Giữ nhà đầu tư ở lại với thị trường chứng khoán

Chỉ số chứng khoán đang dò đáy

Tâm lý bi quan trước những diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 trên toàn cầu, nhất là châu Á, khiến hầu hết thị trường chứng khoán tiếp tục giảm mạnh trong tuần qua.

Chỉ số MSCI khu vực châu Á - Thái Bình Dương (không bao gồm Nhật Bản) trong tuần cuối tháng 2/2020 giảm 9,4%, ghi nhận tuần giảm mạnh nhất kể từ tháng 11/2008.

Tính riêng phiên cuối tháng 2, chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản giảm hơn 3,6% và là phiên thứ năm liên tiếp suy giảm (tổng cộng mất 11,5% điểm); chỉ số S&P/ASX 200 của Australia giảm 3,25%; thị trường chứng khoán Seoul của Hàn Quốc và Bangkok của Thái Lan đều chứng kiến mức giảm hơn 3%; thị trường Indonesia mất hơn 4% giá trị vốn hóa…

Chứng khoán Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng này khi VN-Index xuống sát ngưỡng 880 điểm, thấp nhất kể từ cuối tháng 10/2017.

Nhìn nhận thị trường sẽ phải trải qua giai đoạn biến động thất thường trước khi lấy lại được điểm cân bằng, nhưng câu hỏi “đâu là đáy của thị trường” hay “thị trường vẫn đang trong quá trình dò đáy”, khiến nhiều nhà đầu tư hoang mang.

Ở thời điểm hiện tại, tâm lý thị trường vẫn dễ bị tổn thương từ diễn biến của đại dịch, đặc biệt là sự bùng phát tại nhiều quốc gia, khiến nhà đầu tư mất niềm tin vào sức chống đỡ của thị trường.

Khác với những biến cố trước đây, thị trường chứng khoán lần này có nhiều phiên “bốc hơi” nhanh và mạnh hơn.

Cũng khác với những tác động “lướt qua” thị trường như sự kiện Biển Ðông 2014, tác động giảm tới VN-Index hiện nay được đánh giá sẽ kéo dài hơn, bởi dịch Covid-19 ảnh hưởng trực tiếp đến triển vọng kinh doanh của nhiều doanh nghiệp, không đơn thuần chỉ là yếu tố khách quan bên ngoài, chủ yếu tác động đến tâm lý.

Theo đó, thị trường chứng khoán có thể cần nhiều thời gian hơn để ổn định trở lại.

Ông Trần Hải Hà, Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán MB (MBS) cho rằng, thiên tai hay dịch bệnh là điều mà con người khó có thể lường trước, nhưng khi rủi ro ập đến cũng là thời điểm để kiểm tra sức chịu đựng của từng chủ thể và nếu biết cách vượt qua thì sẽ trưởng thành hơn.

Ðối với thị trường chứng khoán, những tác động trong ngắn hạn đã sớm được ước lượng. Tuy nhiên, nhìn lại những biến cố từng tác động lớn đến nền kinh tế và thị trường chứng khoán trong lịch sử, thì ở thời điểm hiện tại, nền kinh tế nói chung đã vững hơn rất nhiều, thị trường chứng khoán dù chịu tác động trực tiếp nhưng cũng mang tính ngắn hạn và nhiều khả năng sẽ sớm phục hồi.

Thị trường cần hỗ trợ

Theo ông Hà, ở thời điểm này, việc trấn an tâm lý nhà đầu tư là điều quan trọng nhất, thông qua hoạt động cung cấp thông tin thường xuyên, từ đó để nhà đầu tư nhìn thấy cơ hội.

Khi có một sự kiện mang tính bất ngờ hoặc dự phóng thành một rủi ro hệ thống thì nhà đầu tư thường có hành động phòng vệ như đảo danh mục qua nhóm cổ phiếu phòng thủ và tăng lượng tiền mặt lên để tăng sức đề kháng, phòng ngừa rủi ro cho danh mục.

Thế nên, việc nhà đầu tư tăng bán, giảm mua trong giai đoạn này có thể lý giải được.

Nhìn một cách tổng thể thì Covid-19 là một hiện tượng “thiên nga đen”, hiếm khi xảy ra và rất khó dự đoán, mang lại hệ quả tiêu cực cho nền kinh tế.

Những gì đang diễn ra trên thị trường nằm ngoài dự báo của nhiều tổ chức. Chính vì vậy, để thích nghi với trạng thái mới của thị trường, các nhà đầu tư đang điều chỉnh lại chiến lược đầu tư, trong đó ưu tiên việc phòng thủ.

Anh Nguyễn Văn Dũng, nhà đầu tư tại Hà Nội nhận định, về tổng thể, tăng trưởng GDP trong quý I sẽ sụt giảm so với kế hoạch và có thể lan sang quý II nếu tình hình kiểm soát dịch bệnh cải thiện chậm.

Với thị trường chứng khoán, do chưa có những yếu tố rõ ràng thúc đẩy thị trường, VN-Index có nguy cơ tiếp tục giảm, xuống quanh ngưỡng 860 điểm và nhiều khả năng đây sẽ là đáy của chỉ số. Quá trình tạo đáy này dự kiến không diễn ra ngay, mà có thể kéo dài sang đầu quý II.

Việc cần làm của nhà đầu tư là rà soát danh mục và chiến lược đầu tư, xem trạng thái như thế nào, nếu tỷ trọng cổ phiếu hoặc sử dụng đòn bẩy quá cao thì cần điều chỉnh lại.

Ðặc biệt, đánh giá danh mục có thuộc những nhóm ngành bị ảnh hưởng nghiêm trọng và trực tiếp từ dịch Covid-19 hay không; chuẩn bị nguồn lực để có thể bổ sung vốn bình quân giá xuống, hoặc thay đổi chiến lược từ ngắn hạn sang trung và dài hạn, chờ đợi sự phục hồi tổng thể của vĩ mô cũng như cổ phiếu…

“Tuy nhiên, nếu các công ty chứng khoán thực hiện giảm phí môi giới, lãi suất giao dịch ký quỹ (margin), hay Nhà nước giảm thuế thì đây là cách hỗ trợ nhà đầu tư rất thiết thực. Trong bối cảnh hiện nay, chủ thể nào cũng có những khó khăn, nhưng nhà đầu tư là đối tượng cuối cùng chịu tác động từ những biến động của thị trường, cần được hỗ trợ, chia sẻ”, anh Dũng nói.

Hiện chưa nhiều công ty chứng khoán công bố các chính sách hỗ trợ nhà đầu tư. Những công ty áp dụng lãi suất margin ưu đãi, hay giảm phí chủ yếu là nhóm công ty chứng khoán nước ngoài, có nguồn lực vốn dồi dào. Bên cạnh ý nghĩa hỗ trợ nhà đầu tư thì đây cũng là cách các công ty chứng khoán thu hút khách hàng để gia tăng thị phần môi giới.

Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam vừa triển khai chương trình ưu đãi lãi suất vay margin từ 9,5 - 9,9%/năm, nhằm hỗ trợ nhà đầu tư trước những diễn biến khó lường của thị trường chứng khoán do dịch Covid-19 bùng phát.

Mức lãi suất này áp dụng từ đầu tháng 3 đến hết ngày 30/6. Công ty Chứng khoán AIS thông báo giảm lãi suất vay margin từ ngày 1/3, từ 9,5%/năm xuống 9%/năm. Công ty Chứng khoán Pinetree miễn phí giao dịch cho nhà đầu tư...

Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) chia sẻ, Công ty đang áp dụng mức lãi suất margin 9%/năm, bên cạnh đó, từ ngày 10/3 tới sẽ ra mắt ứng dụng giao dịch trên di động M-able.

Việc phát triển các phần mềm giao dịch thuận lợi nằm trong kế hoạch phát triển công nghệ dài hạn của KBSV.

Một số công ty chứng khoán nội thực hiện chính sách miễn phí giao dịch cho nhà đầu tư như Chứng khoán VPS, Chứng khoán FPT, Chứng khoán Kiến Thiết…, đồng thời tập trung nâng cao dịch vụ tư vấn, hỗ trợ khách hàng giao dịch thuận tiện hơn.

Hiệp hội Kinh doanh chứng khoán Việt Nam (VASB) cho biết, trong bối cảnh đại dịch có tác động mạnh mẽ đến nhịp giao dịch trên thị trường chứng khoán, VASB đang lắng nghe các thành viên thị trường và dự kiến sẽ đề xuất các cơ quan chức năng xem xét giảm phí, thuế đối với nhà đầu tư chứng khoán.

Ðây là cơ sở giúp các công ty chứng khoán có cơ hội gia tăng các hỗ trợ nhà đầu tư.

VASB cũng sẽ kiến nghị Quốc hội xem xét lại chính sách thuế đối với thị trường chứng khoán theo hướng giảm hoặc miễn thuế trong một thời gian để tạo động lực cho ngành chứng khoán thực thi thành công các nhiệm vụ năm 2020.

Cùng với đó, các giải pháp nâng hạng và thúc đẩy tính hiệu quả của thị trường chứng khoán cần được đẩy nhanh và quyết tâm thực hiện trong năm nay, trong bối cảnh không ít giải pháp đã được kiến nghị từ những năm trước chưa thành hiện thực.