển đã đạt tiêu chuẩn cao nhất thế giới".