Sacombank không thiệt hại, vì sao ông Trầm Bê bị bắt?

Dù không gây thiệt hại cho Sacombank, song ông Trầm Bê (58 tuổi, nguyên Phó chủ tịch HĐQT kiêm Chủ tịch HĐTD nhà băng này) vừa bị cơ quan Công an bắt giam cùng 15 người khác do sai phạm, tiếp tay cho ông Phạm Công Danh gây thất thoát hơn 6.000 tỷ đồng (trong tổng cộng 15.000 tỷ đồng) tạiNgân hàng Xây dựng Việt Nam -VNCB.

Trước đó, theo kết luận điều tra đại án Phạm Công Danh giai đoạn 2, các cá nhân nguyên là lãnh đạo, cán bộ ngân hàng Sacombank đã có sai phạm khi cho các công ty của Phạm Công Danh vay tiền.

Theo điều tra, đứng trước việc thua lỗ nghiêm trọng trong quá trình tái cơ cấu Ngân hàng Đại tín (TrustBank) thành VNCB, Chủ tịch Phạm Công Danh đã thực hiện hàng loạt hành vi để có vốn cho nhà băng tồn tại.

Khoảng tháng 4/2013, để có nguồn tiền thanh toán khoản vay 1.700 tỷ đồng tại Ngân hàng BIDV, Phạm Công Danh đã tìm mọi cách để vay được tiền. Ông Danh cùng thuộc cấp của mình đến gặp ông Trầm Bê, Phó Chủ tịch HĐQT, kiêm Chủ tịch hội đồng tín dụng (HĐTD) Sacombank, đề nghị cho vay tiền.

Vì có mối quan hệ với Phạm Công Danh từ trước, ông Trầm Bê đã đồng ý cho Phạm Công Danh vay 1.800 tỷ đồng, với tài sản đảm bảo là tiền gửi của NH Xây dựng tại Sacombank.

Ông Trầm Bê đã trực tiếp dẫn Danh sang gặp ông Phan Huy Khang (thành viên HĐTD, Tổng giám đốc Sacombank) và chỉ đạo ông Khang cho Danh vay 1.800 tỷ đồng.

Sau khi được ông Trầm Bê và ông Khang đồng ý, ông Danh đã chỉ đạo cấp dưới hoàn thành thủ tục hồ sơ vay khống.

Lúc này, Phạm Công Danh chỉ đạo tạo khống biên bản họp Hội đồng quản trị VNCB với nội dung việc thống nhất chủ trương dùng tiền của VNCB đang gửi liên ngân hàng là tài sản thế chấp cho khoản vay.

Để gấp rút vay được 1.800 tỷ đồng, cấp dưới của ông Danh đã hoàn tất 6 bộ hồ sơ pháp nhân của 6 công ty, kèm bản phân chia vốn vay cho 6 công ty này.

Thực hiện yêu cầu của ông Trầm Bê và ông Khang, ông Phan Đình Tuệ (thành viên HĐTD, Phó Tổng giám đốc Sacombank) đã chỉ đạo ông Bùi Văn Thành, Giám đốc Sacombank, chi nhánh Hưng Đạo và bà Trần Thị Hải Triều, Giám đốc Sacombank, chi nhánh quận 8, TP.HCM triển khai cho 6 công ty vay tiền, theo danh sách do cấp dưới của Danh mang đến.

Hai giám đốc chi nhánh của Sacombank sau đó đã rót tiền vay cho 6 công ty, với số tiền 1.800 tỷ đồng. Rất nhiều hồ sơ, tài liệu khống đã được tạo lập để 6 công ty đủ điều kiện vay.

Ngày 26/4/2014 là ngày hết hạn của hợp đồng tín dụng, 6 công ty không trả được nợ vay. Và theo điều khoản hợp đồng, Sacombank đã tự động thu nợ gốc 1.800 tỷ đồng, cộng với số lãi vay là 35 tỷ đồng từ tài khoản tiền gửi của NH Xây dựng tại Sacombank để thu hồi nợ, đồng thời gửi thông báo cho NH Xây dựng và thông báo đến 6 công ty trên biết.

Do 6 công ty không có tài sản đảm bảo, không nhận nợ vay với NH Xây dựng nên NH này không thu hồi được số tiền gửi đã dùng để trả nợ thay 6 công ty.

Theo kết luận của cơ quan điều tra, việc Sacombank cho 6 công ty của Phạm Công Danh vay vốn đã không thẩm định hồ sơ vay thực tế, hoặc thẩm định sơ sài về năng lực tài chính, nguồn vốn tự có và nguồn trả nợ vốn vay từ các hợp đồng nguyên tắc để xác định tính khả thi, hiệu quả của phương án vay vốn và khả năng hoàn trả nợ vay của khách hàng nên xét xem quyết định cho vay chưa thực hiện đầy đủ các điều kiện cho vay theo quy định.

Ngoài ra, hợp đồng bảo lãnh về phía Ngân hàng VNCB chỉ có Phan Thành Mai là người đại diện theo pháp luật ký, không có chữ ký của người quản lý rủi ro hoạt động bảo lãnh và người thẩm định khoản bảo lãnh với lý do HĐQT của VNCB đã có nghị quyết, biên bản họp thống nhất dùng tiền gửi làm tài sản đảm bảo và giao cho Phan Thành Mai ký hợp đồng bảo lãnh là đúng quy định.

Cơ quan điều tra xác định, trong phi vụ này ông Trầm Bê có chủ trương "giải ngân trước bổ sung chứng từ sau", giúp ông Danh gây thất thoát 1.800 tỷ đồng của VNCB.

Tài liệu điều tra cho rằng, đối với các cá nhân liên quan của Sacombank như ông Trầm Bê – Phó Chủ tịch HĐQT - Chủ tịch HĐTD, ông Phan Huy Khang – Tổng Giám đốc… có hành vi sai phạm nghiêm trọng trong việc cho vay song hành vi này không gây thiệt hại cho Sacombank.

Tuy nhiên, mới đây theo thông báo của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an, căn cứ kết quả điều tra, tài liệu chứng cứ đã thu thập được trong quá trình điều tra vụ án, ngày 31/7/2017, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra các Quyết định khởi tố bị can đối với 25 đối tượng về tội“Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, quy định tại Điều 165 Bộ luật Hình sự và ra Lệnh bắt tạm giam đối với 16 bị can, 9 người khác bị khởi tố, song được tại ngoại.