Hạ viện Mỹ: Facebook, Amazon, Alphabet, Apple quá độc quyền

Một báo cáo của nhân viên Quốc hội đảng Dân chủ khuyến nghị những thay đổi đối với luật chống độc quyền và việc thực thi có thể dẫn đến những thay đổi lớn đối với các công ty Big Tech. Cuộc điều tra đã diễn ra trong 16 tháng về các hoạt động cạnh tranh tại Apple , Amazon , Facebook và Google, họ rằng bốn doanh nghiệp này có quá nhiều quyền lực, cần được Quốc hội và các cơ quan thực thi kiềm chế, theo CNBC.

Trong một báo cáo dài gần 450 trang, các nhân viên đảng Dân chủ đa số đã nêu ra những điều họ thu thập được từ các cuộc điều trần, phỏng vấn và 1,3 triệu tài liệu mà họ đã tìm thấy trong suốt cuộc điều tra.

Trong báo cáo này, nhóm điều tra khuyến nghị việc áp dụng các cơ cấu và cấm các nền tảng chi phối đi vào các công ty kinh doanh đa ngành. Điều này có nghĩa là buộc các công ty chia tách hoặc áp đặt cấu trúc kinh doanh tách biệt về mặt chức năng với công ty mẹ. Chẳng hạn như buộc Google phải thoái vốn và tách khỏi YouTube hoặc Facebook làm điều tương tự với Instagram và WhatsApp. 

Từ trái sang, CEO Facebook - Mark Zuckerberg. CEO Alphabet - Sundar Pichai, CEO Apple - Tim Cook và CEO Amazon - Jeff Bezos. Ảnh: CNBC.

Chủ tịch tiểu ban David Cicilline, DR.I., trước đây đã gọi phương pháp này là luật “Glass-Steagall” cho internet, đề cập đến luật những năm 1930 tách thương mại ra khỏi ngân hàng đầu tư.

Bên cạnh đó, 4 gã khổng lồ công nghệ này phải tự chứng minh những hành động của mình khi sáp nhập một công ty nào đó không gây hại đến việc cạnh tranh, thay vì khiến các cơ quan thực thi chứng minh điều đó.

Các công ty này cũng phải thực hiện “các điều khoản bình đẳng cho các sản phẩm và dịch vụ như nhau”.

Yêu cầu các công ty thống lĩnh phải làm cho dịch vụ của họ tương thích với các đối thủ cạnh tranh và cho phép người dùng chuyển dữ liệu của họ một cách nhanh chóng và dẽ dàng nhất.

Đảng Cộng hòa đã lên tiếng phản đối một số đề xuất táo bạo hơn trong báo cáo, chẳng hạn như áp đặt các phân tách cấu trúc. Hạ nghị sĩ Ken Buck, R-Colo và một số nghị sĩ đã chuẩn các báo cáo của riêng mình đối để phản biện.

Báo cáo của đảng Dân chủ cho thấy 4 công ty công nghệ được hưởng quyền độc quyền trong các lĩnh vực tương ứng của họ. Dưới đây là một số kết quả chính mà các nhân viên đưa ra trong báo cáo cho mỗi công ty:

Facebook

Theo báo cáo, Facebook nắm quyền độc quyền trên thị trường quảng cáo trực tuyến và mạng xã hội.

Theo luật sư của tiểu ban chống độc quyền phát hiện đáng ngạc nhiên trong quá trình điều tra liên quan đến việc Facebook mua lại Instagram đã cho biết hôm 6/10. Theo luật sư, các tài liệu phác thảo sự tăng trưởng dự kiến ​​của Instagram ngay trước khi Facebook mua lại 1 tỷ USD vào năm 2012 đã vẽ nên bức tranh về "một công ty đang phát triển nhanh chóng", thay vì đề cập đấn "một đối thủ yếu kém" có thể gặp khó khăn nếu không có sự trợ giúp của Facebook. 

Mặc dù không có cách nào để thiết kế ngược lại những gì sẽ xảy ra với Instagram để nó duy trì độc lập, câu hỏi liệu Facebook có mua Instagram để lãng phí một đối thủ cạnh tranh đang phát triển hay không vẫn là câu hỏi lặp đi lặp lại đối với nhiều nhà quan sát chống độc quyền.

CEO Facebook Mark Zuckerberg phát biểu tại một sự kiện tại văn phòng Trụ sở chính của Facebook ở Menlo Park, California vào ngày 15/1/2012. Ảnh: AFP.

Báo cáo cũng thảo luận về cái mà nó gọi là “Bản ghi nhớ Cunningham”, một tài liệu được xuất bản vào năm 2018 bởi một nhà khoa học dữ liệu cấp cao của Facebook tên là "Tom Cunningham" đã được The Information đề cập vào năm 2019. Theo báo cáo, các giám đốc điều hành cấp cao của Facebook bao gồm CEO Mark Zuckerberg muốn hợp nhất các nền tảng nhắn tin của mình.

Trong một cuộc phỏng vấn với nhân viên của tiểu ban, một cựu nhân viên cấp cao của Instagram cho biết tài liệu này nhằm trả lời cách công ty có thể “định vị Facebook và Instagram không cạnh tranh với nhau”.

Người này cho biết, giám đốc Instagram lúc đó là Kevin Systrom “muốn Instagram phát triển một cách tự nhiên và rộng rãi nhất có thể. Nhưng Mark đã nói rõ rằng ‘đừng cạnh tranh với chúng tôi.’ ... Đó là sự thông đồng, nhưng trong một độc quyền nội bộ.

“Facebook là một câu chuyện thành công của Mỹ. Chúng tôi cạnh tranh với nhiều loại dịch vụ với hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người đang sử dụng chúng ”, người phát ngôn của Facebook cho biết trong một tuyên bố.

“Mua lại là một phần của mọi ngành và chỉ là một cách chúng tôi đổi mới công nghệ mới để mang lại nhiều giá trị hơn cho mọi người. Instagram và WhatsApp đã đạt đến tầm cao mới của thành công vì Facebook đã đầu tư hàng tỷ USD vào các mảng kinh doanh đó.

Một bối cảnh cạnh tranh mạnh mẽ đã tồn tại vào thời điểm cả hai thương vụ mua lại và tồn tại cho đến ngày nay. Các cơ quan quản lý đã xem xét kỹ từng thỏa thuận và đúng là không thấy có lý do gì để ngăn chặn chúng vào thời điểm đó ”.

Amazon

Amazon bị cáo buộc là độc quyền đối với hầu hết những nhà bán lẻ và nhiều nhà cung cấp của họ.

Theo báo cáo, thị phần bán lẻ trực tuyến tại Mỹ của Amazon “có thể thấp hơn” ở mức 40%, theo báo cáo cho biết ước tính “đáng tin cậy” đặt khoảng 50% hoặc hơn.

Các nhân viên tuyên bố “sức mạnh thị trường của Amazon đang ở đỉnh cao” khi nói đến mối quan hệ của hãng bán lẻ trực tuyến này với nhà bán lẻ trên nền tảng của mình.

Các tác giả của báo cáo viết: “Amazon đã tham gia vào các hành vi phản cạnh tranh trong việc đối xử với nhà bán lẻ, Amazon mô tả những nhà bán lẻ là ‘đối tác’. Nhưng các tài liệu nội bộ cho thấy rằng, đằng sau những cánh cửa đóng kín, công ty gọi họ là ‘đối thủ cạnh tranh nội bộ.’

Amazon đã lập luận trong các văn bản rằng họ dựa vào người bán bên thứ ba để cung cấp năng lượng cho nền tảng của mình và họ sẽ không có lợi khi làm việc chống lại họ. Tuy nhiên, các nhân viên lập luận rằng “Vai trò kép của Amazon với tư cách là nhà điều hành thị trường để điều phối các đơn vị bán lẻ, vừa là người bán hàng trong cùng thị trường đó. Điều này tạo ra những xung đột lợi ích trực tiếp.

CEO Amazon - Jeff Bezos. Ảnh: Getty Images.

Các tác giả cũng tuyên bố Amazon đã đạt được vị thế thống trị của mình một phần thông qua việc mua lại các trang web cạnh tranh như Diapers.com và Zappos cũng như các doanh nghiệp liền kề để thêm dữ liệu khách hàng và “rút ngắn việc cạnh tranh của mình."

Trong một tuyên bố, người phát ngôn của Amazon đã phủ nhận vấn đề này: “Tất cả các tổ chức lớn đều thu hút sự chú ý của các cơ quan quản lý, và chúng tôi hoan nghênh sự giám sát đó. Nhưng các công ty lớn không thống trị theo định nghĩa, và giả định rằng thành công chỉ có thể là kết quả của hành vi chống cạnh tranh là sai lầm. Tuy nhiên, mặc dù có nhiều bằng chứng ngược lại, nhưng những lời ngụy biện đó là cốt lõi của việc chống độc quyền theo quy định này. Suy nghĩ sai lầm này sẽ có tác động chính là buộc hàng triệu nhà bán lẻ độc lập rời khỏi các cửa hàng trực tuyến, từ đó tước đi một trong những cách tiếp cận khách hàng nhanh nhất và có lợi nhất hiện nay. Đại diện Amazon nói. "Người tiêu dùng sẽ có ít lựa chọn hơn và phải mua hàng với giá cao hơn".

Apple

Sức mạnh độc quyền của Apple tồn tại trên thị trường phân phối ứng dụng phần mềm trên thiết bị iOS , theo các nhân viên của đảng Dân chủ.

Báo cáo cho biết hệ sinh thái di động của Apple đã mang lại “lợi ích đáng kể” cho cả người tiêu dùng và nhà phát triển ứng dụng. Mặc dù vậy, báo cáo vẫn cáo buộc Apple sử dụng quyền kiểm soát hệ điều hành và cửa hàng ứng dụng của mình để “tạo ra và thực thi các rào cản đối với cạnh tranh, phân biệt đối xử và loại trừ các đối thủ trong khi ưu tiên các dịch vụ của riêng mình”.

Các nhân viên cũng cáo buộc Apple sử dụng sức mạnh thị trường của mình ”để khai thác các nhà phát triển ứng dụng thông qua việc chiếm đoạt thông tin nhạy cảm có tính cạnh tranh và tính phí các nhà phát triển ứng dụng với giá siêu cạnh tranh trong App Store.”

CEO Apple - Tim Cook. Ảnh: Bloomberg.

Trong năm qua, Apple đã phải đối mặt với ngày càng nhiều nhà phát triển ứng dụng phàn nàn về các quy tắc và hoa hồng của họ để đổi lấy vị trí trên App Store của họ. Gần đây nhất, Apple phải đối mặt với một vụ kiện từ Epic Games về những khiếu nại như vậy.

“Trong trường hợp không có cạnh tranh, quyền lực độc quyền của Apple đối với việc phân phối phần mềm cho các thiết bị iOS đã dẫn đến tác hại của đối thủ và cạnh tranh, làm giảm chất lượng và sự đổi mới giữa các nhà phát triển ứng dụng, đồng thời tăng giá và giảm sự lựa chọn cho người tiêu dùng,” nhân viên này viết.

Trong một tuyên bố, Apple cho biết: “App Store đã kích hoạt các thị trường mới, dịch vụ mới và sản phẩm mới không thể tưởng tượng được cách đây hàng chục năm và các nhà phát triển là những người hưởng lợi chính từ hệ sinh thái này. Năm ngoái, chỉ riêng tại Mỹ, App Store đã tạo điều kiện cho 138 tỷ USD thương mại với hơn 85% số tiền đó chỉ được tích lũy cho các nhà phát triển bên thứ ba. 

Tỷ lệ hoa hồng của Apple chắc chắn nằm trong xu hướng chủ đạo của các cửa hàng ứng dụng và thị trường trò chơi khác. Cạnh tranh thúc đẩy sự đổi mới và sự đổi mới luôn định nghĩa chúng tôi tại Apple. Chúng tôi làm việc không mệt mỏi để mang đến những sản phẩm tốt nhất cho khách hàng, với yếu tố cốt lõi là an toàn và quyền riêng tư, và chúng tôi sẽ tiếp tục làm như vậy. ”

Google

Các thành viên Tiểu ban chống độc quyền cho rằng Google độc quyền về thị trường quảng cáo tìm kiếm và công cụ tìm kiếm trực tuyến. Báo cáo mô tả công ty này "hoạt động như một hệ sinh thái của các công ty độc quyền lồng vào nhau", đồng thời "củng cố sự thống trị bằng cách liên liên kết nhiều dịch vụ khác nhau trong cùng một tài khoản của người dùng".

Dựa trên thông tin liên lạc nội bộ từ Google, nhân viên đã viết, “Google khai thác sự bất đối xứng thông tin và theo dõi chặt chẽ dữ liệu thời gian thực trên các thị trường, điều này — dựa trên quy mô của Google — cung cấp cho nó thông tin thị trường gần như hoàn hảo. Trong một số trường hợp nhất định, Google đã bí mật thiết lập các chương trình để theo dõi chặt chẽ hơn các đối thủ cạnh tranh tiềm năng và thực tế của mình, bao gồm cả thông qua các dự án như Android Lockbox ”.

Dựa trên các thông tin nội bộ, Google đã khai thác thông tin và theo dõi chặt chẽ dữ liệu thị trường thời gian thực thông qua loạt dịch vụ của mình. Với quy mô lớn, thông tin thị trường thu thập được "gần như hoàn hảo". Trong một số trường hợp nhất định, hãng còn "bí mật thiết lập các chương trình để theo dõi đối thủ cạnh tranh".

Bên cạnh đó, Google bị cáo buộc âm thầm thu thập nhiều thông tin trái phép, nhân viên cho biết, dựa trên các tài liệu mà họ đã xem xét. Các đối thủ cạnh tranh như  Yelp trước đây đã khiếu nại về hành vi đó và Google đã đồng ý trong một thỏa thuận FTC năm 2012 không lấy nội dung từ các bên thứ ba.

CEO Google - Sundar Pichai, phát biểu trước giới truyền thông trước khi khai mạc đại diện Berlin của Google Đức tại Berlin vào ngày 22/1/2019. Ảnh: Getty Images.

Các nhân viên đã viết rằng Google đã “xóa mờ sự khác biệt giữa quảng cáo phải trả tiền và kết quả không phải trả tiền” kể từ khi giành được vị thế độc quyền của mình trong lĩnh vực tìm kiếm nói chung trong khi xếp chồng trang kết quả của mình bằng quảng cáo.

"Kết quả của những chiến thuật này là Google dường đang 'hút' lưu lượng truy cập từ những website khác, đồng thời buộc các công ty phải trả tiền quảng cáo", báo cáo cho biết. "Không ít công ty đã ví Google là 'người gác cổng chuyên tống tiền' họ".

Báo cáo cũng cáo buộc Google đã sử dụng “các hợp đồng chống cạnh tranh” để duy trì sức mạnh độc quyền của mình trong lĩnh vực tìm kiếm. Ví dụ, họ sẽ yêu cầu các nhà sản xuất điện thoại thông minh cài đặt sẵn các ứng dụng của Google và đặt chúng ở trạng thái mặc định, theo các tài liệu được nhân viên tiểu ban xem xét.

“Các sản phẩm miễn phí của Google như Tìm kiếm, Maps và Gmail giúp hàng triệu người Mỹ và chúng tôi đã đầu tư hàng tỷ USD vào nghiên cứu và phát triển để xây dựng và cải thiện chúng”, người phát ngôn của Google cho biết. “Chúng tôi cạnh tranh công bằng trong một ngành phát triển nhanh và có tính cạnh tranh cao. Chúng tôi không đồng ý với các báo cáo ngày hôm nay, trong đó đưa ra các cáo buộc lỗi thời và không chính xác từ các đối thủ thương mại về Tìm kiếm và các dịch vụ khác ”.

Người phát ngôn cho biết Google hỗ trợ Quốc hội làm việc để làm rõ luật trong một số lĩnh vực nhất định được đề cập trong báo cáo, chẳng hạn như khả năng di chuyển dữ liệu và khả năng tương tác.