25/12/2020 18:21
Nhìn lại các doanh nghiệp châu Á năm 2020 qua những con số
Tờ Nikkei Asia ghi nhận các con số ấn tượng trong năm 2020 với những thay đổi bất ngờ về tình hình kinh doanh của các doanh nghiệp châu Á do COVID-19.
Trong một tuần nữa, thế giới sẽ khép lại một năm gián đoạn do đại dịch COVID-19. Hầu như không một công ty hoặc lĩnh vực kinh doanh nào không bị ảnh hưởng bởi COVID-19. Đối với nhiều doanh nghiệp, đại dịch đã làm suy giảm doanh số bán hàng, số lượng khách hàng giảm sút, thậm chí chỉ trong một đêm đã biến lợi nhuận dự kiến thành những khoản lỗ nặng.
Tuy nhiên, đối với các lĩnh vực như công nghệ, đại dịch lại mạng đến những cơ hội thúc đẩy một số công ty vào vị trí thống trị lớn hơn. Hầu hết các thị trường cổ phiếu đã bùng nổ, được hỗ trợ từ các gói kích thích kinh tế do các chính phủ đưa ra.
Ngay cả khi không có đại dịch, năm 2020 sẽ là một năm đáng chú ý đối với nhiều doanh nghiệp vì sự lệch lạc về địa chính trị - một năm mà căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc ngày càng gia tăng và sự tách rời các chuỗi cung ứng trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.
Tờ Nikkei Asia đã xem xét dữ liệu hàng ngày và chọn ra những con số có ý nghĩa nhất vào năm 2020.
Hàng không 'chết đứng', nhu cầu đi lại sẽ phục hồi vào năm 2024
Trong bối cảnh COVID-19, hàng không là ngành chịu ảnh hưởng trực tiếp. Với nhu cầu đi lại của người dân trên toàn cầu sụt giảm vì tâm lý lo ngại cũng như những hạn chế nhất định trong việc phòng chống đại dịch, nhiều hãng đã phải ngừng hoạt động. Trong số đó, có thể nhắc đến Cathay Pacific, một hãng hàng không quốc gia của Hồng Kông và là cầu nối giao thương giữa các nước châu Á với nhau.
Vào giữa tháng 4, ông Ronald Lam, Giám đốc Kinh doanh và Thương mại của hãng Cathay Pacific, tiết lộ: "Thông thường, mỗi ngày chúng tôi dự kiến chở khoảng 100.000 hành khách, nhưng đầu tuần con số đã giảm xuống 302 chỉ trong một ngày. Các vấn đề vẫn tồn tại. Cathay Pacific vận chuyển ít hơn 38.000 hành khách trong tháng trước, giảm 98,6% so với tháng 11/2019. Với tình hình này, hãng đang 'chết đứng' với mức lỗ kỷ lục là 9,87 tỷ HKD (1,27 tỷ USD), và dự kiến còn tiếp tục lỗ nhiều hơn".
Theo đó, công ty đã yêu cầu chính phủ Hồng Kông hỗ trợ về mặt tài chính để tái cơ cấu lại hoạt động của hãng bay. Tương tự, hãng bay của Thái Lan (Thai Airways) và Philippine (Philippine Airlines) cũng đang tìm kiếm sự bảo vệ của tòa án để tái cơ cấu nợ. Khác với hướng giải quyết này, 2 hãng hàng không lớn nhất của Hàn Quốc lại chọn cách hợp nhất để cố gắng cải thiện tình hình tài chính của mình.
Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) dự báo, phải đến năm 2024 nhu cầu đi lại bằng đường hàng không trên toàn cầu mới có thể phục hồi ở mức như trước khi COVID-19 xảy ra.
Ant Group tạo ra 'cơn lốc' 3.000 tỷ USD cho đợt IPO
Trong một năm niêm yết, một số thị trường chứng khoán lớn như Ant Group đã mở đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Tuy nhiên, các kế hoạch của công ty đã bị "trật bánh" vào đầu tháng 11 sau khi Sở Giao dịch Chứng khoán Thượng Hải (SSE) đột ngột đình chỉ niêm yết 2 ngày trước khi ra mắt theo dự định, với lý do chính quyền Trung Quốc thay đổi quy định về giao dịch trực tuyến qua ngân hàng.
Đó có thể là đợt IPO lớn nhất thế giới được thực hiện trên 2 sàn giao dịch ở Thượng Hải và Hồng Kông. Theo đó, tập đoàn FinTech Trung Quốc đã được thiết lập để huy động ít nhất 34,4 tỷ USD, hoặc nhiều nhất là 39,6 tỷ USD cho 15%.
Việc chào bán đã tạo ra một cơn lốc điên cuồng đến mức các nhà đầu tư bán lẻ đã đặt giá thầu trị giá 3.000 tỷ USD.
Trước tình hình này, Bắc Kinh đã yêu cầu đóng lại đợt IPO với các quy định được áp đặt bởi các nhà chức trách nhằm hạn chế rủi ro trong lĩnh vực cho vay kỹ thuật số sau khi Ant đệ trình bản cáo bạch IPO vào tháng 8.
Giống như nhiều nhà cung cấp dịch vụ tài chính khác đã xuất hiện từ thế giới công nghệ, Ant đã hoạt động với sự giám sát quy định ít hơn nhiều so với các công ty tài chính truyền thống khác. Việc tăng cường giám sát lĩnh vực này cũng sẽ ảnh hưởng đến những gã khổng lồ internet khác, bao gồm Tencent và JD.com, những công ty cũng hoạt động kinh doanh cho vay vi mô trực tuyến.
Chỉ số cổ phiếu của Nhật Bản giữ đà tăng sau 3 thập kỷ
Các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Nhật Bản có vẻ bất ngờ trong khoảng nửa cuối năm nay khi điểm chuẩn vốn chủ sở hữu là Nikkei 225 đạt mức cao nhất kể từ năm 1991 - thời điểm Nhật Bản đang đối mặt với sự sụp đổ của nền kinh tế bong bóng.
Nikkei 225 tăng 13% cho đến nay là sự phục hồi hoàn toàn sau khi thị trường toàn cầu suy thoái do COVID-19 gây ra vào mùa hè. Nhiều nhà đầu tư cho rằng, chỉ số này sẽ tiếp tục tăng mạnh nhờ vào các gói hỗ trợ kinh tế và cuộc chạy đua vaccine COVID-19.
Với sự phát triển của công nghệ đã giúp Mỹ dẫn đầu trên thị trường chứng khoán. Chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones (DJIA) đạt mốc lịch sử khi lần đầu tiên chạm mốc 30.000 điểm, tăng 6% so với đầu năm. Mặc dù chỉ số Nikkei của Nhật Bản đã có mức tăng lớn hơn vào năm 2020, nhưng chúng lại nhạt nhòa so với chỉ số này nếu nhìn vào hành trình 30 năm qua: Chỉ số Dow Jones đã tăng lên mức gấp 12 lần giá của nó vào đầu năm 1991, trong khi chỉ số Nikkei hiện mới phục hồi mức đó.
Thị trường "nền kinh tế cũ" của nước này đã quay trở lại trong năm nay khi có nhiều nhà đầu tư kỳ vọng vào sự phục hồi kinh tế toàn cầu sau đại dịch. Tuy nhiên, việc thiếu cổ phiếu công nghệ tăng trưởng nhanh cũng như kinh tế trì trệ trong 3 thập kỷ qua đã khiến thị trường chứng khoán Nhật Bản rơi vào giai đoạn phục hồi khó khăn.
Cổ phiếu Nio tăng 1.323%
Nio, công ty xe điện đầu tiên của Trung Quốc được niêm yết tại Hoa Kỳ, đã trở thành người chiến thắng thị trường chứng khoán bất ngờ trong kỷ nguyên COVID-19.
Cổ phiếu của công ty 6 năm tuổi được niêm yết trên sàn giao dịch Nasdaq của Mỹ đã tăng 1.323% lên mức cao nhất mọi thời đại là 57,20 USD/cổ phiếu vào ngày 24/11, tăng so với mức đóng cửa năm ngoái và trở thành công ty xe hơi có giá trị thứ hai của Trung Quốc, đứng ngay sau nhà sản xuất xe điện BYD do Warren Buffett hậu thuẫn.
Hoạt động kinh doanh mạnh mẽ được thúc đẩy bởi một cuộc biểu tình toàn ngành do đối tác Tesla của Mỹ dẫn đầu, người có giá cổ phiếu đã tăng gần gấp 7 lần cho đến nay trong năm 2020. Cổ phiếu của các công ty khởi nghiệp xe điện khác của Trung Quốc như Xpeng và Li Auto ra mắt trong năm nay tại Mỹ cũng hoạt động tốt.
Với số liệu bán hàng và giao hàng của Nio được cải thiện giúp nhà đầu tư tin tưởng. Trong quý từ tháng 7 đến tháng 9, Nio đã thu hẹp mức lỗ từ 2,5 tỷ nhân dân tệ (382,9 triệu USD) xuống còn 1,05 tỷ nhân dân tệ (160,6 triệu USD) so với mức một năm trước đó.
Mặc dù Nio hiện có giá trị cao hơn General Motors tính theo giá trị vốn hóa thị trường, nhưng nó đã đang trên bờ vực của cuộc khủng hoảng tiền mặt cách đây 9 tháng. Vào tháng 3, Nio nói với các nhà đầu tư rằng, họ có thể không có đủ vốn để tồn tại thêm 12 tháng nữa và buộc phải bán 24,1% cổ phần của mình cho chính quyền thành phố với giá 7 tỷ nhân dân tệ (1,07 tỷ USD) tiền mặt.
Trong năm tới, Nio sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức hơn từ Tesla, công ty có kế hoạch sản xuất mẫu SUV Model Y của mình ở Trung Quốc. Đây được xem là một thách thức đối với các dịch vụ của Nio.
Song song với đó, Nio cũng đang có nguy cơ bị buộc phải hủy niêm yết tại Hoa Kỳ theo một dự luật nhằm loại bỏ các công ty Trung Quốc khỏi sàn giao dịch của Mỹ vì không tuân theo các quy tắc kiểm toán. Dự luật đã được Hạ viện Hoa Kỳ nhất trí thông qua và dự kiến được Tổng thống Donald Trump ký thành luật trước khi ông rời nhiệm kỳ.
Du lịch quốc tế tại Nhật Bản giảm 99,9% do COVID-19
Cựu Thủ tướng Shinzo Abe từng kỳ vọng năm 2020 là năm ghi dấu trên trường toàn cầu với lĩnh vực du lịch là động lực tăng trưởng chính. Tuy nhiên, COVID-19 xảy ra, vào tháng 7, khi Thế vận hội Tokyo được cho là bắt đầu, số lượng du khách nước ngoài đã giảm 99,9% so với một năm trước.
Năm ngoái, Nhật Bản đã đón gần 32 triệu du khách nước ngoài, trở thành một trong những điểm đến nổi tiếng nhất châu Á, được thúc đẩy bởi việc nới lỏng các yêu cầu về thị thực và sự phát triển của các hãng hàng không giá rẻ. Abe, người từ chức vào tháng 9 và người kế nhiệm của ông, Yoshihide Suga, muốn có 40 triệu vào năm 2020 và 60 triệu vào năm 2030.
Theo dữ liệu của tập đoàn CBRE, các công ty khách sạn sẽ tăng giá mở rộng để đáp ứng nhu cầu khách hàng mặc dù 9 thành phố lớn, bao gồm Osaka và Tokyo, dự kiến phải đối mặt với một nguy cơ dư thừa nguồn cung phòng khách sạn vào năm 2021.
Tuy nhiên, Nhật Bản đã hạn chế nhập cảnh đối với du khách nước ngoài kể từ tháng 4 để ngăn chặn virus và các biên giới vẫn bị đóng cửa đối với hầu hết công dân nước ngoài. Do đó, các doanh nghiệp du lịch gặp khó khăn và phải tìm đến sự trợ giúp của một khoản trợ cấp du lịch mà chính phủ bắt đầu cung cấp vào tháng 7.
Trước những bất cập giữa kế hoạch đề ra và ảnh hưởng của COVID-19, Nhật Bản khó có thể phục hồi lại đà tăng trưởng từ ngành công nghiệp không khói này.
Cổ phiếu Nongfu Spring tăng 85% giúp Zhong Shanshan trở thành người giàu nhất Trung Quốc
Trái ngược với sự thất bại của Ant, việc niêm yết thành công của thương hiệu nước đóng chai Nongfu Spring vào tháng 9 đã đưa nhà sáng lập Zhong Shanshan trở thành tâm điểm chú ý. Cổ phiếu tăng vọt tới 85% trong ngày đầu tiên giao dịch tại Hồng Kông, đưa Zhong trở thành người giàu có nhất Trung Quốc.
Doanh nhân 66 tuổi cuối cùng đã giành được vị trí thứ 3 trong danh sách được công bố vào giữa tháng 10 bởi Hurun, một viện nghiên cứu có trụ sở tại Thượng Hải. Zhong chỉ đứng sau tỷ phú Jack Ma - nhà sáng lập Alibaba Group Holding và Pony Ma - nhà sáng lập Tencent Holdings.
Zhong cũng quản lý Công ty Dược sinh học Wantai Bắc Kinh, nơi sản xuất COVID-19 và các bộ xét nghiệm chẩn đoán HIV. Cổ phiếu của Wantai đã tăng hơn 2.100% kể từ khi công ty ra mắt thị trường chứng khoán tại Thượng Hải vào tháng 4.
Rupert Hoogewerf, Chủ tịch kiêm Trưởng nhóm nghiên cứu của Hurun, cho biết trong một tuyên bố kèm theo danh sách rằng sự phục hồi nhanh chóng của giá cổ phiếu Trung Quốc và hàng loạt danh sách mới đã góp phần vào mức tăng tài sản lớn nhất trong 22 năm qua.
Dầu thô WTI tăng 20% trong năm COVID-19
Sự kết hợp của các yếu tố giao dịch phức tạp và suy đoán về sự sụt giảm nhu cầu dầu đã tạo nên mức sụt giảm đáng kinh ngạc vào một thời điểm trong tháng 4 đối với dầu thô WTI. Bên cạnh đó, các yếu tố kỹ thuật trong khai thác dầu cũng ảnh hưởng không nhỏ. Trên thị trường, nhiều nhà đầu tư vội vàng bán dầu để chốt giao dịch do hợp đồng của dầu thô WTI hết hạn.
Hiện tượng giá dầu giảm sâu không còn diễn ra nhưng đại dịch COVID-19 vẫn khiến ngành này phải đối mặt với nhiều vấn đề lâu dài hơn.
Đối với các công ty dầu khí quốc gia trong khu vực như Pertamina của Indonesia và Petroliam Nasional (Petronas) của Malaysia, sẽ có nhiều thay đổi về nguồn cung cầu cho thị trường dầu. Thậm chí, ngân sách quốc gia có thể bị căng thẳng ở các quốc gia phụ thuộc vào sản lượng dầu mỏ.
Sự xuất hiện của vaccine COVID-19 và sự lạc quan cho nền kinh tế trong năm tới đã khiến giá dầu tăng 20% lên 48 USD trong 6 tháng qua, tính đến cuối tháng 12. Nhưng chúng vẫn thấp hơn 20% so với một năm trước. Giá dầu tiếp tục giảm đặt ra câu hỏi về tốc độ chuyển đổi của khu vực từ nhiên liệu hóa thạch sang nguồn cung cấp năng lượng tái tạo hoặc xe điện.
Ấn Độ, điểm nóng về công nghệ
Trong khi Reliance Industries của Ambani, công ty mẹ của Jio, đang phải chịu áp lực vì nợ nần chồng chất và bất chấp mọi nghi ngờ về đại dịch coronavirus, Tổng giám đốc Mukesh Ambani đã ký một loạt hợp đồng với một số tên tuổi lớn nhất trong lĩnh vực công nghệ toàn cầu, từ Facebook đến Google.
Sẵn sàng chi 20,2 tỷ USD để đầu tư vào cổ phần thiểu số tại Jio đã làm giảm bớt các vấn đề trong bảng cân đối kế toán của Reliance và có thể mở đường cho đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng thành công của Jio. Kế hoạch này nhấn mạnh Ấn Độ đang là điểm nóng lĩnh vực công nghệ khi mối quan hệ của Trung Quốc với Mỹ ngày càng căng thẳng
Tháng trước, ông Ambani đã đảm bảo thêm 6,4 tỷ USD cho Reliance Retail Ventures từ các nhà đầu tư có trụ sở tại Mỹ và Trung Đông. Reliance là công ty trong lĩnh vực bán lẻ của Ấn Độ, chỉ xếp sau Amazon và Flipkart thuộc sở hữu của Walmart trong lĩnh vực thương mại điện tử. So với các công ty đầu tư hàng đầu, Reliance Retail hiện có đủ tài chính để cạnh tranh trực tuyến với thị trường bán lẻ, ước tính 700 tỷ USD.
Ngành sản xuất thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) tăng mạnh
Nhu cầu tiêu thụ các mặt hàng y tế trên toàn cầu đã giúp Top Glove - nhà sản xuất găng tay cao su của Malaysia trở thành một trong những công ty phát triển nhanh nhất trên thế giới. Đến tháng 6, công ty đạt lợi nhuận ròng hàng quý cao hơn 365% so với cùng kỳ năm 2019 và đơn đặt hàng hàng tháng tăng khoảng 180%. Top Glove cho biết, thời gian thực hiện các đơn đặt hàng đã tăng từ 40 ngày lên khoảng 400 ngày.
Trao đổi với Nikkei Asia, người sáng lập kiêm Chủ tịch Lim Wee Chai đã phản ánh về những yêu cầu đối với công ty và người lao động khi công ty tự chống chọi với các vấn đề để vượt qua đại dịch. Top Glove đã phải đóng cửa hầu hết các nhà máy của mình sau một đợt bùng phát COVID-19 tập trung vào khu phức hợp lưu trú dành cho nhân viên nhập cư. Song, công ty vấp phải sự chỉ trích nặng nề của chính phủ.
Có thời điểm cổ phiếu của Top Glove đã tăng hơn 500% trong năm 2020 nhưng do COVID-19 ảnh hưởng đến doanh số, đã khiến giá cổ phiếu giảm 30% so với mức đỉnh.
Kỳ vọng về chất lượng không khí
Theo Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch, một tổ chức nghiên cứu của Phần Lan, cho biết mức độ ô nhiễm không khí tại Trung Quốc dạng hạt mịn có thể hít vào, được gọi là PM2.5 đã giảm đáng kể trong 30 ngày sau khi kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Mức độ các chất ô nhiễm có hại, bao gồm nitơ đioxit và lưu huỳnh đioxit làm dấy lên báo động về hậu quả của các hoạt động kinh tế tại đại lục.
Trung Quốc đã kiểm soát được tình hình dịch bệnh nhưng vấn đề ô nhiễm môi trường lại ngày càng nghiêm trọng hơn. Sau khi các ngành phát điện, sản xuất và vận chuyển được tiếp tục, ô nhiễm đã quay trở lại mức trước khi xử lý vào tháng 5.
Một báo cáo gần đây của CREA cho thấy: "Sản lượng công nghiệp và khoản đầu tư do nhà nước thúc đẩy đã dẫn đầu sự phục hồi trong khi các biện pháp hỗ trợ môi trường còn khiêm tốn so với các nền kinh tế lớn khác".
Mặc dù COVID-19 ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu nhưng trong những khó khăn đó, nhiều người nhận ra chất lượng không khí được cải thiện rõ rệt. Vì vậy, nếu nền kinh tế châu Á có thể phục hồi sau đại dịch trong khi các doanh nghiệp vẫn tiếp tục chú trọng sử dụng những chất ít gây ô nhiễm hơn, thì đó có thể là một kết quả tích cực giữa cuộc khủng hoảng do COVID-19.
Advertisement
Advertisement
Đọc tiếp