Khi cháy rừng gia tăng, kỷ nguyên ô nhiễm không khí mới

Theo AFP, một trong những khía cạnh xác định của khói từ cháy rừng là "dạng hạt", chất độc, với số lượng của chúng, có thể nhìn thấy được.

Vật chất hạt có đường kính 2,5 micron, PM2.5, "đặc biệt nguy hiểm cho sức khỏe con người và phát ra với số lượng rất lớn", Rebecca Hornbrook, nhà hóa học khí quyển tại Trung tâm Nghiên cứu Khí quyển Quốc gia, người bay trên máy bay qua làn khói cho cô ấy nghiên cứu, nói với AFP.

"Thông thường, nếu bạn đang ở hướng gió của một đám cháy rừng, đó là nguyên nhân khiến phần lớn bầu trời tối sầm và thiếu tầm nhìn", bà nói.

PM2.5 xâm nhập sâu vào phổi và thậm chí có thể xâm nhập vào máu.

Một người Mỹ trung bình đã tiếp xúc với 450 microgam khói trên mét khối vào đầu tháng 7, tệ hơn cả những năm từ 2006 đến 2022, nhà kinh tế học Marshall Burke tại Stanford đăng trên X gần đây, trích dẫn các tính toán do Cơ quan Thay đổi Môi trường của trường đại học thực hiện và Phòng thí nghiệm kết quả con người.

Cũng đáng quan tâm là các chất vô hình được gọi là hợp chất hữu cơ dễ bay hơi như butan và benzen. Những chất này gây kích ứng mắt và cổ họng, trong khi một số chất được biết là chất gây ung thư.

Khi VOC trộn với oxit nitơ - được tạo ra từ cháy rừng nhưng cũng có nhiều ở các khu vực thành thị do đốt nhiên liệu hóa thạch, chúng giúp tạo thành ôzôn có thể làm trầm trọng thêm cơn ho, hen suyễn, đau họng và khó thở.

Quyền sở hữu ô tô bùng nổ sau Thế chiến thứ hai và trong nhiều thập kỷ kể từ khi các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách nó tác động đến con người, từ sự khởi phát của bệnh hen suyễn ở thời thơ ấu đến việc tăng nguy cơ đau tim và thậm chí là chứng mất trí nhớ sau này trong cuộc sống.

Christopher Carlsten, giám đốc Phòng thí nghiệm phơi nhiễm ô nhiễm không khí tại Đại học British Columbia, giải thích: Kiến thức sâu rộng đó còn thiếu đối với khói cháy rừng.

"Dường như có tỷ lệ ảnh hưởng đến hô hấp và tim mạch của khói thuốc cao hơn so với ô nhiễm giao thông", ông nói với AFP, dựa trên hai chục nghiên cứu được công bố.

Nguyên nhân có thể là do oxit nitric nổi bật hơn trong tình trạng ô nhiễm giao thông.

Phòng thí nghiệm của Carlsten đã bắt đầu tiến hành thí nghiệm trên người với khói gỗ để thu được kết quả rõ ràng hơn.

Carlsten, cũng là một bác sĩ, cho biết có tồn tại các biện pháp can thiệp y tế, bao gồm steroid dạng hít, thuốc chống viêm không steroid và bộ lọc không khí - nhưng cần khẩn trương nghiên cứu để biết cách sử dụng chúng tốt nhất.

Thúc đẩy hành động

Joshua Wertzel, chủ tịch ủy ban của Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ về biến đổi khí hậu đối với sức khỏe tâm thần, nói với AFP rằng hành tinh nóng lên cũng tác động đến sức khỏe tâm lý của chúng ta theo vô số cách.

Một phản ứng là đau khổ, "tức giận, đau buồn, lo lắng khi đối mặt với những thảm họa thiên nhiên mà họ mong đợi sẽ xảy ra", với tỷ lệ này ở những người trẻ tuổi cao hơn nhiều so với người lớn tuổi.

Theo AFP, một cách khác là "sự thích nghi" về mặt tinh thần, một sản phẩm phụ của quá trình tiến hóa giúp chúng ta đối phó với những tác nhân gây căng thẳng mới, nhưng nếu không cẩn thận, chúng ta có thể gặp nguy hiểm, giống như câu tục ngữ ếch ngồi trong nước sôi.

Đối với Hornbrook, người có trụ sở tại Colorado, những gì phía đông Bắc Mỹ đã trải qua vào năm 2023 là những gì phía tây của lục địa này đã phải đối phó trong nhiều năm và bức tranh toàn cầu chỉ trở nên tồi tệ hơn do nhu cầu đốt nhiên liệu hóa thạch của loài người.

"Mặc dù các quy định về ô nhiễm trước đây đã giúp hạn chế lượng khí thải từ ô tô và công nghiệp, nhưng hành động về khí hậu sẽ là cần thiết để giải quyết thảm họa cháy rừng", bà nói.

"Thật khó chịu khi biết rằng chúng tôi đã gióng lên hồi chuông cảnh báo trong nhiều năm và giờ đây chúng tôi đang nhìn thấy những gì chúng tôi đã cảnh báo". "Có lẽ bây giờ mọi người đang thực sự bắt đầu chú ý và chúng ta sẽ thấy một số thay đổi", bà nói thêm.

(Nguồn: AFP)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin