Thành phố giấu vàng dưới đáy sông ở Canada

Năm 1896, ba người đàn ông, George Carmack, Dawson Charlie và Skookum Jim Mason, đã tìm ra vàng dưới lòng sông Bonanza Creek, một nhánh của sông Klondie ngoài thành phố Dawson, tỉnh Yukon, Canada. Sau khi tin tức lan rộng, rất nhiều người đã đổ xô tới đây giành giật số vàng. Chỉ sau 2 năm, dân số thành phố này từ 1.500 đã tăng lên 30.000 người. Trong hơn 100 năm, thành phố Dawson thu hút nhiều du khách, người ưa mạo hiểm với lời hứa hẹn về các cơ hội tìm thấy vàng và trở nên giàu có. Hiện nay, một cộng đồng thợ mỏ, nghệ sĩ và dân bản địa đa dạng vẫn còn ở Dawson.

Dawne Mitchell (trong hình) là một trong rất nhiều người đã tìm đến Dawson. Bà nói rằng, trước khi tới Dawson vào mùa hè 1977, bà chưa từng nghe tới tên thành phố này. Tại đây, Dawne làm công việc hướng dẫn du khách đãi vàng sau khi được một người họ hàng xa giới thiệu.

Tại nơi giao giữa hai con sông Yukon và Klondie, phía tây bắc tỉnh Yukon, thành phố Dawson nằm gọn trên dãy Ogilvie. Đây là dãy núi trải dài trên diện tích 2.000 km2 và bảo vệ nhiều động vật hoang dã như tuần lộc, nai sừng tấm và gấu xám Bắc Mỹ. Nếu đi từ Whitehorse, thủ phủ tỉnh, theo đường cao tốc Klondie dài 533 km, có thể mất tới 7 giờ để tới thành phố Dawson.

Hàng năm, những du khách dũng cảm và công nhân thời vụ tới Dawson, một số du khách đơn giản chỉ muốn thoát khỏi cuộc sống hiện đại và khám phá cảnh quan. Trong khi nhiều người khác hy vọng sẽ trở nên giàu có tại những bãi vàng. Vàng nằm trải dài từ sông Yukon tới Bonanza Creek với nhiều hình dáng và cấu trúc, từ phiến mỏng, quặng, tới nguyên khối. Ở Bonanza Creek, bất cứ ai cũng có thể đào xới lòng sông và sở hữu vùng đất vàng.
Nhiều du khách có tham vọng lớn hơn nhiều. Dawne Mitchell cho biết: “Họ thật sự mua quyền khai thác và thiết bị đến đào lòng sông. Bạn có thể học cách đào rất nhanh, còn vàng thì luôn ở đó”.

Dawne Mitchell làm công việc dạy du khách tìm vàng ở một công ty khai thác nhỏ trong ba mùa hè cuối những năm 1970. Trước khi tới Dawson, Mitchell không hề biết cách đãi vàng nhưng đã nhanh chóng học được cách sàng sẩy. Chẳng lâu sau bà nắm vững kỹ thuật sàng và nghiêng cái giần kim loại để vàng đọng lại, rồi dạy những du khách khác.

Dawne Mitchell chưa từng bị ảnh hưởng bởi “con sốt vàng”, nhưng sự hấp dẫn của vàng vẫn ám ảnh bà. Đến năm 1981, bà trở thành thợ trong một mỏ vàng ở khu vực. Số lượng thợ mỏ bị giới hạn trong quyền khai thác mỗi năm, một mỏ mới chỉ được khai thác khi người chủ đầu tiên đã chết hoặc quyền khai thác hết hiệu lực. Khi có mỏ mới đưa vào khai thác, những thợ mỏ và người tìm vàng sẽ chạy đua đến đó như những vận động viên điền kinh Olympic. Bạn bè của Mitchell thường nhờ bà giúp đỡ để có thể tiến vào mỏ trước. “Nó thực sự là một cuộc đua kỳ thú”, Mitchell nói khi đang chạy vào bụi rậm với sáu người thợ khác.

Năm 1984, giải Vô địch nữ đãi vàng thế giới diễn ra ở thành phố Dawson, một người bạn đã đề nghị bà Mitchell tham gia. Cuộc thi đã thu hút rất nhiều thợ đãi vàng trên thế giới, yêu cầu người tham gia phải tìm thấy số miếng vàng có trong một thùng sỏi và bùn nặng 2,3 kg. Mitchell đã đoạt giải quán quân cuộc thi năm đó.
Vài năm sau, ở giải Yukon mở rộng (cuộc thi đãi vàng được tổ chức tại Dawson vào tháng 7 hàng năm) Dawne Mitchell lại tham gia cùng với những thợ mỏ kỳ cựu. Mitchell là phụ nữ duy nhất tham gia và đã trở thành người phụ nữ đầu tiên chiến thắng ở cuộc thi này.

Với lòng ngưỡng mộ và yêu thích kỹ thuật này, Dawne Mitchell tiếp tục tham gia các cuộc thi quốc tế trong nhiều năm sau đó, thậm chí bà còn huấn luyện cho nhiều tuyển thủ nữ khác. Hiện tại, bà dành thời gian làm thông dịch viên tại Bảo tàng Jack London, giới thiệu khoảng thời gian tác giả này ở Yukon và cảm hứng để ông sáng tác tiểu thuyết “Tiếng gọi nơi hoang dã”; thi thoảng bà vẫn đến sông Bonanza Creek cùng chiếc giần kim loại của mình.
Gần đây, Dawne Mitchell đã tìm thấy trong hồ sơ lưu trữ địa phương có giấy đăng ký quyền khai thác mỏ của cụ mình, người đã đến thành phố Dawson năm 1903, sau đỉnh điểm của cơn sốt vàng Klondie.

Khai thác vàng vẫn là ngành công nghiệp lớn nhất tại thành phố Dawson, với 124 trên tổng số 196 mỏ vàng hoạt động tích cực nhất Yukon nằm gần thành phố này. Quận Bonanza Creek, nơi khởi nguồn của cơn sốt vàng, vẫn duy trì phần lớn mỏ, từ những mỏ thăm dò nhỏ đến các mỏ khai thác lớn. Nhiều người cho rằng, nếu đến đây và có ý định nghỉ hè, sẽ không ngạc nhiên khi bạn muốn ở Dawson cả đời.