Dự án chống ngập cho sân bay Tân Sơn Nhất vẫn... bất động

Cuối năm 2018, người dân sống xung quanh kênh Hy Vọng (quận Tân Bình) đã phải “cầu cứu” bởi mức độ ô nhiễm rác thải nơi đây. Lúc đó, rác thải chủ yếu là vật dụng sinh hoạt, xác động vật, chai lọ thủy tinh, vật liệu xây dựng tụ thành từng lớp, đóng kín bề mặt dòng kênh. Không chỉ có rác thải, phía thượng nguồn, nước thải từ các công ty, khu dân cư đổ xuống kênh gây mùi hôi thối nồng nặc.

Tình trạng kênh Hy Vọng hiện tại.

Người dân sống ven đây đã vô cùng e ngại về sự an toàn, mỹ quan và đặc biệt là sức khỏe của họ khi dòng kênh mang lại vô số mầm bệnh. Hy Vọng là một trong 3 kênh thoát nước chính, chống ngập cho sân bay Tân Sơn Nhất.

Khu vực sân bay Tân Sơn Nhất có 3 hướng tiêu thoát nước chính. Ở hướng Bắc, nước từ sân bay chảy vào kênh Hy Vọng rồi thoát ra kênh Tham Lương. Tại hướng Đông Nam, nước từ nhà ga và xưởng máy bay A75 chảy ra hai hướng (mương Nhật Bản nhánh một, hai) dẫn về cống thoát nước trên đường Nguyễn Kiệm, đến tuyến cống đường Phan Đình Phùng rồi thoát ra kênh Nhiêu Lộc-Thị Nghè.

Ở hướng Nam, nước từ sân đậu máy bay quốc nội chảy qua Mương A41 (hai nhánh) dẫn về cống thoát nước đường Cộng Hòa, đến tuyến cống đường Út Tịch thoát ra kênh Nhiêu Lộc-Thị Nghè.

Theo UBND quận Tân Bình, quận đang làm nhiều dự án thoát nước cho sân bay thông qua các kênh A41, Hy Vọng, Tân Trụ và mương Nhật Bản. Tuy nhiên, việc triển khai gặp nhiều bất cập. Trong năm 2018, quận đã xử phạt hơn 100 triệu đồng với các hộ dân xả rác xuống kênh A41.

Khi khảo sát hệ thống hạ tầng trong sân bay để tìm nguyên nhân cứ mùa mưa lại ngập cục bộ khu vực đường băng, bãi đỗ, nhận thấy việc đấu nối với hạ tầng bên ngoài chưa đồng bộ. Trong đó có khoảng 10 cơ quan chủ quản thì mỗi đơn vị làm cống, hạ tầng riêng, cái cao cái thấp, chưa thực hiện theo quy hoạch chung.

Ông Phạm Đức Hải, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân TP.HCM cho rằng, tiến độ triển khai các dự án chống ngập của quận Tân Bình còn rất chậm. Dự án duyệt từ năm 2016 như kênh A41, Tân Trụ nhưng giờ vẫn chưa nhúc nhích.

Kênh Hy Vọng với tổng chiều dài gần 1,9 km chạy qua địa bàn phường 15, quận Tân Bình (TP.HCM) là một trong ba kênh (cùng kênh A41, kênh Nhật Bản) thuộc hệ thống thoát nước chính cho sân bay Tân Sơn Nhất cùng hàng ngàn hộ dân lân cận. Năm 2012, UBND TP.HCM ra chỉ đạo phải thực hiện cấp bách dự án này cải tạo những dòng kênh này. Nhưng phải đến năm 2016, thiết kế cơ sở của dự án mới được UBND TP.HCM phê duyệt.

Sự ô nhiễm của dòng kênh vẫn giữ nguyên từ năm này qua tháng nọ vì dự án trên mãi dậm chân tại chỗ. Cho đến gần đây, cuối tháng 8/2019, với sự vào cuộc quyết liệt của UBND quận Tân Bình cũng như người dân sống xung quanh, rác thải trên kênh Hy Vọng đã phần nào được vơi bớt, bề mặt dòng kênh đã thông thoáng hơn.

Bề mặt dòng kênh đã thông thoáng, rác thải không còn ùn ứ.

UBND quận đã thực hiện nhiều quy định xử phạt về việc xả thải ra dòng kênh.

Người dân sống hai bên dòng kênh Hy Vọng đã trở nên ý thức, rác thải để đúng nơi quy định, đường phố cũng thông thoáng, sạch đẹp hơn.

Ghi nhận của phóng viên, hiện tại nhiều đoạn kênh Hy Vọng gần khu vực dân cư đã phần nào sạch hơn, không còn ùn ứ rác thải sinh hoạt. Tuy nhiên, đoạn kênh A41 và kênh Nhật Bản (nối với kênh Hy Vọng gần đó) vẫn còn ô nhiễm, dòng nước đen ngòm, hôi thối.

Tình trạng kênh A41 gần đó.

Tuy vẫn còn ô nhiễm nhưng tình trạng dòng kênh đã phần nào khả quan hơn trước đây.

Chị Thảo (38 tuổi) sống bên cạnh kênh A41 chia sẻ, tình trạng hiện tại của kênh A41 tuy còn ô nhiễm nhưng đã đỡ hơn phần nào so với năm ngoái, nhờ vào sự vào cuộc vệ sinh của chính quyền. Sống bên cạnh dòng kênh này gần 10 năm, gia đình chị Thảo đã phải chấp nhận mùi hôi bốc lên nồng nặc.

Là dân lao động nên gia đình chị cũng không có điều kiện chuyển nơi ở khác dù mong ước này đã có từ lâu. Nếp sinh hoạt của gia đình chị Thảo cũng phải cố gắng “cách ly” với dòng kênh xa nhất có thể, cửa sổ nhà luôn đóng kín, chị không bao giờ cho bé An (8 tuổi) con gái mình ra phía sau nhà vì sợ dòng kênh ô nhiễm lây bệnh cho con.

Vì mùi hôi thối, những hộ dân sống xung quanh đều đóng kín cửa sổ, hạn chế tối đa mùi hôi từ dòng kênh bay vào nhà.

Môi trường ô nhiễm ở đây là nơi phát sinh nhiều mầm bệnh,

Chị Thảo cho biết nhà chị có thể bẫy được chục con chuột lớn chỉ trong 1 giờ đồng hồ.

Theo chị Thảo, cấm vứt rác thôi chưa đủ, để làm sạch được dòng kênh cần phải tiến hành nạo vét xâu và nghiêm cấm việc nước xả thải ra đây, đặc biệt là các công ty, nhà máy trên thượng nguồn.

Nước thải từ các hộ dân nơi đây vẫn ngày thêm chảy vào dòng kênh.

Tình trạng sạc lở hai bên bờ kênh Hy Vọng, A41.

Vì là hướng thoát nước chính ở phía bắc của sân bay Tân Sơn Nhất nên tình trạng của kênh Hy Vọng rất được chính quyền quan tâm. Do dự án cải tạo từ 2012 mãi chưa được thực hiện nên những năm qua tình trạng người dân thiếu ý thức xả thải, chiếm lấn, cơi nới lấn chiếm đã khiến dòng kênh bị “bức tử” nghiêm trọng, đe dọa đến vấn đề ngập nước sân bay Tân Sơn Nhất cũng như ô nhiễm môi trường.

Người dân qua đây luôn bịt kín khẩu trang vì không chịu nổi mùi hôi bốc lên từ hai dòng kênh, nhất là vào giữa trưa.

Một công viên nhỏ bên bờ kênh A41 vắng vẻ người vui chơi dù ở đây có nhiều bóng mát,

Lý do lớn nhất vẫn là mùi hôi từ dòng kênh bên cạnh. Trong ảnh là một tài xế xe công nghệ nghỉ trưa tại công viên, nhưng vẫn phải bao khẩu trang.

Việc vào cuộc vệ sinh rác thải bề mặt kênh của UBND Quận Tân Bình chỉ là phương án tạm thời. Nếu không nhanh chóng thực hiện các dự án cải tạo, không ai dám chắc rằng kênh Hy Vọng sẽ giữ được vẻ thông thoáng hiện tại trong vòng bao lâu.