Nga và Triều Tiên 'bắt tay', điều gì sẽ xảy ra?

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Igor Morgulov đã gặp Đại sứ Triều Tiên tại Nga và thảo luận về việc phát triển quan hệ song phương "trong bối cảnh những thay đổi đang diễn ra trên trường quốc tế", Bộ Ngoại giao Nga cho biết hôm thứ Ba.

Cuộc tiếp xúc diễn ra khi Nga đang phải đối mặt với sự cô lập ngày càng tăng về cuộc chiến ở Ukraina, vốn đã dẫn đến các lệnh trừng phạt quốc tế sâu rộng.

Triều Tiên tháng trước đổ lỗi cho cuộc khủng hoảng Ukraina là do "chính sách bá quyền" và "sự cao tay" của Mỹ và phương Tây.

Theo trang 38north, Triều Tiên có khả năng được lợi về mặt kinh tế, chính trị và quân sự từ cuộc khủng hoảng Nga - Ukraina.

Những lợi ích hữu hình và quan trọng nhất đối với Triều Tiên sẽ là kinh tế. Cần nhớ rằng cuộc khủng hoảng kinh tế trầm trọng vào giữa những năm 1990 là do nhập khẩu dầu của Nga đột ngột giảm khi chuyển đổi từ giá hữu nghị xã hội chủ nghĩa sang giá thị trường tư bản bằng USD.

Điều này làm giảm đáng kể sản lượng và sự sẵn có của phân bón hóa học, nhiên liệu và các sản phẩm công nghiệp hóa dầu khác ở Triều Tiên và góp phần gây ra nạn đói chết người được gọi là “Tháng Ba gian khổ”.

Tình hình hiện tại có thể dẫn đến sự đảo ngược của sự phát triển đó. Mặc dù Nga vẫn là nhà sản xuất dầu và khí đốt lớn, nhưng nước này hiện đang gặp khó khăn lớn trong việc xuất khẩu những mặt hàng đóng góp quan trọng cho thu nhập quốc gia của mình.

Vẫn còn phải xem liệu một Trung Quốc phụ thuộc vào tăng trưởng có thể chống lại sự cám dỗ của giá dầu và khí đốt của Nga đang giảm mạnh hay không?

Nhưng mặc dù có khả năng Trung Quốc sẽ quyết định hành động chiến lược, nhượng bộ trước áp lực quốc tế và tham gia các biện pháp trừng phạt chống Nga bằng cách này hay cách khác, nhưng có vẻ như rất khó xảy ra rằng Triều Tiên sẽ làm như vậy. Trở thành một "bang pariah" (quốc gia bị ruồng bỏ) có những lợi thế của nó, và một trong số đó là không có nhiều thứ để mất.

Lượng dầu và khí đốt tương đối nhỏ mà Triều Tiên có thể hấp thụ sẽ không cứu được nền kinh tế của Vladimir Putin, nhưng mỗi thứ sẽ giúp ích một chút.

Hơn nữa, để phù hợp với lập luận của nhà nước đã nêu ở trên đối với Triều Tiên, giới lãnh đạo của Nga cũng có thể quyết định không còn tuân thủ các quy tắc quốc tế mà họ tin rằng đã được tạo ra vì lợi ích của Mỹ.

Chẳng hạn như các lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (UNSC) đối với Triều Tiên, bao gồm giới hạn nhập khẩu dầu chỉ 500.000 thùng mỗi năm. Trong khi đó, Hàn Quốc đã tiêu thụ hơn 2.500.000 thùng mỗi ngày vào tháng 12/2020.

Trước khi chính quyền Yeltsin đưa ra cách tiếp cận theo định hướng thị trường hơn, nền kinh tế Triều Tiên trong nhiều năm đã phụ thuộc vào nhập khẩu dầu của Liên Xô.

Kết quả là các cơ cấu giao hàng và chế biến đã lỗi thời nhưng vẫn còn nguyên giá trị, bao gồm Nhà máy lọc dầu Sungri (Sŭngni) khổng lồ ở Đặc khu kinh tế Rason của Triều Tiên, với công suất hàng năm ước tính xử lý 2,5 triệu tấn dầu.

Nếu Triều Tiên có thể tiếp tục nhập khẩu dầu ở mức trước các lệnh trừng phạt, và thậm chí có thể với giá ưu đãi, thì nước này có thể trải qua một đợt bùng nổ kinh tế nhỏ.

Nhiều phân bón hơn, nhiều nhiên liệu hơn và nhiều sản phẩm tinh chế hơn sẽ có nghĩa là sản lượng nông nghiệp và công nghiệp cao hơn. Triều Tiên cũng có thể trở thành một quốc gia trung chuyển bán chính thức cho thương mại giữa Nga và Trung Quốc trước các lệnh trừng phạt quốc tế.

Về mặt tài chính, Triều Tiên có thể hy vọng vào một phiên bản mới của cái gọi là "giá hữu nghị" mới từ Nga, có lẽ một lần nữa dưới hình thức trao đổi hàng hóa thay vì tiền tệ như thời Liên Xô.

Trong bối cảnh đó, có thể Nga sẽ phớt lờ các lệnh trừng phạt của UNSC và nối lại và tăng cường các hoạt động như nhập khẩu lao động Triều Tiên để khai thác gỗ ở Siberia.

Hơn nữa, Triều Tiên có thể cung cấp hỗ trợ chính trị bên cạnh các ưu đãi kinh tế, đây là một phiên bản khác của hình thức thanh toán bằng hiện vật.

Vào đầu tháng 3/2022, CHDCND Triều Tiên, là một trong năm quốc gia bỏ phiếu chống lại nghị quyết lên án cuộc tấn công của Nga vào Ukraina, cho thấy điều này đã xảy ra.

Về mặt chính sách đối ngoại, nhiều khó khăn của Triều Tiên kể từ khi Khối phương Đông sụp đổ vào cuối những năm 1980 là do ít nhiều phải đơn độc mà không có những người ủng hộ đáng tin cậy bên ngoài từ các đối tác kinh tế và đồng minh quân sự.

Tuy nhiên, thời kỳ này dường như đã qua, và một Triều Tiên mạnh mẽ sẽ có thể theo đuổi các lợi ích của mình một cách kiên quyết và thành công hơn nữa trong Chiến tranh Lạnh 2.0 sắp xảy ra.

Trong khi liên minh ba bên được củng cố giữa Seoul, Tokyo và Washington vẫn không có lợi cho Triều Tiên, mối đe dọa sẽ ít hơn nếu xung đột giữa Nga và phương Tây dẫn đến sự tái hợp của các khối đối lập.

Nếu Triều Tiên đứng về phía Nga (và Trung Quốc?), nước này một lần nữa có thể mong đợi được bảo vệ trước các hành động trừng phạt quốc tế hơn nữa về nguyên tắc.