Thị trường xe hơi: Năm 2018, con đường phía trước không "phẳng lì" với Toyota

Toyota chiếm 23,6% thị phần xe hơi Việt Nam, theo số liệu VAMA.

Toyota Việt Nam có 23,6% thị phần

Theo số liệu từ VAMA, trong 11 tháng đã qua của năm 2017, Toyota chiếm 23,6% thị phần trên thị trường xe hơi, với doanh số 53.603 xe. Nếu không tính cộng dồn các thương hiệu, Toyota vẫn là hãng xe bán chạy nhất Việt Nam. Trường Hải thường cộng dồn cả Mazda, Kia và cả xe tải, xe bus vào để có thể vượt qua Toyota về thị phần. Đáng chú ý, thị phần này không có sự góp mặt của Hyundai Thành Công, vốn chiếm số lượng không hề nhỏ về doanh số xe bán ra, nhưng không được tính vào số liệu của VAMA.

Toyota có sự tăng trưởng đáng kể trong năm 2017, cùng kỳ năm 2016, hãng này đạt doanh số 50.703 xe, chiếm 20,8% thị phần. Trung bình mỗi tháng của năm 2017, Toyota bán được 4.873 xe, nhiều hơn con số 4.609 xe của năm 2016.

Tháng bán tốt nhất của Toyota trong năm 2017 là tháng 8 với 5.794 xe, cũng là tháng diễn ra sự kiện Triển lãm ô tô Việt Nam 2017. Tháng bán tệ nhất của Toyota là tháng 2, với 3.579 xe, cũng là giai đoạn có nhiều ngày nghỉ lễ.

Toyota Vios: Xe bán chạy nhất

Không quá xuất sắc, Toyota Vios vẫn dẫn đầu thị trường.

Toyota Vios không chỉ là xe bán chạy nhất của Toyota, mà còn là mẫu xe bán chạy nhất trên thị trường. Trong 11 tháng của năm 2017, Vios đạt doanh số 19.503 xe, liên tục dẫn đầu trong danh sách những mẫu xe bán chạy nhất thị trường mỗi tháng.

Tháng 6 ghi nhận kỷ lục của Vios với 2.681 xe bán ra, trong khi tháng bán chậm nhất là tháng 2 với 1.033 xe. Trong tháng 11 vừa qua, với doanh số 2.553 xe, Vios tiếp tục là mẫu xe bán chạy nhất thị trường, cũng là thời điểm Toyota Việt Nam áp dụng mức giá mới, được cho là áp dụng sớm giá xe của năm 2018.

Toyota Vios không phải là mẫu xe tốt nhất trong phân khúc sedan hạng B, khi đi đối thủ Honda City đang sở hữu nhiều trang bị hơn và cũng có tính năng lái thú vị hơn. Giá của Vios cũng không quá rẻ trên thị trường, đặc biệt trong bối cảnh nhiều mẫu xe giảm giá trong nửa cuối năm 2017, cả sedan hạng C hay crossover 5 chỗ, đều gây áp lực lên Toyota Vios.

Tuy nhiên, những ưu điểm riêng của Vios cũng như của Toyota nói chung khiến mẫu xe này vẫn duy trì được doanh số bán ấn tượng, là mẫu xe phù hợp với cả gia đình lẫn kinh doanh, ổn định, chi phí thấp và giá trị bán lại cao.

Toyota Corolla Altis hồi sinh?

Toyota Corolla Altis giảm giá và thêm cân bằng điện tử, đang có doanh số tăng đáng kể

Với chỉ vỏn vẹn 3.647 xe bán ra trong suốt 11 tháng đầu năm 2017, Altis tưởng như đã bị lãng quên trong phân khúc sedan hạng C, khi có rất nhiều đối thủ mạnh, đẹp hơn, nhiều trang bị hơn và giá cũng hấp dẫn hơn. Tuy nhiên, việc doanh số Altis tăng lên 581 xe trong tháng 11 vừa qua, lọt vào danh sách 10 mẫu xe bán chạy nhất thị trường, đánh dấu việc dòng xe này có thể đã hồi sinh trở lại.

Thay đổi lớn nhất của Altis chính là việc mẫu xe này được trang bị thêm hệ thống cân bằng điện tử khi ra mắt phiên bản nâng cấp vào tháng 10. Đầu tháng 11, Altis nhận được mức giá mới rẻ hơn, cũng nằm trong kế hoạch áp dụng giá 2018 sớm của Toyota. Cân bằng điện tử vốn trước đây chỉ có trên Camry, giờ được trang bị lên Altis, rõ ràng đã tạo nên sức hút đáng kể cho mẫu xe của Toyota.

Mazda3 có thể đẹp hơn, Honda Civic có thể thể thao hơn, Ford Focus có thể thông minh hơn, nhưng đối tượng khách hàng của Altis lại đơn giản là muốn sở hữu một chiếc xe không cần nổi bật nhưng giữ giá khi bán lại. Xu hướng mua xe “ăn chắc mặc bền” trong phân khúc C tưởng như đã biến mất với thành công của Mazda3, nhưng một khi giá xe rẻ đi và xe hơi chỉ đơn giản là phương tiện, thì Altis hoàn toàn có cơ hội trở lại mạnh mẽ, một chiếc xe có thể “nhạt nhòa” hơn các đối thủ, nhưng lại tròn vai một phương tiện.

Toyota Fortuner bất ngờ gặp khó

12.939 xe Fortuner được bán ra trong 11 tháng đầu của năm 2017, chứng tỏ sức hút mạnh mẽ của mẫu SUV 7 chỗ này. Được nhập khẩu thay vì lắp ráp trong nước, sở hữu ngoại hình bắt mắt hơn nhiều, Fortuner liên tục đạt doanh số cao mỗi tháng, tháng 4 còn chiếm cả ngôi đầu của Vios để trở thành xe bán chạy nhất trên thị trường.

Tuy nhiên đà thăng hoa của Fortuner bất ngờ chững lại, khi trong tháng 11, chỉ có 398 xe này được bán ra, văng ra khỏi top 10 xe bán chạy nhất thị trường. Nguyên nhân được cho là Toyota đã hết Fortuner để bán, và tạm thời không thể nhập thêm do vướng mắc từ Nghị định 116.

Dự đoán khó khăn này sẽ tiếp diễn trong vài tháng tới, khi mà Toyota chuẩn bị xong các thủ tục giấy tờ cần thiết để nhập khẩu Fortuner trở l, và khách hàng sẽ rất khó để tìm mua một chiếc Fortuner trong giai đoạn này.

Innova vẫn là "vua" phân khúc MPV phổ thông

Không có đối thủ nào xứng tầm, Toyota Innova duy trì phong độ 10.598 xe bán ra trong 11 tháng đã qua của năm 2017. Tương lai của Innova vẫn rất rộng mở, khi mà các hãng xe khác cũng chưa có kế hoạch mang về một mẫu xe MPV cùng tầm giá để cạnh tranh với xe của Toyota.

Đối thủ lớn nhất của Innova có lẽ chính là người anh em Toyota Avanza, nhưng kế hoạch về Việt Nam đang bị hoãn “vô thời hạn”, cũng do Nghị định 116.

Toyota Avanza trễ hẹn Việt Nam đầu năm 2018.

Toyota Hilux ế ẩm

Trái ngược với phân khúc bán tải đang duy trì doanh số ấn tượng, Ford hay Chevrolet thậm chí “sống” nhờ phân khúc này, thì Toyota Hilux mang nhiều kỳ vọng lại ế ẩm, với tròn 1.000 xe trong 11 tháng đầu năm 2017, không bằng một tháng của Ford Ranger.

Hai tháng 9 và 10, Hilux còn ghi nhận doanh số “đội sổ”, với chỉ 4 xe bán ra mỗi tháng. Công bằng mà nói, Hilux không quá tệ, nhưng có lẽ xu hướng chọn xe bán tải của người dùng Việt Nam bây giờ phải là xe Mỹ, với thiết kế đậm chất SUV và công nghệ cũng tràn ngập.

Toyota Alphard bán đúng một chiếc

Phân khúc MPV hạng sang có lẽ vẫn còn xa lạ với người dùng Việt. Cho dù sự rộng rãi, tiện nghi vượt trội, nhưng số tiền mua một chiếc MPV hạng sang có thể sắm được một chiếc SUV sang trọng và bắt mắt hơn hẳn.

Toyota Alphard vì thế mới chỉ bán được duy nhất một xe vào tháng 9, một tháng sau khi Triển lãm ô tô Việt Nam kết thúc, cũng là nơi Alphard trình làng. Alphard là xe có doanh số bán thấp nhất của Toyota tại Việt Nam.

Thương hiệu hạng sang Lexus gây thất vọng

Trái ngược với thành công của Toyota, Lexus vốn là thương hiệu được rất đông người Việt yêu thích, lại chỉ đạt doanh số 808 xe trong 11 tháng đầu năm 2017, giảm đáng kể so với con số 1.571 của cùng kỳ năm 2016.

Giá cao và ít lựa chọn là hai nhược điểm lớn nhất của Lexus tại Việt Nam, trong bối cảnh Mercedes-Benz hay Audi đang phát triển tốt và chiếm đi thị phần của Lexus. Năm sau, khi mà BMW trở lại dưới tay Trường Hải, Lexus sẽ gặp khó khăn thêm bộn phần, một tương lai không mấy sáng sủa đang chờ đón thương hiêu hạng sang của Toyota.

Khó khăn chờ đón Toyota năm 2018

Hai mẫu xe kỳ vọng lớn nhất của Toyota trong năm 2018, không phải là xe lắp ráp trong nước. Theo Tổng giám đốc Toyota Việt Nam ông Toru Kinoshita, nhà máy của Toyota Việt Nam đặt tại Vĩnh Phúc có công suất khoảng 50.000 xe mỗi năm, và sẽ được sử dụng để duy trì sản xuất những mẫu xe đang lắp ráp, và Toyota sẽ không lắp thêm xe mới tại Việt Nam.

Toyota Wigo sẽ tiếp tục nhường sân cho Kia Morning hay Hyundai Grand i10.

Toyota Wigo và Avanza sẽ là xe nhập khẩu, được dự kiến đưa về Việt Nam vào tháng 1/2018, và cũng được kỳ vọng sẽ dẫn đầu ở các phân khúc riêng, xe nhỏ hạng A cho Wigo và MPV bình dân (nhỏ hơn Innova một cỡ) với Avanza. Tuy nhiên, toàn bộ kế hoạch đã tạm thời bị đóng băng.

Nghị định 116 siết chặt quy định nhập khẩu xe hơi, và những mẫu xe như Toyota Wigo hay Avanza không nằm ngoài “vòng kim cô” này. Kế hoạch ra mắt Wigo vào tháng 1/2018, hay Avanza vào đầu năm 2018, đều đã đóng băng vì dù có ra mắt, Toyota cũng không có xe để nhập về bán, tương tự như trường hợp của Fortuner.

Như vậy, trong khoảng 6 tháng đầu năm 2018, Toyota chỉ có những mẫu xe lắp ráp trong nước để “chinh chiến” trên thị trường xe hơi, với Vios, Altis, Innova hay thậm chí cả Toyota Camry vốn đã mất đi sự hấp dẫn. Những mẫu xe lắp ráp trong nước của Trường Hải hay Hyundai Thành Công sẽ chiếm lĩnh thị phần, trong thời điểm mà Toyota nói riêng, cũng như những hãng xe hơi đang chuyển dần từ lắp ráp sang nhập khẩu, gặp khó.

Ngoài khó khăn về nhập khẩu, Toyota tiếp tục đối mặt với những lời chê bai trên mạng xã hội hay các diễn đàn, vì túi khí xe Toyota được cho là khó bung khi xảy ra va chạm, hay những hình ảnh lật xe của Toyota Fortuner khiến chiếc SUV 7 chỗ này được phong là "thánh lật". Toyota "đáp trả" với slogan đanh thép "No Quality. No Life" và dự án "Chạm-Thử-Tin" để khẳng định chất lượng cũng như độ an toàn, nhưng những lời phàn nàn vẫn còn nguyên trên mạng xã hội, và dễ bùng nổ khi có những sự vụ mới liên quan tới hãng xe Nhật Bản. Năm 2018 hứa hẹn vẫn sẽ là một năm đau đầu của Toyota với "No Quality. No Life".