Doanh nghiệp Việt đang bỏ rơi thị trường thực phẩm cho người Hồi giáo

Nhu cầu lương thực,thực phẩm người Hồi giáo rất lớn

Gần 1,8 tỷ người Hồi giáo, chiếm tỷ lệ khoảng 23% dân số thế giới. Dân số theo đạo Hồi chiếm tỷ lệ đa số ở các quốc gia như: Malaysia, Indonesia, Brunei, Ả Rập, UAE và các nước Trung Đông, nhưng chỉ có một số ít quốc gia sản xuất các sản phẩm Halal, có thể thấy dư địa của ngành công nghiệp Halal là còn rất lớn.

Doanh nghiệp Việt Nam cần chú trọng khai thác khoảng trống thị trường này, vì đây là chìa khoá để mở cánh cửa vào thị trường các quốc gia Hồi giáo và các nước có công dân theo đạo Hồi, nâng cao khả năng tiêu thụ sản phẩm, mở ra những cơ hội xuất khẩu lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Nhu cầu lương thực, thực phẩm của đạo hồi là rất lớn.

Ông Phạm Thiết Hòa, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP.HCM (ITPC) nhận định, thực phẩm và các sản phẩm đạt chứng nhận Halal có ý nghĩa rất đặc biệt cho việc kinh doanh tại các quốc gia Hồi giáo hoặc các nước có công dân theo đạo Hồi.

Logo chứng nhận đạt chuẩn Halal trên sản phẩm như là một bằng chứng về niềm tin mà theo đạo Hồi có nghĩa là được phép sử dụng. Chứng nhận Halal có vai trò rất lớn trong việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng vì nó không chỉ đạt những yêu cầu về mặt tôn giáo mà còn tuân thủ theo các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm nghiêm ngặt. Người theo đạo Hồi chỉ sử dụng những sản phẩm đạt chứng nhận Halal.

Ông Ramlan Osman, Giám đốc kinh doanh Việt Nam Halal Center nêu rõ ngành công nghiệp liên quan đến Halal không chỉ là có thực phẩm, đồ uống chế biến sẵn, mà còn có các nguyên vật liệu để chế biến; mỹ phẩm, dược phẩm, sản phẩm chăm sóc cá nhân và sức khỏe; dịch vụ hậu cần; dịch vụ nhà hàng, khách sạn… theo tiêu chuẩn phục vụ người Hồi giáo, thị trường Halal.

Theo số liệu năm 2016, cộng đồng Hồi giáo toàn cầu là 1,8 tỷ người, chiếm 23% tổng dân số thế giới, trong đó châu Á có 1 tỷ người, riêng khu vực Đông Nam Á là 230 triệu người. Nhóm 4 quốc gia – thị trường Hồi giáo đang phát triển là Indonesia, Pakistan, Ấn Độ, Bangladesh có hơn 700 triệu người tiêu dùng. Dân số cộng đồng Hồi giáo toàn cầu sẽ tăng, dự báo đến 27% vào năm 2050 với khả năng tiêu thụ sản phẩm Halal vào khoảng 15 nghìn tỷ USD. 

Nhu cầu toàn cầu trị giá tới 1,93 triệu tỷ USD về thực phẩm Halal (dành cho người Hồi giáo) mới chỉ được đáp ứng xấp xỉ 10%.

Đây là cơ hội lớn cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt có thể tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu nếu biết tận dụng những lợi thế tài nguyên và chủ động trong việc thực hiện thủ tục đảm bảo chất lượng hàng hóa.

Người tiêu dùng hồi giáo quan tâm đến sản phẩm Việt Nam

Ông Ramlan Osman, Giám đốc kinh doanh Công ty Vietnam Halal Center cho biết, các thị trường lớn tiêu thụ thực phẩm Halal như Malaysia, Indonexia, Brunay và Trung Đông đều rất đang quan tâm đến các sản phẩm của Việt Nam. Bởi Việt Nam có lợi thế về nguồn nông nghiệp như cacao, café, gạo, lúa mạch, các sản phẩm từ biển, thủy hải sản, gia vị, đậu hạt, rau củ quả... hoàn toàn có thể đáp ứng được nhu cầu thực phẩm của người Hồi giáo.

Việt Nam là đất nước có nguồn lương thực, thực phẩm dồi dào đủ khả năng cung cấp cho cộng đồng hồi giáo.

20 sản phẩm xuất khẩu tiềm năng Halal hàng đầu Việt Nam là cà phê xanh, gạo, hạt điều, tiêu, trái cây tươi, sản phẩm từ cà phê, thực phẩm chế biến, cà phê rang, sắn khô, các loại hạt, trái cây chế biến, bánh ngọt, trà, các loại bánh kẹo, thức ăn gia súc, mật ong tự nhiên, quế, đồ uống không cồn, bột mì và nước trái cây.

Trong khi đó, nhu cầu của các quốc gia trong Tập đoàn Hợp tác Hồi giáo (OIC) cho các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam là 34,1 tỷ USD. Như vậy phần thị trường 23,4 tỷ USD đang hoàn toàn bị các doanh nghiệp bỏ rơi.

“Vừa qua, khảo sát của Công ty Vietnam Halal Center tại các công ty sản xuất lúa gạo lương thực thực phẩm tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, có không ít doanh nghiệp có tiềm năng xuất khẩu lớn và chất lượng hoàn toàn có thể đạt được chứng nhận yêu cầu xuất khẩu của Halal. Vì thế, chúng tôi cảm thấy rất tiếc khi các doanh nghiệp Việt đang bỏ ngỏ thị trường thực phẩm cho người Hồi giáo”, ông Ramlan Osman chia sẻ.

Nhiều quốc gia đang xúc tiến

Tuy nhiên, rào cản lớn nhất khiến doanh nghiệp Việt Nam còn lúng túng là việc đáp ứng các sản phẩm, dịch vụ hợp chuẩn do vướng chứng nhận Halal - tiêu chuẩn Halal.

Ông Ramlan Osman cho rằng thị trường dành cho người Hồi giáo không đòi hỏi sản phẩm đáp ứng nhiều tiêu chuẩn kỹ thuật cao như Mỹ, Châu Âu. Các doanh nghiệp nào đã được cấp chứng chỉ HACCP hoặc ISO 22000:2005 sẽ dễ dàng hơn trong việc được cấp chứng chỉ Halal.

Đặc biệt, chứng nhận Halal không đề cập các yếu tố về mặt kỹ thuật, tức là không yêu cầu về chất lượng, chỉ yêu cầu quá trình sản xuất, nguyên vật liệu phải đáp ứng các yêu cầu về Halal mà thôi.

Như vậy, việc chứng thực Halal khác với việc chứng thực các tiêu chuẩn khác ở chỗ nó không mang nhiều ý nghĩa về mặt quy chuẩn kỹ thuật sản phẩm mà nó mang ý nghĩa chủ yếu về mặt tôn giáo. Và người Hồi giáo thường mua sản phẩm nếu đáp ứng 2 yêu cầu bắt buộc là có dấu Halal và có ngôn ngữ thân thiện với ngôn ngữ của họ.

Trên thế giới hiện có khoảng 300 tổ chức cấp chứng nhận Halal nhưng chỉ có 122 tổ chức được công nhận là thành viên của Liên minh Halal Quốc tế IHIA. Tại Việt Nam cũng đã có Trung tâm kiểm tra, đánh giá cấp Chứng nhận Halal cho các sản phẩm xuất khẩu vào thế giới Hồi giáo được công nhận là thành viên của IHIA – Halal Việt Nam (HVN).

Để xuất khẩu sang cộng đồng hồi giáo cần có chứng chỉ Halah.

Nhiều nước đang chuyển biến nhanh để nắm bắt cơ hội từ thị trường Halal, trong 7 nước đang sản xuất nhiều nhất hướng tới thị trường Halah chỉ có 2 nước Hồi giáo là Malaysia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), 5 nước còn lại đã tham gia vào thị trường Halal nắm bắt thời cơ.

Malaysia chuẩn bị Kế hoạch tổng thể nền công nghiệp Halal 2.0 hướng tới một Malaysia Halal rõ ràng, nổi bật và toàn cầu hóa. UAE đang hướng tới trở thành trung tâm kinh tế Hồi giáo, tập trung vào tài chính Hồi giáo và Halal.

Hàn Quốc muốn trở thành một trong những điểm đến cho khách du lịch Hồi giáo. Australia là nhà cung ứng thịt bò Halal lớn nhất cho các quốc gia Trung Đông. Nhật Bản xác định thị trường Halal là nguồn đóng góp chính cho kinh tế Nhật Bản từ năm 2020 với Thế vận hội Olympic mùa hè 2020 như một chất xúc tác. Thái Lan tự gắn cho mình một thương hiệu là “Nhà bếp của thế giới” và thị trường các nước Hổi giáo không thể bỏ qua. Brazil là nhà cung cấp gia cầm Halal lớn nhất cho các quốc gia Trung Đông.

Dự báo tới năm 2025, thực phẩm có dấu chứng nhận Halal (thực phẩm Halal) sẽ chiếm 20% tổng giá trị thực phẩm tiêu thụ trên toàn thế giới. Do vậy, mở rộng thị trường xuất khẩu sang các nước Hồi giáo là một hướng đi có tiềm năng của các quốc gia có thế mạnh trong sản xuất và chế biến lương thực, thực phẩm, trong đó có Việt Nam.