Tại sao năm 2021 sẽ là 'cuộc chơi lớn' đối với fintech Trung Quốc?

Phục hồi COVID-19

Bước sang năm 2021, không thể chỉ nhìn về phía trước mà không xem xét tác động to lớn của cuộc khủng hoảng sức khỏe đối với các nền kinh tế trên toàn thế giới. 

Trước sự bùng phát của COVID-19, Trung Quốc đã làm mọi việc một cách tích cực để hạn chế sự lây nhiễm ở mức tối thiểu. Điều này cho phép nền kinh tế phục hồi nhanh chóng. Sau nửa đầu năm thảm hại, tốc độ tăng trưởng GDP năm 2020 ước tính ở mức trên 2%. Do đó, năm 2021 sẽ là một năm khởi sắc trở lại với nền kinh tế được dự báo sẽ tăng trưởng ở mức 8%.

Nền kinh tế Trung Quốc được dự báo sẽ tăng trưởng 8% trong năm 2021. Ảnh minh họa

Fintech theo đó cũng là một phần quan trọng trong câu chuyện này. Năm qua, lĩnh vực kỹ thuật số đã chứng kiến ​​một sự gia tăng lớn khi số lượng người dùng thanh toán di động đạt đến con số 1 tỷ, khối lượng giao dịch dự kiến ​​sẽ tiếp tục tăng với tốc độ hai con số. 

Mặt khác, Trung Quốc đang dẫn đầu trong các lĩnh vực, như nhận dạng khuôn mặt cho nền tảng thanh toán, phân tích dữ liệu lớn để kiểm tra tín dụng, và bảo lãnh phát hành nhanh chóng để phê duyệt các khoản vay. 

Người ta ước tính rằng, hiện nay 90% các giao dịch ngân hàng của Trung Quốc diễn ra trực tuyến và khoảng 4/5 thanh toán xảy ra thông qua di động. Với bối cảnh đầu tư sôi động, kỳ vọng sẽ có thêm nhiều công nghệ mới tìm cách đáp ứng nhu cầu luôn thay đổi của thị trường Trung Quốc.

Ngành thực hiện theo Kế hoạch 5 năm của Chính phủ

Vào tháng 10, các quan chức Trung Quốc đã họp để thảo luận về kế hoạch 5 năm lần thứ 14 và công bố một thông cáo ban đầu phác thảo các mục tiêu kinh tế của đất nước trong giai đoạn 2021-2025. 

Kế hoạch đầy đủ sẽ được công bố và thông qua vào mùa xuân trong kỳ họp hàng năm của Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc, cung cấp nhiều thông tin chi tiết hơn. 

Trong khi đó, chúng ta có thể thấy một số xu hướng mới nổi. Lĩnh vực công nghệ được đánh dấu là chìa khóa để “thực hiện chiến lược phát triển theo định hướng đổi mới”, nhằm thúc đẩy một hệ thống tài chính hiện đại. 

Chủ tịch Tập Cận Bình đi qua các đại biểu trong phiên khai mạc kỳ họp quốc hội Trung Quốc. Ảnh: AFP.

Các lĩnh vực cụ thể vẫn chưa được xác định nhưng mong đợi sự tập trung đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, và chỉ thị đưa các dịch vụ tài chính đến các khu vực nông thôn, để tạo ra sự thịnh vượng hơn. Các sáng kiến ​​khác sẽ giúp củng cố vai trò của Trung Quốc như một nhà lãnh đạo về dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo và fintech. 

Trong một nền kinh tế do Đảng lãnh đạo như Trung Quốc, các kế hoạch 5 năm này chỉ rõ những lĩnh vực mà chính phủ sẽ tập trung sự chú ý và đầu tư nguồn lực. Ngành công nghiệp này từ lâu đã nhận được dấu hiệu từ các cơ quan trung ương để tìm cơ hội mới.

Mở rộng tiền tệ kỹ thuật số của Trung Quốc

Kể từ năm 2014, Trung Quốc đã nỗ lực phát triển một loại tiền kỹ thuật số, được đặt tên là Thanh toán Điện tử Tiền tệ Kỹ thuật số (DCEP). Các thử nghiệm ban đầu đã bắt đầu và sẽ có một sự thúc đẩy lớn hơn trong suốt năm 2021. 

Người Trung Quốc coi tiền kỹ thuật số là một phương tiện để đa dạng hóa khỏi đồng USD, và là cách để tích hợp một lượng lớn dân số không sử dụng ngân hàng vào nền kinh tế chính. Không giống như Bitcoin và các loại tiền điện tử khác về tính ẩn danh, Trung Quốc sẽ có thể theo dõi DCEP của mình thông qua nền kinh tế, điều này sẽ có lợi là giảm rò rỉ thuế và thoát vốn.

Trung Quốc coi tiền kỹ thuật số là một phương tiện để đa dạng hóa thanh toán, tách khỏi đồng USD. Ảnh: VCG

Các thử nghiệm cho DCEP đang diễn ra tại các địa điểm trên khắp đất nước, cụ thể là đảo Hải Nam. Theo đó, thành phố Thâm Quyến là các trung tâm chính cho các chương trình thử nghiệm này. Ngày dự kiến áp dụng DCEP chung cho cả nước được cho là sẽ diễn ra vào Thế vận hội mùa đông năm sau, có nghĩa là một sự ra mắt rộng rãi có thể đến vào cuối năm nay.

IPO của Ant Financial đã đến hồi kết?

Khi Ant Financial, công ty fintech hàng đầu của Trung Quốc được hỗ trợ bởi Jack Ma, công bố kế hoạch niêm yết cổ phiếu, các ngân hàng đầu tư đã xếp hàng để có cơ hội kiếm tiền từ những gì được dự đoán là một trong những dịch vụ có giá trị nhất mọi thời đại. 

Tuy nhiên, họ đã phải thất vọng khi việc nộp hồ sơ IPO bị trì hoãn vô thời hạn. Thay vào đó, Ant đã được lệnh của chính phủ Trung Quốc để hợp lý hóa các hoạt động cho vay của họ và huy động thêm vốn.

Việc hoãn IPO của Ant Financial làm dấy lên lo ngại cho thế hệ kỳ lân tiếp theo. Ảnh: VCG

Nhiều biến động xảy ra xung quanh việc IPO của Ant, do đó rất khó để đánh giá chính xác đâu là kết thúc cho Jack Ma hay Ant. Không có công ty hay cá nhân nào lớn hơn nhà nước, vì vậy tài chính internet và những người cho vay P2P chỉ có thể mong đợi sự giám sát mới từ cơ quan quản lý. 

Điều nhiều người quan tâm lúc này là, Trung Quốc sẽ quyết liệt kìm hãm lĩnh vực này như thế nào, và điều này sẽ tác động gì đến các kỳ lân tiếp theo. 

Luật bảo vệ dữ liệu mới sẽ buộc các công ty phải điều chỉnh

Năm 2021 có thể sẽ chứng kiến ​​việc thực thi Luật Bảo vệ thông tin cá nhân mới của Trung Quốc. Giống như GDPR, luật bảo vệ dữ liệu này đưa ra các yêu cầu đối với việc thu thập và xử lý thông tin cá nhân. Bất kỳ công ty nào đang truy cập và sử dụng thông tin cá nhân của cư dân Trung Quốc sẽ phải tuân thủ luật pháp, ngay cả khi họ không có mặt hợp pháp tại Trung Quốc.

Dữ liệu là tài nguyên cơ bản mà nhiều công ty công nghệ xây dựng. Trên phạm vi rộng, tác động tiềm tàng của một luật có thể làm tăng chi phí. 

Luật Bảo vệ thông tin cá nhân mới của Trung Quốc dự kiến sẽ thay đổi cuộc chơi của nhiều công ty công nghệ. Ảnh: Reuters

Các công ty trong nước sẽ phải tăng cường các bộ phận tuân thủ của họ. Các công ty nước ngoài phải xem xét cẩn thận cách họ tiếp cận Trung Quốc. Các công ty đa quốc gia có thể buộc phải lưu giữ dữ liệu của Trung Quốc tại địa phương, bằng cách trực tiếp hoặc tìm một đối tác địa phương của Trung Quốc để lưu trữ thông tin.

Dự thảo luật đang đưa ra các hình phạt tiềm năng lên tới 50 triệu CNY (5,7 triệu bảng Anh) hoặc 5% doanh thu hàng năm. Thậm chí, các lãnh đạo đang cân nhắc đến việc đe dọa phạt tiền cá nhân hoặc thậm chí hành động hình sự đối với các nhà quản lý. 

Tất cả những điều này nói lên rằng, Trung Quốc rất nghiêm túc trong việc thiết lập một chế độ dữ liệu mới và các công ty sẽ phải điều chỉnh để đáp ứng khuôn khổ mới.