Thiếu gạo toàn cầu sẽ ở mức lớn nhất trong 20 năm

Từ Trung Quốc đến Mỹ đến Liên minh châu Âu (EU), sản lượng gạo đang giảm và đẩy giá gạo lên cao đối với hơn 3,5 tỷ người trên toàn cầu, đặc biệt là ở châu Á-Thái Bình Dương, nơi tiêu thụ 90% lượng gạo của thế giới .

Theo Fitch Solutions, thị trường gạo toàn cầu sẽ ghi nhận mức thiếu hụt lớn nhất trong hai thập kỷ vào năm 2023.

Và sự thâm hụt ở mức độ này đối với một trong những loại ngũ cốc được trồng nhiều nhất trên thế giới sẽ gây tổn hại cho các nhà nhập khẩu lớn, theo CNBC.

Nhà phân tích hàng hóa Charles Hart của Fitch Solutions cho biết: "Ở cấp độ toàn cầu, tác động rõ ràng nhất của thâm hụt gạo toàn cầu đã và vẫn là giá gạo ở mức cao trong thập kỷ".

Giá gạo dự kiến sẽ duy trì quanh mức cao hiện tại cho đến năm 2024, theo báo cáo của Fitch Solutions Country Risk & Industry Research ngày 4/4.

Theo báo cáo, giá gạo trung bình là 17,3 USD/cwt cho đến năm 2023 và sẽ chỉ giảm xuống còn 14,5 USD/cwt vào năm 2024. Cwt là một đơn vị đo lường cho một số mặt hàng như gạo.

Hart cho biết: "Do gạo là mặt hàng lương thực chính trên nhiều thị trường ở châu Á, giá cả là yếu tố chính quyết định lạm phát giá lương thực và an ninh lương thực, đặc biệt là đối với các hộ gia đình nghèo nhất".

Báo cáo dự báo sự thiếu hụt toàn cầu trong năm 2022/2023 sẽ ở mức 8,7 triệu tấn. Theo nhà phân tích hàng hóa Charles Hart thì điều đó sẽ đánh dấu mức thâm hụt gạo toàn cầu lớn nhất kể từ năm 2003/2004, khi thị trường gạo toàn cầu tạo ra mức thâm hụt 18,6 triệu tấn.

Căng thẳng cung cấp gạo

Nguồn cung gạo bị thiếu hụt do chiến tranh đang diễn ra ở Ukraina, cũng như thời tiết xấu ở các nền kinh tế sản xuất lúa gạo như Trung Quốc và Pakistan.

Trong nửa cuối năm ngoái, nhiều vùng đất nông nghiệp ở nước sản xuất lúa gạo lớn nhất thế giới, Trung Quốc, đã bị ảnh hưởng bởi lũ lụt và mưa lớn vào mùa hè.

Theo công ty phân tích nông nghiệp Gro Intelligence, lượng mưa tích lũy ở tỉnh Quảng Tây và Quảng Đông, trung tâm sản xuất lúa gạo lớn của Trung Quốc, cao thứ hai trong ít nhất 20 năm.

Tương tự, Pakistan chiếm 7,6% thương mại gạo toàn cầu, đã chứng kiến sản lượng hàng năm giảm 31% so với cùng kỳ năm ngoái do lũ lụt nghiêm trọng, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cho biết, cho rằng tác động là "thậm chí còn tồi tệ hơn ban đầu".

Ông Hart chỉ ra rằng sự thiếu hụt một phần là do "sự suy giảm sản lượng thu hoạch hàng năm của Trung Quốc đại lục do nắng nóng gay gắt và hạn hán cũng như tác động của lũ lụt nghiêm trọng ở Pakistan".

Theo một nghiên cứu khoa học, lúa là loại cây trồng dễ bị tổn thương và có khả năng mất mùa đồng thời cao nhất trong thời gian xảy ra hiện tượng El Nino.

Ngoài những thách thức về nguồn cung bị thắt chặt hơn, gạo đã trở thành một lựa chọn thay thế ngày càng hấp dẫn sau khi giá của các loại ngũ cốc chính khác tăng vọt kể từ khi xung đột Nga-Ukraina vào tháng 2/2022, ông Hart cho biết thêm. Kết quả là sự thay thế gạo đã thúc đẩy nhu cầu.

Những quốc gia nào sẽ bị ảnh hưởng?

Oscar Tjakra, nhà phân tích cao cấp tại ngân hàng lương thực và nông nghiệp toàn cầu Rabobank, cho biết sản lượng gạo hàng năm thấp hơn ở các quốc gia khác như Mỹ và EU cũng góp phần gây ra thâm hụt.

"Tình trạng thâm hụt sản lượng gạo toàn cầu sẽ làm tăng chi phí nhập khẩu gạo của các nước nhập khẩu gạo lớn như Indonesia, Philippines, Malaysia và các nước châu Phi vào năm 2023", ông Tjakra nói.

Kelly Goughary, nhà phân tích nghiên cứu cấp cao tại Gro Intelligence, cho biết nhiều quốc gia cũng sẽ buộc phải giảm kho dự trữ trong nước. Bà cho biết các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi thâm hụt sẽ là những nước đang phải chịu lạm phát giá lương thực trong nước cao như Pakistan, Thổ Nhĩ Kỳ, Syria và một số nước châu Phi.

"Thị trường xuất khẩu gạo toàn cầu, vốn thường chặt chẽ hơn so với các loại ngũ cốc chính khác... đã bị ảnh hưởng bởi lệnh hạn chế xuất khẩu của Ấn Độ", Hart của Fitch Solutions cho biết.

Ấn Độ đã cấm xuất khẩu gạo tấm vào tháng 9, một động thái mà Hart cho là "nhân tố thúc đẩy giá chính" đối với gạo.

Giá gạo có thể giảm gần 10% vào năm 2024

Tuy nhiên, sự thiếu hụt có thể sớm trở thành dĩ vãng. Fitch Solutions ước tính rằng thị trường gạo toàn cầu sẽ trở lại "trạng thái gần như cân bằng vào năm 2023/24".

Điều đó có thể dẫn đến giá gạo kỳ hạn giảm so với cùng kỳ năm ngoái xuống dưới mức năm 2022, nhưng vẫn tăng ở mức "hơn 1/3 so với giá trị trung bình trước COVID (2015-2019), một phần do hàng tồn kho được bổ sung sau một giai đoạn rút vốn trên diện rộng".

"Chúng tôi tin rằng thị trường gạo sẽ thặng dư trở lại vào năm 2024/25 và sau đó tiếp tục nới lỏng trong trung hạn". Fitch Solutions dự đoán thêm rằng giá gạo có thể giảm gần 10% xuống còn 15,5 USD/100kg vào năm 2024.

"Theo quan điểm của chúng tôi, sản lượng gạo toàn cầu sẽ phục hồi mạnh mẽ vào năm 2023/24, với kỳ vọng tổng sản lượng sẽ tăng 2,5% so với năm trước", báo cáo của Fitch dự báo, dựa trên việc Ấn Độ là "động cơ chính" của sản lượng gạo toàn cầu trong hơn 5 năm tới.

Tuy nhiên, sản xuất lúa gạo vẫn phụ thuộc vào điều kiện thời tiết. Mặc dù Cục Khí tượng Ấn Độ dự kiến nước này sẽ nhận được lượng mưa gió mùa "bình thường" , nhưng các dự báo về nắng nóng gay gắt và các đợt nắng nóng trong quý 2 và quý 3/2023 tiếp tục gây ra mối đe dọa đối với vụ thu hoạch lúa mì của Ấn Độ, báo cáo cảnh báo.

"Trung Quốc là nước sản xuất lúa gạo và lúa mì lớn nhất thế giới và hiện đang trải qua đợt hạn hán ở mức cao nhất tại các vùng trồng lúa của nước này trong hơn 2 thập kỷ qua", Goughary cho biết.

Bà cho biết thêm, các nước trồng lúa lớn ở châu Âu như Pháp, Đức và Anh cũng phải hứng chịu đợt hạn hán ở mức cao nhất trong 20 năm qua.

(Nguồn: CNBC)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin