Trường hợp ép buộc viết giấy vay nợ, vậy có phải trả nợ không?

Bạn đọc có thắc mắc như sau: "Em có đứa bạn tên là Nguyễn Văn A. Nguyễn Văn A cùng với Đỗ Tiến C vay khoản tiền khoảng 70 triệu đồng. Người chủ đến đòi thì A đã trả hết nợ. Nhưng sau một thời gian, chủ nợ lại bắt A ghi nợ (giấy viết tay có chữ ký 2 bên và người làm chứng).

Vì Đỗ Tiến C không chịu trả nợ. Trong tờ giấy ghi nợ có nội dung là vay tiền mua dụng cụ học tập gì đó. Vậy nếu thời hạn trong giấy vay nợ đó hết thì A và C có phải trả tiền không? Trong giấy ghi nợ ghi 2 năm. Và nếu bị khởi kiện thì A và C có phải trả nợ đúng với giấy ghi nợ ghi không? Nếu chỉ có giấy nợ không thì cơ quan điều tra có điều tra số tiền đó mua dụng cụ học tập đó có phải xác thực với thực tế hay không? Mong sớm nhận được câu trả lời của luật sư.

Luật sư của trang LuatMinhKhue trả lời bạn đọc như sau:

Căn cứ vào cơ sở pháp lý:

Bộ luật dân sự 2015

Nội dung tư vấn:

Thứ nhất: nếu thời hạn trong giấy vay nợ đó hết thì A và C có phải trả tiền không?

Căn cứ vào quy định tại điều 463 của Bộ luật dân sự 2015:

"Điều 463. Hợp đồng vay tài sản

Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định."

Giấy vay tiền giữa A và C với bên cho vay bản chất chính là hợp đồng vay tài sản. Khi đến thời hạn, bên vay tức anh A và C có nghĩa vụ phải trả tiền cho người cho người vay theo quy định sau:

- Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

- Trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý.

- Địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

- Trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi với mức lãi suất theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

- Trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi như sau:

a) Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa thuận trong hợp đồng tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; trường hợp chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này;

b) Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

​Trong trường hợp bên cho vay khởi kiện tại Tòa án nếu như giấy tờ viết tay này thỏa mãn đầy đủ các điều kiện có hiệu lực của hợp đồng được quy định tại điều 117 Bộ luật dân sự 2015 trích dẫn ở trên thì A và C sẽ phải thanh toán theo đúng thỏa thuận ghi tại giấy vay nợ.

Tuy nhiên, như thông tin bạn cung cấp thì bên cho vay bắt Nguyễn Văn A phải ghi nợ. Việc A bị ép buộc viết giấy ghi nợ đã vi phạm một trong những nguyên tắc giao kết hợp đồng dân sự theo quy định tạikhoản 1 điều 117 Bộ luật dân sự 2015:

"Điều 117. Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự

1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;

b) Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;

c) Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội."

Do đó, việc anh A bị ép buộc ký giấy ghi nợ sẽ bị vô hiệu theo quy định tại Điều 122 Bộ luật dân sự: "Giao dịch dân sự không có một trong các điều kiện được quy định tại Điều 117 của Bộ luật này thì vô hiệu, trừ trường hợp Bộ luật này có quy định khác."

(Nguồn: LuatMinhKhue)