Nước Anh đơn độc giữa Châu Âu vì chủng COVID-19 mới, lương thực, hàng hóa sắp cạn kiệt

Hôm 21/12, chứng khoán châu Âu sụt giảm khi một số quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu áp dụng lệnh cấm bay từ Anh, để ngăn chặn sự lây lan của một chủng COVID-19 mới.

Chỉ số FTSE 100 chuẩn của London đã giảm 2,9% trong giao dịch giữa buổi sáng và đồng bảng Anh giảm mạnh. Chỉ số DAX của Đức giảm 3,4%, trong khi CAC của Pháp giảm hơn 3,2%.

Cổ phiếu du lịch dẫn đầu xu hướng mức giảm với IAG, chủ sở hữu của British Airways, Wizz Air Holdings và easyJet, giảm từ 11% đến 16%. Trong khi đó, InterContinental Hotels Group cũng giảm 4%.

Lo ngại các biện pháp khóa cửa mới có thể ảnh hưởng đến việc đi lại trong năm mới, giá dầu thô cũng sụt giảm. Cổ phiếu của các công ty năng lượng lớn như BP, Total và Royal Dutch Shell đã mất từ ​​3% đến 6% vào giữa buổi chiều.

Đến buổi chiều, các chỉ số chính đã lấy lại được phần nào tổn thất nhưng chỉ số S&P 500 của New York giao dịch thấp hơn 1%.

Chứng khoán toàn cầu sụt giảm sau khi Anh thông báo về chủng COVID-19 mới. Ảnh: AFP

Các nhà phân tích thị trường cho biết, chủng COVID-19 mới có thể là một bước lùi lớn trong cuộc chiến toàn cầu chống lại đại dịch, bất chấp việc một số loại vaccine đã được phê duyệt.

"Sự căng thẳng mới này cho thấy rằng, không chỉ nước Anh mà tất cả mọi thứ có thể ở trong trạng thái tồi tệ trong vài tháng tới, nhiều hạn chế hơn, nhiều khóa cửa hơn nữa", Craig Erlam, nhà phân tích thị trường cấp cao của OANDA Europe, nói với hãng tin AFP. 

Nguồn cung cấp thực phẩm bị đe dọa

Quyết định cắt giảm các chuyến bay đã khiến Anh "đơn độc" với phần còn lại của Châu Âu. Do đó, một cuộc hỗn loạn có thể xảy ra nếu quốc gia này không đạt được thỏa thuận thương mại với EU vào cuối tháng.

Hơn một chục quốc gia Châu Âu, bao gồm Đức, Pháp, Hà Lan và Ý, đã ban hành lệnh cấm để đối phó với sự xuất hiện của chủng COVID-19 mới. Chủng virus mới khả năng lây lan cao hơn tới 70% so với các chủng hiện có.

Trong khi hầu hết các quốc gia vẫn đang cho phép vận chuyển hàng hóa, Pháp đã đi một bước xa hơn khi cấm các đoàn vận tải hàng hóa đến từ Anh bằng đường biển.

Quyết định này có nghĩa là các xe tải chở hàng không thể đi qua eo biển Manche bằng phà hoặc qua đường hầm Eurotunnel, khiến cảng Dover của Anh phải đóng cửa để tránh giao thông ra nước ngoài. Trong khi đó, cảng là một trong những huyết mạch thương mại quan trọng nhất của Vương quốc Anh với lục địa Châu Âu.

Hôm 21/12, xe tải bị mắc kẹt hàng km trên đường cao tốc gần lối vào Channel Tunnel và Dover. Do đó, cảnh sát địa phương đã giới thiệu họ đến Operation Stack để đậu hoặc "chất" các xe chở hàng nặng ở làn đường khẩn cấp hoặc bên trong, nhằm giảm thiểu gián đoạn giao thông.

Một tấm biển ở cảng Dover của Anh cho biết "Biên giới Pháp đã đóng cửa". Ảnh: Stephen Lock

Chuỗi siêu thị lớn thứ hai của Anh, Sainsburys, cảnh báo rằng cửa hàng sẽ cạn kiệt nguồn cung cấp trong vòng vài ngày tới, nếu việc vận tải không nhanh chóng được khôi phục. Điều này thúc giục chính phủ Anh và Pháp đi đến một giải pháp, là ưu tiên việc chuyển ngay sản phẩm và bất kỳ thực phẩm nào khác tại các cảng.

Hiệp hội Vận tải Đường bộ của Anh đã viết trên Twitter rằng, việc đóng cửa biên giới của Pháp là một "đòn búa tuyệt đối" đối với chuỗi cung ứng giữa Anh và EU.

Andrew Opie, Giám đốc thực phẩm và bền vững của Anh, cảnh báo: “Rất ít công ty vận tải sẵn sàng gửi xe tải và tài xế đến Vương quốc Anh, vì họ cần đảm bảo rằng họ có thể quay trở lại EU kịp thời”. 

Kỳ hạn Brexit sắp tới

Vanessa Ibarlucea, phát ngôn viên của liên đoàn vận tải đường bộ quốc gia FNTR của Pháp, cho biết sự gián đoạn đã "trở thành một thảm họa", và "không có tài xế nào muốn giao hàng đến Vương quốc Anh ngay bây giờ, vì vậy Vương quốc Anh sẽ chứng kiến ​​nguồn cung hàng hóa của mình cạn kiệt".

Bộ trưởng Giao thông vận tải Vương quốc Anh, Grant Schapps, nói với Sky News rằng lệnh cấm vận chuyển hàng hóa của Pháp là "hơi đáng ngạc nhiên'', nhưng tuyến đường vận tải Dover-Calais/Eurotunnel chỉ chiếm 20% lượng hàng hóa di chuyển đến và ra khỏi đất nước.

Ông nhấn mạnh: “Hầu hết hàng hóa ra vào bằng các container không có người đi kèm, và chúng sẽ tiếp tục vận chuyển".

Schapps cho biết chính phủ sẽ làm việc để dỡ bỏ lệnh cấm càng sớm càng tốt, nhưng Anh đang mắc kẹt trong giai đoạn kết thúc của việc chuyển tiếp Brexit.

Anh đã rời EU vào tháng Giêng, nhưng cho đến nay, Anh vẫn giữ vững các mối quan hệ thương mại với EU thay đổi. Tuy nhiên, hai bên đang bế tắc về các thỏa thuận thương mại trong tương lai, vốn phải được thống nhất trước cuối tháng 12.

Các nhóm kinh doanh đã cảnh báo về sự chậm trễ kéo dài ngay cả khi một thỏa thuận mới được ký kết. Và sự chậm trễ trong giao dịch sẽ càng trầm trọng hơn nếu lệnh cấm nhập cảnh và vận chuyển hàng hóa vẫn còn.

Bất chấp sự gián đoạn nghiêm trọng, người phát ngôn của Thủ tướng Anh Boris Johnson, cho biết ngày kết thúc giai đoạn chuyển tiếp Brexit sẽ không thay đổi. Nguồn tin cho biết cuộc đàm phán vẫn còn nhiều điều chưa đạt được thỏa thuận nhưng Anh sẽ tiếp tục làm việc để đạt được nó.

Xe tải ùn ứ trên đường M20 gần Folkestone, Kent sau khi cảng Dover và lối vào đường hầm Eurotunnel đóng cửa. Ảnh: CNN

Trong khi đó, nền kinh tế Anh vẫn thấp hơn 9,7% so với đầu năm, do tác động của các biện pháp hạn chế để chống chọi với đại dịch. Trong 6 tháng đầu năm, GDP của Vương quốc Anh đã giảm 22,3%. Những lo ngại hậu Brexit đang đè nặng lên tâm lý kinh doanh và người tiêu dùng.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Pháp, Jean-Baptiste Djebbari, cho biết một cơ chế toàn Châu Âu sẽ được thiết lập, để cho phép lưu thông hàng hóa và chuyến bay tới Vương quốc Anh được nối lại càng sớm càng tốt.

"Trong những giờ tới, ở phạm vi Châu Âu, chúng tôi sẽ đưa ra một quy trình sức khỏe vững chắc để việc vận chuyển từ Vương quốc Anh có thể tiếp tục. Ưu tiên của chúng tôi là bảo vệ công dân và đồng bào của chúng tôi", ông viết trên Twitter.

Tuy nhiên, phản ứng từ các thị trường tài chính cho thấy, sự lây lan nhanh chóng của chủng COVID-19 mới có thể dẫn đến việc hạn chế du lịch toàn cầu và cũng ảnh hưởng đến các quốc gia khác.

Cũng như các quốc gia EU, cho đến nay, Canada, Israel, Ấn Độ và Hong Kong đã hạn chế các chuyến bay từ Vương quốc Anh.