Từ đại dịch COVID-19, Việt Nam sẽ là quốc gia sản xuất thiết bị y tế hàng đầu thế giới?

Asian Nikkei Review đưa tin, hiệp định thương mại tự do mới với Liên minh Châu Âu (EU) có hiệu lực giúp Việt Nam mở rộng đầu tư nước ngoài vào thiết bị y tế và dược phẩm. Trang này dự đoán, Việt Nam có thể đang nhắm tới việc thay thế Trung Quốc trong ngành sản xuất này.

COVID-19 là cơ hội cho Việt Nam xuất khẩu thiết bị y tế

Tập đoàn Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã công bố hợp tác với công ty thiết bị y tế Medtronic, có trụ sở tại Ireland để sản xuất linh kiện tại Việt Nam.

“Thỏa thuận này phù hợp với việc Việt Nam thúc đẩy các nhà sản xuất trong nước mở rộng sang các sản phẩm y tế, khi nền kinh tế khó khăn vì đại dịch COVID-19”, Asian Nikkei Review bình luận.

Theo thoả thuận, Medtronic sẽ mua các linh kiện do VinSmart và VinFast sản xuất, để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về máy thở tại Mỹ và Ireland. Dự kiến, 50.000 đơn vị linh kiện máy thở do Vingroup sản xuất sẽ được xuất khẩu ngay trong năm 2020.

“Việc tham gia chuỗi cung ứng linh kiện phức tạp với độ hoàn thiện và chính xác tuyệt đối cho Medtronic, không chỉ khẳng định năng lực sản xuất và trình độ công nghệ của VinSmart, mà còn đánh dấu bước chuyển mình lên một tầm cao mới của Vingroup trong lộ trình trở thành tập đoàn công nghiệp, công nghệ hàng đầu khu vực”, đại diện Vingroup khẳng định.

50.000 linh kiện máy thở của Vingroup sẽ xuất khẩu sang Mỹ và Ireland trong năm nay. Ảnh: Reuters

Asian Nikkei Review cho rằng: “Với Việt Nam, thiết bị y tế là trụ cột tiềm năng thứ ba của ngành sản xuất, cùng với ô tô và điện tử. Chính phủ đã tìm cách nâng cao vị thế của các công ty thuộc nhóm lĩnh vực này trong chuỗi cung ứng toàn cầu”.

Trong quá trình chuẩn bị cho Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA), đã có hiệu lực trong tháng này, các cơ quan chức năng của Việt Nam và các đại diện châu Âu đã đề cập về tiềm năng của thỏa thuận trong môi trường kinh tế hậu COVID-19.

"COVID-19 tạo cơ hội cho Việt Nam xuất khẩu thiết bị y tế, đặc biệt khi Trung Quốc mất uy tín đối với các đối tác EU và Mỹ”, ông Võ Quang Tuyến, nguyên chuyên gia phân tích tại Viện Pasteur, nhận định.

Các công ty EU nhắm đến Việt Nam

Chuỗi cung ứng toàn cầu của thiết bị y tế đã bị gián đoạn khi COVID-19 xuất phát và lây lan từ Trung Quốc vào đầu năm nay. Quốc gia sản xuất dược phẩm và nguyên liệu hóa học hàng đầu thế giới bị tê liệt khiến chuỗi cung ứng toàn cầu cũng đóng băng.

Để đối phó với cuộc khủng hoảng, nhiều công ty EU tại Trung Quốc đã cân nhắc việc chuyển các cơ sở sản xuất về nước.

"Nhưng việc sản xuất thiết bị y tế và thuốc ở châu Âu sẽ đòi hỏi một quy trình phức tạp, trong khi chúng không mang lại nhiều lợi nhuận, do chi phí sản xuất vốn đã cao. Điều đó sẽ mang lại nhiều cơ hội hơn cho Việt Nam", Nicolas Audier, Chủ tịch Phòng Thương mại châu Âu tại Việt Nam, chia sẻ.

Các thành viên của Tập đoàn EuroCham Pharma, chi nhánh dược phẩm của Phòng Thương mại châu Âu, đang mở rộng sự hiện diện tại Việt Nam, với mong muốn đầu tư mới.

Ông Alexis Serlin, Lãnh đạo thị trường Châu Á của Novartis, đánh giá cao kế hoạch phát triển của Việt Nam. Ảnh: Novartis Việt Nam

Novartis có trụ sở tại Thụy Sĩ, vào tháng 1 năm nay đã hiện diện tại Việt Nam, trở thành một trong những công ty đa quốc gia đầu tiên trong nước chuyển đổi từ văn phòng đại diện sang doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài nhập khẩu. Novartis cho biết họ có kế hoạch đầu tư ít nhất 6 triệu USD "để tăng cường khả năng nghiên cứu và phát triển ở Việt Nam”.

Công ty đa quốc gia Thụy Điển - Anh AstraZeneca vào năm ngoái cũng tiết lộ đã nhắm đến Việt Nam. Đơn vị này sẽ đầu tư 220 triệu USD từ năm nay đến năm 2024.

Quốc gia hàng đầu về sản xuất các thiết bị bảo vệ cá nhân cho thế giới?

Tháng 7 vừa rồi, Việt Nam đã đưa ra dự thảo kế hoạch phát triển ngành y tế và chăm sóc sức khỏe trong nước đến năm 2030, để đáp ứng nhu cầu nội địa và tăng cường xuất khẩu. Kế hoạch đặt ra các chỉ tiêu như đáp ứng 40% nhu cầu trang thiết bị phòng mổ, bao gồm cả thiết bị gây mê và hồi sức "trên cơ sở liên doanh với nước ngoài sản xuất".

Việt Nam có khoảng 200 công ty sản xuất các sản phẩm được sử dụng trong cuộc chiến chống COVID-19, chẳng hạn như khẩu trang, găng tay, kính bảo hộ và các thiết bị bảo vệ cá nhân khác. Chính phủ có kế hoạch tăng công suất lên 40% trong năm nay để đáp ứng nhu cầu toàn cầu.

"Giữa lúc các đơn hàng ồ ạt trị giá hàng triệu USD được đặt cho các công ty Việt Nam, kể cả đơn hàng trực tiếp từ chính phủ Mỹ, nhưng họ không thể đáp ứng đầy đủ do các nhà sản xuất trong nước có quy mô nhỏ và manh mún, thiếu cơ chế kiểm soát hiệu quả", Nguyễn Ngọc Tâm, cố vấn chiến lược tại Công ty Tuấn Dương, một công ty thiết bị y tế, chia sẻ.

Theo Bộ Công Thương, toàn ngành dệt may Việt Nam có thể sản xuất khoảng 150-200 triệu khẩu trang vải mỗi tháng. Ảnh: Báo Tin Tức - TTXVN

Các nhà sản xuất Việt Nam cũng phải giải quyết những lo ngại về các vấn đề kiểm soát chất lượng, để tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu khi thị trường chăm sóc sức khỏe ở các nền kinh tế tiên tiến được quản lý chặt chẽ. Hợp tác với các công ty tiên tiến sẽ là một bước quan trọng để đáp ứng các tiêu chuẩn, bao gồm tiêu chuẩn của Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ, và chứng nhận nhãn hiệu CE của Liên minh châu Âu.

Sitara Syed, đại diện Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam, cho rằng: “Chúng tôi nhận thấy nhu cầu quan trọng là phải nâng cao các tiêu chuẩn, đảm bảo chất lượng và hệ thống chứng nhận hiện hành, để đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Việt Nam có thể biến thách thức COVID-19 thành cơ hội trở thành quốc gia hàng đầu về sản xuất các thiết bị bảo vệ cá nhân cho thế giới”.