Giải pháp để người bán hàng qua mạng tự nguyện nộp thuế

Liên quan đến câu chuyện thu thuế người bán hàng qua mạng đang tạo sự chú ý dư luận gần đây, Giảng viên bộ môn Kế toán Kiểm toán (Khoa Kinh tế Vận tải - Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải) đã có bài chia sẻ với độc giả VnExpress về vấn đề này.

Mới đây, Cục Thuế TP HCM cho biết, dựa vào sự sàng lọc từ hệ thống công nghệ thông tin của Tổng cục thuế với các tài khoản Facebook có hoạt động kinh doanh, cơ quan này đã lên danh sách gần 13.500 chủ tài khoản được mời lên làm việc đợt đầu tiên trong việc kê khai, thực hiện nghĩa vụ thuế.

Tuy nhiên, với các quy định và công cụ hiện nay, việc tính toán và xác định được mức thuế phải nộp đối với hoạt động bán hàng qua mạng quả thực không dễ. Khi đó các biện pháp hướng người bán hàng qua mạng tự nguyện nộp thuế dành được nhiều sự chú ý.

Trong thời gian gần đây, hoạt động kinh doanh online (bán hàng qua mạng internet, mạng xã hội, mạng viễn thông) ngày càng được xã hội chú trọng. Khởi đầu từ việc tranh thủ lúc cá nhân nhàn rỗi, đến việc tiết kiệm chi phí vận hành… nay bán hàng qua mạng đang dần trở thành kênh bán hàng ưu tiên khi khởi nghiệp.

Dù có doanh thu khủng hàng tỷ đồng nhưng đến nay ngành thuế vẫn trắng tay, không thu được đồng tiền thuế nào từ hoạt động này. Điều đó đã tạo ra môi trường không công bằng, bình đẳng với những doanh nghiệp khác. Theo nguyên tắc Luật Quản lý thuế, đã kinh doanh thì phải thực hiện nghĩa vụ thuế đối với nhà nước. Đó là quyền và nghĩa vụ của bất cứ cá nhân hay doanh nghiệp nào.

Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào nghị định 52 thì có vẻ vẫn chưa đủ. Nghị định số 52/2013 về thương mại điện tử do Chính phủ ban hành ngày 16/5/2013 quy định: “Người bán hàng trên sàn giao dịch thương mại điện tử phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế theo quy định của pháp luật”.

Tất cả mọi trường hợp kinh doanh hàng hóa đều phải đăng ký kinh doanh trừ một số trường hợp kinh doanh nhỏ lẻ, họ có thể không cần phải đăng ký kinh doanh theo Nghị định 39/2007. Nhưng tại mục I, văn bản hợp nhất 33/VBHN-BTC hợp nhất Thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 75/2002 điều chỉnh mức thuế Môn bài do Bộ Tài chính ban hành.

Như vậy, trong những trường hợp trên không thuộc diện phải đăng ký kinh doanh, tuy nhiên những đối tượng này vẫn phải nộp thuế môn bài. Vì thuế môn bài của những đối tượng này đánh vào hoạt động kinh doanh và thu nhập của họ chứ không đánh vào vốn đăng ký.

Chính phủ đã ban hành Nghị định 139/2016 quy định về lệ phí môn bài năm 2017, với nhiều điểm thay đổi so với các quy định trước đây. Theo đó, 7 trường hợp được miễn lệ phí môn bài, gồm: Cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình hoạt động sản xuất, kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống.

Về mức thu lệ phí môn bài đối với cá nhân, hộ gia đình hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, nghị định quy định, cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình có doanh thu trên 500 triệu đồng một năm thì mức thu là 1 triệu đồng mỗi năm; doanh thu trên 300 đến 500 triệu đồng một năm mức thu là 500.000 đồng; doanh thu trên 100 đến 300 triệu đồng mỗi năm sẽ có mức thu là 300.000 đồng một năm.

Vấn đề khá là nhức nhối đối với ngành thuế hiện nay khi tiến hành động viên các cá nhân bán hàng qua mạng kê khai nộp thuế thì tất cả các trường hợp này đều tìm mọi lý do minh chứng doanh số không quá 100 triệu mỗi năm để không phải nộp thuế. Từ thực tế này, các cơ quan chức năng có thể tính tới giải pháp “Rà soát các cá nhân bán hàng qua mạng phải nộp thuế theo hạn mức” như sau.

Thứ nhất, giá trị một đơn hàng (1 hoá đơn mua hàng, bao gồm cả thuế) không được vượt quá 10% mức tối đa theo khung nộp thuế môn bài. Thứ hai, giá trị một món hàng trong một đơn hàng không được vượt quá 5% mức tối đa theo khung nộp thuế môn bài.

Nếu vi phạm phải 1 trong 2, hoặc cả 2 nội dung trên thì sẽ bị áp theo mức nộp thuế môn bài tương ứng.

Cụ thể, nếu cá nhân bán hàng qua mạng tự nhận doanh thu không vượt quá 100 triệu đồng mỗi năm thì họ phải đảm bảo không có một đơn hàng nào có giá trị trên 10 triệu đồng, và không có món hàng nào trên 5 triệu đồng.

Kết hợp cùng kết quả làm việc với các đơn vị cung cấp dịch vụ vận chuyển kèm thu hộ, ngành thuế có thể sàng lọc ra được các cá nhân bán hàng qua mạng thuộc diện phải nộp thuế môn bài.

Trong quá trình lưu kho, lưu thông, hàng hoá có thể bị cơ quan quản lý thị trường kiểm tra đột xuất. Bên cạnh chứng từ chứng minh nguồn gốc hàng hoá thì giá trị hàng hoá cũng là một căn cứ để xem xét yếu tố cá nhân bán hàng qua mạng đã thực hiện đúng các quy định về việc nộp thuế hay chưa? Vì vậy, nếu doanh thu trên 100 triệu thì các cá nhân bán hàng qua mạng nên đăng ký nộp thuế môn bài để yên tâm kinh doanh và nâng cao uy tín trong xã hội.