Máy lọc không khí: Quảng cáo “lố” tính năng

Tẩy không khí đến…. tẩy da người?

Một cửa hàng trên đường Hồ Văn Huê (quận Phú Nhuận) giảm giá các dòng máy lọc không khí từ 4 – 33% hoặc khi mua sẽ tặng nhiệt kế điện tử trị giá 130.000 đồng. Riêng với các dòng máy lọc của Hatachi ngoài giảm giá còn được chiết khấu tiền mặt từ 300.000 – 800.000 đồng và được tặng quà có giá trị 380.000 đồng. Sản phẩm có đủ giá, dao động từ 2.900.000 – 19.990.000 đồng.

Theo nhân viên bán hàng, không khí trong nhà ô nhiễm gấp 3 – 5 lần so với bên ngoài, đó là khí độc từ khói thuốc, khí gas, mùi động vật, mùi hương từ quần áo, dầu xả, mỹ phẩm… Trong các dòng thì Pansonic bán chạy nhất vì giá chỉ từ 2.900.000 – 8.900.000 đồng/sản phẩm nhưng hội tụ công nghệ khử mùi; công nghệ nano giúp kháng khuẩn, ngừa virus, khử mùi, giữ ẩm cho da...

Thời tiết nắng nóng, không khí ô nhiễm… khiến nhiều người có xu hướng tìm mua thêm máy lọc không khí.

Nhân viên tại đây rất biết tranh thủ, vừa tư vấn, vừa lướt điện thoại xem dự báo thời tiết rồi nói: “Sản phẩm thông minh nên mùa hanh sẽ tự tạo ra độ ẩm, mùa mưa sẽ hút ẩm. Người có làn da khô, da đen đứng gần máy thì da sẽ cũng được… dưỡng ẩm, trắng da?!”.

Còn tại một siêu thị trên đường 3/2 (quận 10), người bán cũng rất chịu khó tìm hiểu tỷ lệ trẻ mắc bệnh hen suyễn, hô hấp hiện nay là bao nhiêu để thuyết phục khách mua sản phẩm. Theo đó, phần lớn trẻ nhỏ mắc bệnh là do sống trong môi trường quá nhiều khói bụi, ô nhiễm. Để bảo vệ sức khỏe cho trẻ, cho cả nhà cần phải đầu tư máy lọc không khí.

“Sản phẩm khác trên thị trường chỉ lọc khói bụi kích thước lớn, nhưng sản phẩm tại cửa hàng em lọc được khói bụi kích thước siêu nhỏ. Ngoài ra, sử dụng sản phẩm, trẻ được bảo vệ an toàn tuyệt đối trong tầm kiểm soát vì sản phẩm có cảm biến bụi và khí gas, chỉ cần trong nhà xuất hiện bụi hoặc hơi gas máy lập tức báo hiệu bằng tiếng “bíp””, anh nhân viên cho biết.

Ngoài lọc không khí trong nhà, hiện trên thị trường còn có sản phẩm lọc không khí trong ô tô. Sản phẩm đượcc quảng cáo không chỉ diệt virus bám trên các ghế, đặt sản phẩm vào xe, bảo đảm chống say xe 100%?!

Thời gian qua, có nhiều bài báo phản ánh các sản phẩm khử độc ozone chỉ là trò lừa đảo. Mới đây, để lấy lại lòng tin của khách, các sản phẩm này được người bán kê thêm tính năng “khử trùng không khí”. Tại một cửa hàng chuyên bán máy ozone trên đường Tô Hiến Thành (quận 11), ông chủ cho biết, tại nước ngoài việc sử dụng khí ozone làm máy khử mùi, sạch không khí rất thông dụng.

“Tại Việt Nam, người tiêu dùng chỉ quen sử dụng khử độc rau quả, thực phẩm mà chưa quen dùng để khử độc không khí. Các dòng máy lọc không khí chỉ hút không khí vào máy, lọc sạch bụi bẩn thông qua tấm màng cảm ứng rồi nhả không khí ra, như vậy không hiệu quả. Máy khử độc ozone khử trùng được không khí, diệt nấm mốc trong không khí là nhờ phun ra khí ozone, hiệu quả vượt trội, giá thành rẻ chỉ từ 1.800.000 – 2.800.000 đồng”, chủ cửa hàng tư vấn.

Ngoài ra, người này còn nói thêm, do tốc độ sát khuẩn của khí ozone nhanh và mạnh hơn Clo 3.000 lần nên khí ozone khi bay ra ngoài không khí có thể rửa sạch mọi vi khuẩn bám trên các vật dụng trong nhà, thậm chí nếu da đang bị thương cũng được sát khuẩn, tái tạo vết thương, tẩy trắng da (?!).

Người tiêu dùng nên chọn các dòng sản phẩm được kiểm định bởi các tổ chức uy tín như FDA (Cục Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ), CE, Bộ Y tế Việt Nam, Tổng Cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng Việt Nam…

Ổ gây bệnh

Máy lọc không khí chủ yếu sử dụng công nghệ màng lọc nano bạc và công nghệ kỹ thuật ion. Với các máy lọc không khí dùng kỹ thuật ion, máy phát ra những điện tích âm vào không khí, trung hoà các ion dương có hại trong môi trường và tạo hiệu ứng thu hút bụi bẩn, vi khuẩn, nấm mốc… Những ion âm này cũng bám dính vào các phần tử độc hại trong không khí, màng tĩnh điện tích điện dương trong máy sẽ hút ion âm lại và giữ các phần tử này lại tại màng lọc. 

Riêng công nghệ màng lọc gắn nano sẽ giữ lại bụi nhỏ trong không khí, bám lên màng tế bào của virus, vi khuẩn để ức chế hoạt động của chúng. Nhìn chung, để các màng lọc này hoạt động hiệu quả, đòi hỏi phải vệ sinh, thay mới bởi theo thời gian, đây là nơi ủ mầm bệnh, tích tụ virus và vi khuẩn. Khi khởi động, máy sẽ khuếch tán, lan truyền các mầm bệnh, gây ô nhiễm không khí.

Riêng về khí ozone có tác dụng khử độc không khí, TS Huỳnh Khánh Duy – khoa kỹ thuật hóa học, trường ĐH Bách Khoa TP.HCM khẳng định: Ozone là một chất độc có khả năng ăn mòn và là chất oxy hóa mạnh. Nó tồn tại với một tỷ lệ nhỏ trong bầu khí quyển trái đất. Trong thiên nhiên, ozone được được tạo thành khi có sự phóng điện trong khí quyển (sấm, sét), cũng như khi oxy hóa một số chất nhựa của cây, ví dụ cây thông. Trong một số thiết bị điện, có thể sản sinh ra ozone mà con người có thể ngửi dễ dàng khi đứng gần tivi, máy photocopy.

Sau một thời gian sử dụng, các màng lọc của máy sẽ bán rất nhiều bụi, vì vậy việc vệ sinh định kỳ cho máy là việc rất quan trọng.

Theo các kết quả nghiên cứu đã công bố, phản ứng của cơ thể người đối với khí ozone là rất nhạy cảm. Chẳng hạn, khi làm việc trong môi trường có nồng độ khí ozone từ 10mg/m³ trở lên, nếu không có biện pháp bảo vệ, phổi sẽ tồn đọng một lượng khí ozone lớn và dẫn đến bệnh sưng phổi nước nhiễm độc tính; mắc các bệnh về đường hô hấp như ho, mũi họng khô, khó thở. Ở mức độ nặng còn liên quan đến thần kinh như đau đầu, chóng mặt, giảm thị lực và khả năng miễn dịch.

Theo các chuyên gia, hiện chưa có nghiên cứu nào khẳng định máy lọc không khí có tác dụng làm trắng da. Do máy có chức năng tạo ẩm, không khí trong phòng sẽ luôn có độ ẩm, làn da con người ở nhiệt độ ẩm lúc nào cũng trông mướt, căng bóng hơn so với nhiệt độ hanh khô mùa lạnh nên trông tươi trẻ, trắng hơn chứ không sạm, nên đã quảng cáo quá lố thu hút người mua.

Để chọn mua và sử dụng máy lọc không khí hữu ích cho sức khỏe, người tiêu dùng cần lưu ý các điều sau:

- Trước tiên, bạn nên chọn các dòng sản phẩm được kiểm định bởi các tổ chức uy tín như FDA (Cục Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ), CE, Bộ Y tế Việt Nam, Tổng Cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng Việt Nam… Nên chọn nơi mua uy tín, có mạng lưới các trung tâm bảo hành tại tất cả các tỉnh thành trên toàn quốc nên người mua có thể yên tâm về dịch vụ và các phục kiện thay thế khi cần.

- Mỗi sản phẩm có công suất sử dụng phù hợp với một diện tích nhất định nên bạn cần chọn mua sản phẩm theo diện tích sử dụng. Nếu mua sản phẩm có công suất lớn hoặc thấp hơn với diện tích sẽ không đạt hiệu quả mong muốn. Các sản phẩm máy lọc không khí hiện tại có thể áp dụng các diện tích phòng 20m2 đến 70m2.

- Nên chọn máy theo chức năng phòng sử dụng. Ví dụ phòng ngủ, phòng trẻ em cần tiêu diệt sạch vi khuẩn, virus. Phòng khách cần loại bỏ khói thuốc lá. Phòng bếp cần loại bỏ mùi thức ăn, khí gas…

- Máy lọc không khí còn có chức năng tạo ẩm. Nếu không khí nhà bạn bị khô hoặc thường xuyên ở trong phòng điều hòa thì việc lựa chọn máy lọc không khí có chức năng tạo ẩm sẽ rất phù hợp. Tuy nhiên, không nên lạm dụng chức năng này vì môi trường ẩm sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus, nấm mốc phát triển. Chỉ nên đặt máy có chức năng tạo độ ẩm ở các phòng không có thiết bị điện vì có thể làm ảnh hưởng các thiết bị này.

- Thông thường các máy lọc không khí sẽ có 3 cửa hút không khí vào máy, 2 cửa hai bên và 1 cửa phía dưới. Vì vậy nên khi đặt máy lọc không khí các bạn nên lưu ý đặt cách các đồ vật khác trong phòng khoảng từ 30cm đến 30cm để đảm bảo không che chắn cửa hút không khí vào của máy. Nếu trong phòng có sử dụng điều hòa thì vị trí đặt máy tối ưu là ngay phía dưới mặt lạnh của điều hòa. Như vậy không khí sạch sẽ được phân tán đều trong phòng.

- Sau một thời gian sử dụng, các màng lọc của máy sẽ bán rất nhiều bụi, vì vậy việc vệ sinh định kỳ cho máy là việc rất quan trọng để máy không khuếch tan bụi trở lại môi trường. Khi không sử dụng, nên mở cửa các phòng để lấy khi tự nhiên.