Mỹ đang tiến đến một cuộc chiến ở Trung Đông?

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết động thái này nhằm "bảo vệ Israel", nước đang cân nhắc một đòn trả đũa dự kiến nhằm vào Iran sau khi Tehran bắn hơn 180 tên lửa vào Israel vào ngày 1/10.

Các quan chức cho biết, Mỹ đã kín đáo thúc giục Israel điều chỉnh phản ứng của mình để tránh gây ra một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn ở Trung Đông, trong khi Biden công khai bày tỏ sự phản đối của mình đối với cuộc tấn công của Israel vào các địa điểm hạt nhân của Iran và những lo ngại của ông về một cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Iran.

Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Thiếu tướng Patrick Ryder mô tả việc triển khai này là một phần trong "những điều chỉnh rộng hơn mà quân đội Mỹ đã thực hiện trong những tháng gần đây" nhằm hỗ trợ Israel và bảo vệ quân nhân Mỹ khỏi các cuộc tấn công của Iran và các nhóm được Iran hậu thuẫn.

Tuy nhiên, việc triển khai quân sự của Mỹ tới Israel là rất hiếm ngoài các cuộc tập trận, do khả năng quân sự của Israel. Quân đội Mỹ trong những tháng gần đây đã hỗ trợ phòng thủ Israel khỏi tàu chiến và máy bay chiến đấu ở Trung Đông khi nước này bị Iran tấn công.

Nhưng họ có trụ sở bên ngoài Israel.

Hệ thống phòng thủ khu vực tầm cao giai đoạn cuối, hay THAAD, là một phần quan trọng trong hệ thống phòng không nhiều lớp của quân đội Mỹ và bổ sung vào hệ thống phòng thủ chống tên lửa vốn đã đáng gờm của Israel.

Một khẩu đội THAAD thường cần khoảng 100 quân để hoạt động. Nó có sáu bệ phóng gắn trên xe tải, với 8 tên lửa đánh chặn trên mỗi bệ phóng và một radar mạnh mẽ.

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi đã cảnh báo trước đó vào Chủ nhật rằng Mỹ đang khiến tính mạng của quân đội nước này "gặp nguy hiểm khi triển khai quân để vận hành các hệ thống tên lửa của Mỹ ở Israel".

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, Iran đang tìm cách tránh một cuộc chiến tranh trực tiếp với Mỹ, khiến việc triển khai lực lượng Mỹ tới Israel trở thành một yếu tố khác trong tính toán của nước này cho tương lai.

Iran đã phóng tên lửa và máy bay không người lái vào Israel vào tháng 4. Sau đó, vào ngày 1/10, Iran đã bắn hơn 180 tên lửa đạn đạo vào Israel trong bối cảnh giao tranh giữa Israel và Hezbollah do Iran hậu thuẫn ở Lebanon lại leo thang. Nhiều tên lửa đã bị chặn trong đợt tấn công này nhưng một số đã xuyên thủng hệ thống phòng thủ của Israel.

Các quan chức Mỹ không cho biết hệ thống THAAD sẽ được triển khai tới Israel nhanh như thế nào.

Lầu Năm Góc cho biết, một THAAD đã được triển khai tới miền Nam Israel để tập trận vào năm 2019, đây là lần cuối cùng và duy nhất nó được biết là có mặt ở đó.

Lockheed Martin, nhà sản xuất vũ khí lớn nhất của Mỹ, chế tạo và tích hợp hệ thống THAAD, được thiết kế để bắn hạ các tên lửa đạn đạo tầm ngắn và tầm trung. Raytheon, thuộc RTX, chế tạo radar tiên tiến của mình.

Giao tranh giữa Israel và Hezbollah vẫn đang quyết liệt

Quân đội Israel hôm qua (13/10) cho biết, một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Hezbollah vào một căn cứ quân sự ở phía Bắc Israel đã khiến 4 binh sĩ thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương.

Cuộc tấn công vào căn cứ ở Binyamina, một thị trấn thuộc quận Haifa, được Israel hiểu không chỉ là sự thể hiện sự kiên cường của Hezbollah mà còn là bằng chứng về lỗ hổng đáng lo ngại trong hệ thống phòng không của Israel. Hezbollah cho biết họ đã tung ra một "đàn máy bay không người lái tấn công" qua biên giới vào Israel.

Chuẩn đô đốc Daniel Hagari, phát ngôn viên quân đội Israel cho biết: "Chúng tôi đang nghiên cứu và điều tra vụ việc – làm thế nào một máy bay không người lái xâm nhập mà không báo trước và tấn công căn cứ". "Chúng ta phải cung cấp khả năng phòng thủ tốt hơn".

Trong tuần qua, Israel đã tăng cường tấn công Hezbollah ở Lebanon, gây ra các cuộc bắn phá dữ dội xung quanh thủ đô, ở miền Nam Lebanon và các nơi khác. Chính phủ Lebanon cho biết ít nhất 23 người đã thiệt mạng trong 24 giờ qua. Tuy nhiên, các cuộc không kích và tấn công trên bộ, bắt đầu từ hai tuần trước, cho đến nay vẫn chưa đạt được mục tiêu đã nêu là ngăn chặn các cuộc tấn công xuyên biên giới của phiến quân.

Vào hôm qua, còi báo động về hỏa tiễn đang lao tới vang lên khắp miền Bắc Israel, quân đội Israel cho biết Hezbollah đã bắn khoảng 115 quả rocket hoặc tên lửa tính đến 3h chiều theo giờ địa phương.

Lo ngại về các cuộc tấn công tiếp theo nhằm vào Israel, quốc gia này cũng đang có chiến tranh với phiến quân Hamas ở Dải Gaza, đã khiến Mỹ đưa ra quyết định gửi một hệ thống phòng thủ tên lửa tiên tiến tới Israel và 100 binh sĩ để vận hành hệ thống này. Điều đó sẽ đưa lực lượng Mỹ đến gần hơn với cuộc chiến ở Trung Đông.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh, một nhóm nghiên cứu có trụ sở tại Washington, cho biết trong báo cáo mới rằng các cuộc tấn công tên lửa liên tục của Hezbollah nhằm mục đích làm suy yếu sự ủng hộ của công chúng Israel đối với cuộc xâm lược Lebanon.

Hezbollah bắt đầu tấn công tên lửa cách đây hơn một năm để thể hiện tình đoàn kết với Hamas, một ngày sau cuộc tấn công ngày 7/10 của Hamas vào Israel. Cả Hamas và Hezbollah đều được Iran hậu thuẫn.

Khi quân đội Israel tiến vào miền Nam Lebanon trong tuần này, họ đã bất hòa với lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc ở đó để cố gắng duy trì vùng đệm.

Trong một vụ việc mới xảy ra hôm qua, xe tăng của Israel đã tiến vào căn cứ gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc, khiến phái đoàn này phản đối vì cho rằng tính mạng của binh lính thuộc cơ quan này gặp nguy hiểm.

Cuộc tấn công của xe tăng diễn ra sau nhiều ngày chỉ trích lực lượng Israel về các cuộc tấn công khiến ít nhất 4 binh sĩ gìn giữ hòa bình ở Lebanon bị thương.

Lực lượng gìn giữ hòa bình, được gọi là UNIFIL, đã đóng quân ở miền Nam Lebanon trong 4 thập kỷ, được giao nhiệm vụ cố gắng giữ cho khu vực biên giới không có vũ khí và lực lượng quân sự.

Phái đoàn Liên Hợp Quốc cho biết sáng sớm 13/10, xe tăng chiến đấu của Israel đã xuất hiện tại một trong các căn cứ của nước này.

"Trong khi lực lượng gìn giữ hòa bình đang ở trong nơi trú ẩn, 2 xe tăng Merkava của IDF đã phá hủy cổng chính của vị trí và buộc phải tiến vào vị trí", Liên Hợp Quốc nói trong một tuyên bố, đề cập đến Lực lượng Phòng vệ Israel. Họ cho biết binh lính Israel đã nhiều lần yêu cầu căn cứ này tắt đèn.

Mặc dù không có lực lượng gìn giữ hòa bình nào bị thương, nhưng việc lực lượng Israel tiến vào căn cứ của Liên Hợp Quốc có nguy cơ làm suy yếu vị thế trung lập của tổ chức này và khiến nơi này trở thành mục tiêu của Hezbollah. Liên Hợp Quốc cho biết xe tăng đã rời đi 45 phút sau khi phái đoàn gửi đơn phản đối.

Quân đội Israel cho biết vụ việc xảy ra khi lực lượng của họ đang cố gắng sơ tán những binh sĩ bị hỏa lực tên lửa Hezbollah tấn công. Người phát ngôn quân đội Nadav Shoshani nói với các phóng viên rằng họ đã liên lạc với phái đoàn Liên Hợp Quốc trong suốt vụ việc. Ông cho biết chiếc xe tăng đã không "xông vào" căn cứ.

Israel nói rằng lực lượng gìn giữ hòa bình, phần lớn là quan sát, đã không ngăn được Hezbollah xây dựng sự hiện diện quân sự dọc biên giới và các chiến binh hoạt động gần các căn cứ gìn giữ hòa bình.

Trong những tuần gần đây, các quan chức Israel đã kêu gọi phái đoàn rút lui và vào Chủ nhật, Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã nhắc lại yêu cầu đó trong một thông điệp gửi tới tổng thư ký Liên Hợp Quốc, António Guterres. 

Ông Netanyahu nói: "Việc bạn từ chối sơ tán binh lính UNIFIL khiến họ trở thành con tin của Hezbollah. Điều này gây nguy hiểm cho cả họ và mạng sống của những người lính của chúng tôi".

Thủ tướng Israel cho biết: "Chúng tôi rất tiếc về tổn hại" đối với những người lính bị thương trong các vụ việc trước đó. Chúng tôi đang cố gắng hết sức để ngăn chặn những tổn hại như vậy, nhưng cách đơn giản và rõ ràng nhất để đảm bảo điều này chỉ đơn giản là rút họ ra khỏi vùng nguy hiểm".

Lực lượng Liên Hợp Quốc đã bác bỏ lời kêu gọi của Israel rời khỏi vị trí của họ ở miền Nam Lebanon, lưu ý rằng sự hiện diện của họ ở đó là do Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ủy quyền. Ông Guterres không có thẩm quyền đối với UNIFIL.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Lloyd J. Austin III, cho biết ông đã nói chuyện với Bộ trưởng Quốc phòng Israel, Yoav Gallant, và "nhấn mạnh mạnh mẽ tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn và an ninh" của lực lượng gìn giữ hòa bình cũng như lực lượng Lebanon.

Trong tuyên bố của riêng mình, ông Gallant hôm Chủ nhật cho biết "vụ việc liên quan đến quân UNIFIL" đang được điều tra và quân đội Israel "sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp để tránh gây tổn hại cho quân UNIFIL và các vị trí gìn giữ hòa bình".

Sáng 13/10, quân đội Israel cho biết máy bay phản lực của họ đã tấn công khoảng "200 mục tiêu Hezbollah ở sâu trong Lebanon và miền Nam Lebanon" trong ngày qua khi binh lính của họ đụng độ với phiến quân Hezbollah ở miền Nam đất nước.

Hội Chữ thập đỏ Lebanon cho biết, họ đang phản ứng trước một "cuộc tấn công lớn" ở thành phố Nabatieh phía Nam, đăng một hình ảnh lên mạng xã hội cho thấy ngọn lửa và đống đổ nát. 

Lực lượng phòng vệ dân sự của Lebanon cho biết vào sáng Chủ nhật, một người đã thiệt mạng và bốn người khác bị thương. Chính phủ Lebanon cho biết ít nhất 23 người đã thiệt mạng trong 24 giờ qua.

Philippe Lazzarini, người đứng đầu cơ quan Liên Hợp Quốc hỗ trợ người Palestine, cho biết hôm 13/10 rằng, ông vừa đến thăm Lebanon, nơi các đội trong tổ chức của ông đang giúp đỡ người Lebanon, người Palestine và người Syria bị ảnh hưởng bởi cuộc giao tranh.

Ông nói trên mạng xã hội: "Việc mở rộng chiến tranh sang Lebanon đang khiến chúng ta không thể đạt được một lệnh ngừng bắn cần thiết để mang lại thời gian nghỉ ngơi cho dân thường trên toàn khu vực".

Khoảng chục binh sĩ Israel đã thiệt mạng trong chiến dịch hiện tại. Hôm 13/10, quân đội Israel cho biết có thêm hai binh sĩ bị thương nặng trong chiến đấu. Nước này cũng nói rằng lực lượng Israel đã bắt giữ một chiến binh Hezbollah trong một đường hầm sau một cuộc đột kích ở miền Nam Lebanon.

(Nguồn: Reuters/The New York Times)