Khu đô thị mới Thủ Thiêm “phá sản”: Đất vàng về tay doanh nghiệp với giá bèo (bài 3)

Giao đất dễ dãi

Nổi bật nhất trong việc giao đất, dự án một cách dễ dãi ở Khu đô thị mới Thủ Thiêm là cho Công ty Cổ phần Đại Quang Minh. Cụ thể, UBND TP.HCM chấp thuận chủ trương chỉ định giao cho Công ty Cổ phần Đại Quang Minh là nhà đầu tư dự án BT khi chưa yêu cầu nhà đầu tư lập hồ sơ đề xuất và đánh giá các tiêu chuẩn về kinh nghiệm (thiết kế, xây dựng, vận hành, quản lý dự án), chưa đánh giá năng lực tài chính của nhà đầu tư (vốn chủ sở hữu, khả năng huy động vốn, năng lực quản lý kinh doanh), không đăng trên báo Đấu thầu 3 số liên tiếp… là chưa thực hiện đúng quy định về đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Công ty Cổ phần Đại Quang Minh được giao dự án BT 4 tuyến đường chính trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm một cách dễ dãi.

UBND TP.HCM đã phê duyệt dự án, phê duyệt tổng mức đầu tư là 12.182.175 triệu đồng cho dự án 4 tuyến đường chính trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm khi chưa làm rõ ý kiến của các sở ngành liên quan là không đúng quy định. Qua thanh tra phát hiện một số khoản phê duyệt không đúng quy định với tổng giá trị 1.519.731triệu đồng.

Công ty Cổ phần Đại Quang Minh đang hạch toán chi phí. Trong đó, có 25.422 triệu đồngkhông đủ điều kiện để quyết toán trong chi phí cho dự án.

UBND TP.HCM chấp thuận cho chỉ định bổ sung 2 dự án vào hợp đồng BT 4 tuyến đường chính, gồm Quảng trường trung tâm, Công viên bờ sông và Khu lâm viên sinh thái thuộc vùng châu thổ phía Nam. Tong đó có hạng mục kè bờ dọc sông Sài Gòn đoạn bao quanh Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Quá trình đầu tư xây dựng, Công ty Cổ phần Đại Quang Minh không thực hiện thông báo ngày khởi công tới cơ quan cấp phép xây dựng, tiến hành thi công công trình khi chưa có giấy phép xây dựng tại nhiều hạng mục công trình. Hầu hết các dự án thành phần chưa thực hiện đúng tiến độ được duyệt... nhưng các cơ quan chức năng của TP.HCM chưa kiểm tra, xử lý kịp thời.

Ngoài 4 tuyến đường chính trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm, UBND TP.HCM còn trình và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho chỉ định nhà đầu tư dự án BT cầu Thủ Thiêm 2. Theo đó, UBND TP.HCM đã có chủ trương chọn Vinaconex làm chủ đầu tư thực hiện dự án, nhưng sau đó giao cho Công ty Cổ phần Đại Quang Minh.

Đồng thời, thay đổi quy mô cầu từ 4 thành 6 làn xe nhưng không báo cáo Thủ tướng Chính phủ là không thực hiện đúng quy định. Lựa chọn nhà đầu tư là Công ty Cổ phần Đại Quang Minh khi chưa có báo cáo nghiên cứu khả thi được duyệt, chưa xem xét kỹ đến các điều kiện về năng lực, kinh nghiệm.

UBND TP.HCM phê duyệt dự án với tổng mức đầu tư là 4.260.116 triệu đồng. Qua thanh tra phát hiện một số khoản chi phí không đúng quy định với tổng giá trị 252.891,830 triệu đồng.

Bên cạnh Đại Quang Minh, UBND TP.HCM đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ và được chấp thuận cho dự án BT Hạ tầng Khu dân cư phía Bắc thực hiện theo hình thức BT nhưng không đăng tải nội dung của dự án lên Trang thông tin điện tử của TP.HCM và báo Đấu thầu.

Cụ thể, UBND TP.HCM phê duyệt tổng mức đầu tư dự án BT Hạ tầng Khu dân cư phía Bắc, trong đó có một số khoản chi phí không đúng quy định với tổng giá trị 411.884,912 triệu đồng. Đề ra biện pháp thi công không phù hợp, phải thay đổi dẫn đến chi phí thực tế phải giảm so với tổng mức đầu tư là 118.410 triệu đồng.

Đường chưa làm xong nhưng đất đối ứng dự án BT đã được UBND TP.HCM cấp cho Công ty Đại Quang Minh và doanh nghiệp này đã xây biệt thự, chung cư bán cho khách hàng.

UBND TP.HCM đã chấp thuận sử dụng quỹ đất sạch trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm để cân đối, thanh toán cho các dự án BT (4 tuyến đường chính, cầu Thủ Thiêm 2, hạ tầng khu dân cư phía Bắc…) nhưng không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư (thực chất là chỉ định nhà đầu tư) là không đúng quy định của Luật Đất đai và Luật Đấu thầu.

Trong đó, tính tiền sử dụng đất đối ứng để thanh toán cho các dự án BT nêu trên bằng chi phí đầu tư bình quân 26 triệu đồng/m2 là không đầy đủ, thiếu chính xác và không đúng quy định, cần phải xem xét, xác định lại để truy thu, tránh thiệt hại cho Nhà nước.

UBND TP.HCM chấp thuận ký và thanh lý Hợp đồng số 09/HĐ-BQL-KH ngày 28/12/2011 giao đất có thu tiền sử dụng đất. Sau đó, chỉ định nhà đầu tư dự án BT 4 tuyến đường chính, cho phép sử dụng giá trị tiền sử dụng đất trên để thanh toán đối ứng là không đúng quy định. Theo đó, phê duyệt lại giá trị quyền sử dụng đất khu II làm giảm so với giá trị đã được xác định, phê duyệt tại Hợp đồng số 09/HĐ-BQL-KH 2.479.181 triệu đồng là thiếu cơ sở pháp lý.

Việc UBND TP.HCM ký Hợp đồng BT với Công ty Cổ phần Đại Quang Minh, trong đó xác định giá trị quyền sử dụng đất các khu đất đối ứng để thanh toán Hợp đồng BT là 12.490.687 triệu đồng khi chưa có chứng thư thẩm định giá, chưa có quyết định phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất của UBND TP.HCM là không đúng quy định của Luật Giá năm 2012 và Luật Đất đai năm 2013. Dẫn đến, chênh lệch giảm tiền sử dụng đất 3.901 tỷ đồng so với giá trị đã được UBND TP.HCM thẩm định, phê duyệt trước đó, nguy cơ thiệt hại ngân sách Nhà nước.

Mặc dù việc xác định giá trị quyền sử dụng đất để thanh toán đối ứng cho dự án BT 4 tuyến đường chính chưa đúng quy định, nhưng UBND TP.HCM đã tính tiền sử dụng đất nhà đầu tư phải nộp là 4.225.530 triệu đồng, đã nộp 2.376.000 triệu đồng, số còn lại đến nay chưa nộp là 1.800.529 triệu đồng, cần xem xét tính lãi chậm trả và thu hồi về ngân sách Nhà nước theo quy định.

Việc UBND TP.HCM đề nghị để được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận bổ sung dự án mới vào hợp đồng BT đã ký với các chủ đầu tư khi chưa có dự án đầu tư được phê duyệt, chưa tính toán, thẩm định, phê duyệt tiền sử dụng đất là không đúng quy định.

Giao đất không qua đấu giá

Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra, các dự án Khu phức hợp Tháp quan sát và Khu phức hợp Sóng Việt được UBND TP.HCM chỉ định nhà đầu tư nhưng không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất. UBND TP.HCM đã tính và đã thu tiền sử dụng đất của chủ đầu tư.

Trong đó, có việc xác định tiền sử dụng đất tại một số lô đất với đơn giá 26 triệu đồng/m2, bằng chi phí đầu tư bình quân là không đúng quy định, cần phải được xem xét, xác định lại giá đất để truy thu, tránh thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.

Khu phức hợp Tháp quan sát Empire City được giao đất vàng không qua đấu giá, giúp doanh nghiệp hưởng lợi.

UBND TP.HCM đã chấp thuận chủ trương chỉ định 2 nhà đầu tư là Tập đoàn Lotte và Vingroup tại 2 dự án Khu phức hợp thông minh diện tích 5,01ha và Khu phức hợp thể thao giải trí diện tích 20,047ha là chưa thực hiện đúng quy định của Luật Đấu thầu và Luật Đất đai. Tuy nhiên, đến nay chưa tính và thu tiền sử dụng đất của các chủ đầu tư.

Tương tự, đầu năm 2016, liên doanh Công ty Cổ phần Phát triển Bất động sản Phát Đạt-Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Hạ tầng 620-Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Xây dựng 168 công bố sẽ đầu tư 5.200 tỷ đồng xây dựng cầu Thủ Thiêm 4. Đổi lại Thành phố sẽ giao cho Phát Đạt quỹ 11 lô đất trị giá hơn 3.000 tỷ đồng tại Thủ Thiêm.

Còn GS E&C sở hữu 3 lô đất tại Thủ Thiêm là lô 3.7, 3.3, 3.11 tổng diện tích khoảng 4ha được dùng để phát triển Khu phức hợp nhà ở Xi Thủ Thiêm với tổng diện tích sàn 232.439m2.

Công ty Quốc Lộc Phát là chủ đầu tư khu phức hợp Sóng Việt với diện tích 4,8ha tại khu chức năng số 1. Dự án có tổng giá trị đầu tư lên đến 7.200 tỷ đồng. Hiện tại, Quốc Lộc Phát đã hợp tác với Sơn Kim Land phát triển dự án The Metropole Thủ Thiêm. Dù hiện trạng lô đất chỉ là bãi đất trống nhưng vào ngày 14/12/2018, Sơn Kim Land đã mở bán giai đoạn 1 của The Metropole Thủ Thiêm với block The Galleria Residences.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, The Metropole có giá bán từ 3.500-4.000 USD/m2. Trong đó, căn hộ 1 phòng ngủ 50-55m2 giá từ 4-5 tỷ đồng. Căn hộ 2 phòng ngủ 90-100m2 giá từ 7-9 tỷ đồng. Căn hộ 3 phòng ngủ 130-140m2 giá từ 9-12 tỷ đồng.

Riêng CII sở hữu 7 lô đất tại Thủ Thiêm với tổng diện tích 9,6ha để xây dựng 2 dự án Thủ Thiêm Lake View và Marina Bay Thủ Thiêm.