Red Bull: Từ niềm tự hào của Thái Lan đến biểu tượng của sự bất bình đẳng

Red Bull, nước tăng lực bán chạy nhất thế giới, được tạo ra bởi Chaleo Yoovidhya, tỷ phú sinh trong một gia đình nghèo khó. Thức uống tăng lực này đã vươn ra thị trường toàn cầu khi nó được phát hiện bởi doanh nhân người Áo - Dietrich Mateschitz.

Cùng nhau, Yoovidhya và Mateschitz đã tạo ra Red Bull, tiếp thị thức uống này trên toàn thế giới. Thành công phi thường đã khiến cả hai người đàn ông này trở thành tỷ phú. Con trai của Chaleo là Chalerm Yoovidhya cũng đang đứng ở vị trí thứ 2 trong danh sách người giàu nhất Thái Lan, theo thống kê của Forbes.

Cậu ấm gây tai nạn chết người rồi đóng tiền bảo lãnh, sang Anh sống xa hoa

Nhưng theo Asian Nikkei Review, điều từng là niềm tự hào của người dân Thái Lan đang nhanh chóng trở thành biểu tượng cho sự bất bình đẳng của đất nước, và trở thành chủ đề nổi bật trong các cuộc biểu tình chống chính phủ ở xứ chùa vàng. 

Cháu trai của Chaleo, Vorayuth Yoovidhya, bị cáo buộc liên quan đến vụ án chết người nhưng chưa bao giờ ra tòa. Vụ án này được nhiều người coi là ví dụ rõ nét về sự đối xử đặc biệt dành cho giới siêu giàu của nước Thái.

"Thế giới, hãy giúp chúng tôi tẩy chay Red Bull và tất cả các sản phẩm liên quan của họ. Cậu ấm nhà này phạm tội chết người mà lại tự do ngoài vòng pháp luật ở Thái Lan", một bài đăng dễ bắt gặp trên Twitter về phong trào tẩy chay Red Bull.

Hashtag #BoycottRedBull bắt đầu lan truyền trên các phương tiện truyền thông xã hội, sau khi các cáo buộc chống lại cháu trai Vorayuth, có biệt danh "Boss", đã bị bãi bỏ.

Vorayuth Yoovidhya được tại ngoại sau khi đóng tiền bảo lãnh. Ảnh: Bangkok Post

Vụ việc của Boss xảy ra vào tháng 9/2012, khi một chiếc Ferrari được cho là do “cậu ấm” Vorayuth lái đã đâm vào một cảnh sát đi trên xe máy. Dù đâm chết người nhưng cậy vẫn lái xe bỏ đi. Cảnh sát Wichean Klunprasert, người bị chiếc Ferrari kéo lê vài mét, đã tử vong do vết thương quá nặng. 

Rượu và cocaine được phát hiện trong cơ thể của Vorayuth khi thực hiện các bài xét nghiệm sau đó.

Cảnh sát điều tra cho biết vào thời điểm đó, chiếc Ferrari đang lái với tốc độ khoảng 170 km/h thì vụ va chạm xảy ra. Vorayuth buộc một người hầu tự thú với cảnh sát thay cho cậu ta, nhưng sự che đậy này sớm bị bại lộ. 

Không lâu sau vụ tai nạn, gia đình Vorauth đã trả cho gia đình bị hại Wichean khoảng 100.000 USD.

Cảnh sát dựng lại hiện trường vụ tai nạn. Ảnh: Bangkok Post

Vorayuth đã bị giam giữ, nhưng khi nhận được tiền bảo lãnh, cậu lập tức từ chối tham dự các phiên tòa tiếp theo. “Cậu ấm” nhà Red Bull đã trốn khỏi Thái Lan trên một chiếc máy bay riêng. Mỗi khi lối sống xa hoa của cậu ở Anh được đưa tin, công dân ở quê nhà lại bày tỏ sự tức giận. 

Và việc cậu thường xuyên xuất hiện tại các sự kiện giải đua Công thức 1 để cổ vũ cho đội Red Bull, càng đổ thêm dầu vào lửa.

Vụ Red Bull là ô uế mang tính quốc tế

Vụ án vốn dĩ bị đình trệ đột nhiên chiếm sóng dư luận Thái, khi một nhân chứng mới xuất hiện vào năm 2016. Người này làm chứng rằng chiếc Ferrari thực sự đã chạy khoảng 70 km/h, và xe máy của viên cảnh sát đã đột ngột chuyển làn trước khi vụ tai nạn xảy ra.

Nhóm công tố đã thông báo vào ngày 24/7 vừa qua, rằng các cáo buộc sẽ được giảm đối với Vorayuth. Ngay lập tức, sự tức giận của dư luận bùng nổ. Theo một cuộc thăm dò của công ty nghiên cứu Thái Lan Super Poll, có 91% người được hỏi cho biết họ không thể tin tưởng vào hệ thống tư pháp Thái Lan, và 82% cho rằng vụ việc là một ô uế mang tính quốc tế.

Sự thất vọng trong lòng người dân càng gia tăng khi có thông tin cho rằng TC Pharmaceutical Industries, công ty sở hữu Red Bull ở Thái Lan, đang quyên góp rất lớn cho chính phủ Thái Lan.

TC Pharma đã đưa ra một tuyên bố vào ngày 25/7 rằng, Vorayuth không tham gia vào việc quản lý của công ty.

Red Bull là thương hiệu Thái Lan duy nhất nổi tiếng toàn cầu. Ảnh: Reuters

Trong một diễn biến đáng ngờ khác, nhân chứng mới đưa ra lời khai chính đã bị giết trong một vụ tai nạn xe máy, theo kết luận của cảnh sát. 

Phát biểu hồi tháng 8, Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha, cho biết ông không muốn công chúng mất niềm tin vào cơ quan tư pháp hoặc cả đất nước. Ông đã đảo ngược quyết định của công tố, để đóng vụ án và hứa sẽ có một cuộc điều tra mới. Vào ngày 25/8, có thông tin cho rằng lệnh bắt giữ Vorayuth mới đã được thông qua.

Âm ỉ bên dưới sự tức giận của công chúng là sự bất bình đẳng lớn của Thái Lan. Theo ước tính năm 2019 của Credit Suisse, có 1% người giàu nhất nước đang nắm giữ khoảng 50% tài sản của Thái Lan. Tỷ lệ này chỉ đứng sau Nga trong số 40 quốc gia được khảo sát.