Ngành tôm thế giới khó khăn, xuất khẩu tôm Ấn Độ tăng trưởng tốt

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam,  Ấn Độ là nước xuất khẩu tôm lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 19% tổng giá trị xuất khẩu tôm của toàn thế giới và duy trì vị trí số 1 từ năm 2015 đến nay. 

Mỹ là thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của Ấn Độ, chiếm 48% tổng giá trị xuất khẩu tôm của Ấn Độ đi các thị trường. Các thị trường nhập khẩu tôm lớn tiếp theo của Ấn Độ là EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam.

Xuất khẩu tôm Ấn Độ sang EU hiện đang có xu hướng sụt giảm do EU tăng tần suất lấy mẫu từ 10% lên 50% để kiểm tra tại biên giới các lô hàng tôm từ Ấn Độ. Xuất khẩu sang Nhật Bản cũng có xu hướng giảm do Ấn Độ không có size cỡ tôm phù hợp với thị hiếu của thị trường Nhật và sự cạnh tranh mạnh của các đối thủ như Việt Nam, Thái Lan, Indonesia. 

Trên thị trường Nhật Bản, Ấn Độ phải cạnh tranh với Việt Nam do Việt Nam được hưởng ưu đãi thuế từ những Hiệp định Thương mại đã ký kết với Nhật Bản trong khi Ấn Độ không có. 4 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm Ấn Độ sang Nhật Bản đạt 56,6 triệu USD, giảm 9% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ngành tôm thế giới khó khăn, xuất khẩu tôm Ấn Độ tăng trưởng tốt.

Ngược lại, xuất khẩu tôm Ấn Độ sang Trung Quốc và Mỹ vẫn duy trì được đà tăng trưởng tốt. Xuất khẩu tôm Ấn Độ sang Trung Quốc ghi nhận tốc độ tăng trưởng 3 con số từ đầu năm tới nay. 5 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu tôm Ấn Độ sang Trung Quốc đạt gần 271 triệu USD, tăng gần 547% so với cùng kỳ năm 2018. 

Trung Quốc tăng nhập khẩu tôm Ấn Độ do nhu cầu tiêu thụ trong nước tăng và sản lượng tôm Trung Quốc giảm sâu. Bên cạnh đó, thỏa thuận thương mại giữa Ấn Độ và Trung Quốc đang trong quá trình đàm phán cũng hứa hẹn tác động tích cực tới xuất khẩu tôm Ấn Độ sang Trung Quốc.

Mỹ là thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của Ấn Độ. Ấn Độ đã duy trì được tốc độ tăng trưởng liên tục trong xuất khẩu tôm sang Mỹ trong những năm gần đây. Xuất khẩu tôm Ấn Độ sang Mỹ đã tăng từ 1,3 tỷ USD năm 2015 lên 2,3 tỷ USD năm 2018.

Tháng 6/2019, Ấn Độ xuất khẩu 20.559 tấn tôm sang Mỹ, trị giá 164 triệu USD, tăng 16% về khối lượng và 6,5% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Nửa đầu năm nay, Ấn Độ xuất khẩu sang Mỹ 115.694 tấn tôm, trị giá 952,1 triệu USD, tăng 14% về khối lượngvà giảm 1% về giá trị.

Trên thị trường Mỹ, Ấn Độ luôn duy trì được khả năng cạnh tranh về giá so với các nguồn cung đối thủ. Trong top 5 nguồn cung tôm lớn nhất cho Mỹ, trong 4 tháng đầu năm nay, giá tôm Ấn Độ được coi là cạnh tranh nhất đạt khoảng 8,5 USD/kg. Tôm Việt Nam và Thái Lan có giá 11 USD/kg, Indonesia có giá trung bình 9 USD/kg.

Giá nhập khẩu trung bình tôm vào Mỹ, T1-T4/2019 (Giá: USD/kg, Nguồn: ITC)
Nguồn cung	T1	T2	T3	T4
Ấn Độ	8,81	8,62	8,55	8,46
Indonesia	9,28	9,02	8,74	8,64
Ecuador	6,51	6,55	6,71	6,65
Việt Nam	11	11	11	11
Thái Lan	11	11	11	11

 Quyết định tăng thuế 25% của Mỹ đối với các hàng hóa từ Trung Quốc trong đó có tôm cũng được coi là cơ hội cho xuất khẩu tôm Ấn Độ sang Mỹ. Quyết định tăng thuế của Mỹ gây khó khăn cho Trung Quốc.

Ấn Độ vẫn đang chi phối trên thị trường tôm tại Mỹ nên có thể tăng thêm thị phần các sản phẩm tôm giá trị gia tăng trên thị trường Mỹ sau khi Mỹ tăng thuế nhập khẩu đối với Trung Quốc. Trung Quốc từng XK mạnh các sản phẩm giá trị gia tăng vào Mỹ nhờ cạnh tranh tốt về giá cả, khối lượng lớn, chi phí nhân công thấp…