Sai lầm trong chiến thuật ngoại giao thời COVID-19 đang khiến Trung Quốc điêu đứng

Ngày 3/5, Australia kêu gọi tiến hành cuộc điều tra về nguồn gốc của dịch COVID-19. Đức và Anh chần chừ trong việc triển khai hạ tầng công nghệ có sự tham gia của tập đoàn viễn thông Huawei.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Trung Quốc là nguyên nhân khiến dịch bệnh bùng phát và tìm cách trừng phạt. Một số quốc gia khác lại muốn kiện Bắc Kinh vì những thiệt hại và muốn họ phải chi trả các phí tổn cho việc hồi phục.

Trên khắp thế giới hiện nay là làn sóng phản ứng tiêu cực nhằm vào Trung Quốc vì những sai sót của quốc gia này trong giai đoạn đầu dịch COVID-19 bùng phát đã khiến virus lây lan. Một cuộc chiến đầy chia rẽ về những vấn đề liên quan đến COVID-19 đang hình thành và đẩy lùi tham vọng của Trung Quốc nhằm thế vào khoảng trống lãnh đạo mà Mỹ để lại.

Làn sóng phản ứng tiêu cực nhằm vào Trung Quốc vì những sai sót của quốc gia này trong giai đoạn đầu dịch COVID-19 bùng phát đã khiến virus lây lan.

Trung Quốc, chưa bao giờ chấp nhận những chỉ trích từ bên ngoài và luôn lo ngại nguy cơ tổn hại tới quyền kiểm soát ở trong nước cũng như những ảnh hưởng về kinh tế, đã đáp trả những phản ứng này một cách gay gắt, từ mạnh mẽ viện trợ nguồn vật tư y tế sang các quốc gia khác cho tới việc đưa ra các tuyên bố mang đậm màu sắc dân tộc chủ nghĩa cùng các đòi hỏi nhằm nhấn mạnh vị thế kinh tế của mình.

Tuy nhiên, điều này chỉ càng khoét sâu thêm những góc nhìn thiếu tích cực về Trung Quốc và gia tăng sự hoài nghi của châu Âu và châu Phi, hủy hoại hình ảnh mà quốc gia này luôn muốn xây dựng là một nhân tố toàn cầu đầy hào phóng. Ngay từ trước khi dịch bùng phát, Bắc Kinh đã có một cách tiếp cận khá “hung bạo” trên khía cạnh quan hệ quốc tế.

Với sự hậu thuẫn công khai từ phía Chủ tịch Tập Cận Bình và Ban Tuyên giáo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, một thế hệ các nhà ngoại giao trẻ sẵn sàng thể hiện sự trung thành của họ với tổ quốc bằng những thông điệp đậm màu sắc dân tộc chủ nghĩa và đôi khi là còn cả hàm ý đe dọa với nước sở tại.

Từ khi COVID-19 lan rộng, giọng điệu này càng gay gắt hơn, phản ánh rõ việc giới lãnh đạo Trung Quốc nhìn nhận về mối đe dọa mà dịch bệnh này gây ra với vị thế của họ ở trong nước, khi nó kích động sự tức giận của người dân và hủy hoại tăng trưởng kinh tế ở cả trong và ngoài nước.

Chỉ trong tuần trước, ít nhất 7 nhà ngoại giao Trung Quốc – từ Pháp, Kazakhstan, Nigeria, Kenya, Uganda, Ghana cho tới Liên minh châu Phi đều đã bị nước sở tại triệu tập để trả lời những cáo buộc về thông tin giả và “các hành vi đối xử mang tính phân biệt chủng tộc” với người châu Phi tại Quảng Châu.

Theo Giám đốc Trung tâm Trung Quốc Thế kỷ 21 (Đại học California) Susan Shrik, một học giả về Trung Quốc, chính Bắc Kinh khuyến khích các nhà ngoại giao của mình trở nên “hiếu chiến”.

Khi cơn bão đại dịch COVID-19 lan ra khắp thế giới, chính quyền Trung Quốc đã thay đổi chiến lược.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) thậm chí còn nói rằng SARS-CoV-2 không đến từ Trung Quốc mà là do quân đội Mỹ phát tán.

Theo bà Shrik, việc ông Triệu Lập Kiên trở thành người phát ngôn Bộ Ngoại giao và đưa ra những phát biểu về quân đội Mỹ “đánh tiếng với người dân Trung Quốc rằng đó là quan điểm chính thức (của Bắc Kinh), và điều này có sức lan tỏa rất lớn”.

Bà cho rằng thực tế ấy khiến mọi dàn xếp trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, trong dài hạn, Trung Quốc đang tự mình hủy hoại lòng tin của dư luận quốc tế và tự xói mòn các lợi ích của mình.

Bà Shrik nói thêm: “Khi Trung Quốc bắt đầu kiểm soát virus và khởi động chiến thuật ngoại giao y tế, đó có thể là cơ hội để họ nhấn mạnh sự chân thành, khôi phục lòng tin cũng như uy tín với tư cách một cường quốc toàn cầu có trách nhiệm…

Tuy nhiên, nỗ lực này đã bị chính Ban Tuyên giáo hủy hoại, với tham vọng lớn hơn là gia tăng những hỗ trợ để được người ta ngợi ca cả đất nước, cả thể chế Trung Quốc và những gì mà Trung Quốc đã làm nhằm ngăn chặn virus”.

Tại Đức, cũng như Anh, bên cạnh những thắc mắc về quá trình tham vấn để sử dụng các thiết bị của Huawei trong hạ tầng 5G, người ta ngày càng lo ngại về sự lệ thuộc nguồn cung nguyên liệu thiết yếu và dược phẩm từ Trung Quốc.

Chính phủ Đức cho rằng các nhà ngoại giao Trung Quốc đã cố tìm cách kêu gọi sự ủng hộ của quan chức các nước được viện trợ y tế trong đại dịch COVID-19.

Angela Stanzel, chuyên gia về Trung Quốc tại Viện các Vấn đề An ninh và Quốc tế Đức, cho rằng ngay tại nhiều quốc gia châu Âu như Đức, “Hoài nghi đối với Trung Quốc cũng gia tăng nhanh chóng cùng với sự lây lan của dịch bệnh, đến nỗi các bộ ngành hoàn toàn không biết phải làm gì để đối phó”. Pháp, vốn có mối quan hệ khá tốt đẹp với Bắc Kinh, gần đây cũng không hài lòng với những bình luận mang tính chỉ trích của các nhà ngoại giao Trung Quốc.

Chính phủ Đức cho rằng các nhà ngoại giao Trung Quốc đã cố tìm cách kêu gọi quan chức các nước sở tại và lãnh đạo các doanh nghiệp Đức thể hiện sự biết ơn đối với các nỗ lực và nguồn viện trợ phòng chống COVID-19 của Bắc Kinh.

Đại sứ Mỹ tại Warsaw Georgette Mosbacher cho biết điều tương tự cũng diễn ra tại Ba Lan. Ông cho biết Trung Quốc đã gây sức ép buộc Tổng thống Andrzej Duda gọi điện cảm ơn Chủ tịch Tập Cận Bình về khoản viện trợ từ Trung Quốc, cuộc điện đàm mà Bắc Kinh ra sức loan tin. Thực tế dư luận Trung Quốc cũng không đồng tình với các nỗ lực ngoại giao kiểu này.

Trong một bài bình luận mới đây, Zi Zhongyun, một chuyên gia lâu năm về Mỹ tại Học viện Khoa học Quân sự Trung Quốc, hiện đã 89 tuổi, cho rằng có sự tương đồng giữa những phát biểu mang đậm màu sắc dân tộc chủ nghĩa và bài ngoại hiện nay với giai đoạn diễn ra Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn chống ảnh hưởng từ phương Tây tại Trung Quốc những năm 1899-1901.

Bà cảnh báo rằng những phản ứng kiểu này có nguy cơ vượt khỏi tầm kiểm soát, và chừng nào họ còn tiếp tục kiểu cư xử đó, “Trung Quốc càng không thể có được vị trí mà họ mong muốn giữa những quốc gia văn minh hiện đại trên thế giới”.

Thống kê tình hình dịch bệnh COVID-19

VIỆT NAM

1405

CA NHIỄM

35

CA TỬ VONG

1252

CA PHỤC HỒI

THẾ GIỚI

73.806.583

CA NHIỄM

1.641.635

CA TỬ VONG

51.816.716

CA PHỤC HỒI

Nơi khởi bệnh	Nhiễm bệnh	Tử vong	Phục hồi
Đà Nẵng	412	31	365
Hà Nội	174	0	167
Hồ Chí Minh	144	0	123
Quảng Nam	107	3	101
Bà Rịa - Vũng Tàu	69	0	65
Khánh Hòa	64	0	29
Bạc Liêu	50	0	48
Thái Bình	38	0	35
Hải Dương	32	0	29
Ninh Bình	32	0	28
Đồng Tháp	24	0	21
Hưng Yên	23	0	22
Thanh Hóa	21	0	19
Quảng Ninh	20	0	20
Bắc Giang	20	0	20
Hoà Bình	19	0	19
Vĩnh Phúc	19	0	19
Nam Định	15	0	15
Bình Dương	12	0	12
Cần Thơ	10	0	10
Bình Thuận	9	0	9
Bắc Ninh	8	0	8
Đồng Nai	7	0	4
Quảng Ngãi	7	0	7
Hà Nam	7	0	5
Quảng Trị	7	1	6
Tây Ninh	7	0	7
Trà Vinh	5	0	5
Lạng Sơn	4	0	4
Hà Tĩnh	4	0	4
Hải Phòng	3	0	3
Ninh Thuận	3	0	2
Thanh Hoá	3	0	2
Phú Thọ	3	0	3
Đắk Lắk	3	0	3
Thừa Thiên Huế	2	0	2
Lào Cai	2	0	2
Thái Nguyên	1	0	1
Cà Mau	1	0	1
Kiên Giang	1	0	1
Bến Tre	1	0	1
Lai Châu	1	0	1
Hà Giang	1	0	1

Quốc Gia	Nhiễm bệnh	Tử vong	Phục hồi
United States	17.143.779	311.068	10.007.853
India	9.932.908	144.130	9.456.449
Brazil	6.974.258	182.854	6.067.862
Russia	2.707.945	47.968	2.149.610
France	2.391.447	59.072	179.087
Turkey	1.898.447	16.881	1.661.191
United Kingdom	1.888.116	64.908	0
Italy	1.870.576	65.857	1.137.416
Spain	1.771.488	48.401	0
Argentina	1.510.203	41.204	1.344.300
Colombia	1.444.646	39.356	1.328.430
Germany	1.378.518	23.692	1.003.300
Mexico	1.267.202	115.099	938.089
Poland	1.147.446	23.309	879.748
Iran	1.123.474	52.670	833.276
Peru	987.675	36.817	922.314
Ukraine	909.082	15.480	522.868
South Africa	873.679	23.661	764.977
Indonesia	629.429	19.111	516.656
Netherlands	628.577	10.168	0
Belgium	611.422	18.178	41.973
Czech Republic	586.251	9.743	511.798
Iraq	577.363	12.614	511.639
Chile	575.329	15.949	548.190
Romania	565.758	13.698	465.050
Bangladesh	494.209	7.129	426.729
Canada	475.214	13.659	385.975
Philippines	451.839	8.812	418.867
Pakistan	443.246	8.905	386.333
Morocco	403.619	6.711	362.911
Switzerland	388.828	6.266	311.500
Israel	360.630	3.014	338.784
Saudi Arabia	360.155	6.069	350.993
Portugal	353.576	5.733	280.038
Sweden	341.029	7.667	0
Austria	327.679	4.648	287.750
Hungary	285.763	7.237	83.115
Serbia	277.248	2.433	31.536
Jordan	265.024	3.437	226.245
Nepal	250.180	1.730	238.569
Ecuador	202.356	13.896	177.951
Panama	196.987	3.411	164.855
Georgia	194.900	1.883	164.786
United Arab Emirates	187.267	622	165.023
Bulgaria	184.287	6.005	87.935
Azerbaijan	183.259	2.007	119.005
Japan	181.870	2.643	153.519
Croatia	179.718	2.778	155.079
Belarus	164.059	1.282	141.443
Dominican Republic	155.797	2.367	121.323
Costa Rica	154.096	1.956	121.031
Armenia	149.120	2.529	127.452
Lebanon	148.877	1.223	104.207
Bolivia	147.716	9.026	126.720
Kuwait	146.710	913	142.599
Kazakhstan	143.735	2.147	128.218
Qatar	141.272	241	138.919
Slovakia	135.523	1.251	100.303
Guatemala	130.082	4.476	118.793
Moldova	128.656	2.625	111.314
Oman	126.719	1.475	118.505
Greece	126.372	3.785	9.989
Egypt	122.609	6.966	105.450
Ethiopia	117.542	1.813	96.307
Denmark	116.087	961	82.099
Honduras	114.943	3.001	52.392
Palestine	113.409	1.023	88.967
Tunisia	113.241	3.956	86.801
Myanmar	110.667	2.319	89.418
Venezuela	108.480	965	103.271
Bosnia Herzegovina	102.330	3.457	67.649
Slovenia	98.281	2.149	75.017
Lithuania	96.452	863	41.665
Paraguay	95.353	1.991	67.953
Algeria	93.065	2.623	61.307
Kenya	92.459	1.604	73.979
Libya	92.017	1.319	62.144
Bahrain	89.444	348	87.490
China	86.770	4.634	81.821
Malaysia	86.618	422	71.681
Kyrgyzstan	77.910	1.316	70.867
Ireland	76.776	2.134	23.364
Uzbekistan	75.241	612	72.522
Macedonia	74.732	2.169	50.852
Nigeria	74.132	1.200	66.494
Singapore	58.341	29	58.233
Ghana	53.270	327	51.965
Albania	50.000	1.028	25.876
Afghanistan	49.703	2.001	38.500
South Korea	45.442	612	32.947
Luxembourg	42.250	418	33.486
Montenegro	42.148	597	32.097
El Salvador	42.132	1.212	38.260
Norway	41.852	395	34.782
Sri Lanka	34.121	154	24.867
Finland	31.459	466	20.000
Uganda	28.168	225	10.005
Australia	28.056	908	25.690
Latvia	26.472	357	17.477
Cameroon	25.359	445	23.851
Sudan	21.864	1.372	12.667
Ivory Coast	21.775	133	21.335
Estonia	18.682	157	11.669
Zambia	18.428	368	17.487
Madagascar	17.587	259	16.992
Senegal	17.216	350	16.243
Mozambique	17.042	144	15.117
Namibia	16.913	164	14.981
Angola	16.362	372	8.990
French Polynesia	15.870	97	4.842
Cyprus	15.789	84	2.057
Congo [DRC]	14.597	358	12.773
Guinea	13.457	80	12.713
Maldives	13.392	48	12.760
Botswana	12.873	38	10.456
Tajikistan	12.777	88	12.212
French Guiana	11.906	71	9.995
Jamaica	11.875	276	8.212
Zimbabwe	11.522	310	9.599
Mauritania	11.431	236	8.248
Cape Verde	11.395	110	11.055
Malta	11.303	177	9.420
Uruguay	10.418	98	6.895
Haiti	9.597	234	8.280
Cuba	9.588	137	8.592
Belize	9.511	211	4.514
Syria	9.452	543	4.494
Gabon	9.351	63	9.204
Réunion	8.534	42	8.037
Guadeloupe	8.524	154	2.242
Hong Kong	7.722	123	6.345
Bahamas	7.698	164	6.081
Andorra	7.382	79	6.706
Swaziland	6.912	132	6.476
Trinidad and Tobago	6.900	123	6.204
Rwanda	6.832	57	6.036
Democratic Republic Congo Brazzaville	6.200	100	4.988
Malawi	6.080	187	5.659
Guyana	5.973	156	5.144
Nicaragua	5.887	162	4.225
Mali	5.878	205	3.697
Djibouti	5.749	61	5.628
Mayotte	5.616	53	2.964
Martinique	5.575	42	98
Iceland	5.571	28	5.401
Suriname	5.381	117	5.231
Equatorial Guinea	5.195	85	5.061
Aruba	5.079	46	4.911
Central African Republic	4.936	63	1.924
Somalia	4.579	121	3.529
Burkina Faso	4.300	73	2.940
Thailand	4.246	60	3.949
Gambia	3.785	123	3.653
Curaçao	3.699	11	1.889
Togo	3.295	66	2.821
South Sudan	3.222	62	3.043
Benin	3.090	44	2.972
Sierra Leone	2.451	75	1.853
Guinea-Bissau	2.447	44	2.378
Niger	2.361	82	1.329
Lesotho	2.307	44	1.398
Channel Islands	2.192	48	1.339
New Zealand	2.100	25	2.032
Yemen	2.085	606	1.384
San Marino	1.982	52	1.685
Chad	1.784	102	1.611
Liberia	1.676	83	1.358
Liechtenstein	1.579	21	1.366
Vietnam	1.405	35	1.252
Sint Maarten	1.269	26	1.111
Gibraltar	1.104	6	1.040
Sao Tome and Principe	1.010	17	952
Mongolia	918	0	384
Saint Martin	801	12	675
Turks and Caicos	771	6	741
Taiwan	742	7	611
Burundi	735	1	640
Papua New Guinea	729	8	601
Diamond Princess	712	13	699
Eritrea	711	0	564
Monaco	678	3	609
Comoros	633	7	606
Faeroe Islands	530	0	506
Mauritius	524	10	489
Tanzania	509	21	183
Bermuda	456	9	247
Bhutan	439	0	408
Isle of Man	373	25	344
Cambodia	362	0	319
Cayman Islands	302	2	277
Barbados	297	7	273
Saint Lucia	278	4	240
Seychelles	202	0	184
Caribbean Netherlands	177	3	166
St. Barth	162	1	127
Brunei	152	3	147
Antigua and Barbuda	148	5	138
Saint Vincent and the Grenadines	98	0	81
Dominica	88	0	83
British Virgin Islands	76	1	72
Grenada	69	0	41
Fiji	46	2	38
Macau	46	0	46
Laos	41	0	34
New Caledonia	36	0	35
Timor-Leste	31	0	30
Saint Kitts and Nevis	28	0	23
Vatican City	27	0	15
Falkland Islands	23	0	17
Greenland	19	0	18
Solomon Islands	17	0	5
Saint Pierre Miquelon	14	0	14
Montserrat	13	1	12
Western Sahara	10	1	8
Anguilla	10	0	4
MS Zaandam	9	2	7
Marshall Islands	4	0	4
Wallis and Futuna	3	0	1
Samoa	2	0	2
Vanuatu	1	0	1

Dữ liệu trên được thống kê theo nguồn https://corona.kompa.ai/, https://ncov.moh.gov.vn/

(Nguồn: TTXVN)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin