Doanh nghiệp vẫn 'kêu trời' chuyện lãi suất, chi phí cao ngất ngưởng

Lãi suất ngân hàngvẫn cao với doanh nghiệp

Theo chỉ đạo của Thủ tướng, Hội nghị với chủ đề “Đồng hành cùng doanh nghiệp” sẽ diễn ra vào ngày 17/5 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội.

Đây là lần thứ 2 diễn ra cuộc gặp Thủ tướng với cộng đồng doanh nghiệp. Trong cuộc đối thoại đầu tiên diễn ra vào tháng 4/2016, các doanh nghiệp đã bày tỏ một loạt kiến nghị gửi đến Chính phủ.

Trước Thủ tướng và cộng đồng doanh nghiệp, đáp lại các vị tư lệnh ngành cũng đưa ra nhiều lời cam kết. Trong đó, Thống đốcNgân hàng Nhà nướcLê Minh Hưng cho biết sẽ phấn đấu giảm lãi suất vay, hỗ trợ, chia sẻ đối với doanh nghiệp.

Tuy nhiên, trên thực tế việc giảm lãi suất cho vay, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận vốn ngân hàng còn gặp nhiều khó khăn.

Sau một năm, lãi suất cho vay bằng VND tiếp tục ổn định. Mặt bằng lãi suất cho vay phổ biến đối với các lĩnh vực ưu tiên ở mức 6-7%/năm đối với ngắn hạn, các ngân hàng thương mại nhà nước tiếp tục áp dụng lãi suất cho vay trung và dài hạn phổ biến đối với các lĩnh vực ưu tiên ở mức 9-10%/năm.

Trong khi đó, lãi suất cho vay các lĩnh vực sản xuất kinh doanh thông thường ở mức 6,8-9%/năm đối với ngắn hạn; 9,3-11%/năm đối với trung và dài hạn.

Trong văn bản tập hợp để chuẩn bị cho hội nghị Thủ tướng với doanh nghiệp, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng mặt bằng lãi suất cho vay của các tổ chức tín dụng hiện nay ở mức cao.

Theo tổ chức này, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ, giảm trừ thuế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp ổn định đầu tư, phát triển trong thời kỳ khó khăn hiện nay; vận dụng linh hoạt các phương thức bảo đảm tiền vay.

Trong loạt kiến nghị gứi tới Văn phòng Chính phủ trước thềm cuộc gặp lần hai, nhiều doanh nghiệp cũng bảy tỏ khó khăn xung quang vấn đề lãi suất và tiếp cận vốn.

Cụ thể, Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng HUD4 (Thanh Hoá) cho biết doanh nghiệp gặp khó khăn do lãi suất cho vay của các tổ chức tín dụng hiện nay ở mức cao, trong khi đó việc tiếp cận vốn vay còn nhiều khó khăn, thủ tục cho vay rườm rà, kéo dài.

“Các tổ chức tín dụng cần tiếp tục hạ lãi suất cho vay, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận được vốn, giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp”, HUD4 kiến nghị.

Cùng quan tâm đến vấn đề lãi suất, Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng cho rằng Ngân hàng Nhà nước cần sớm có chính sách lãi suất phù hợp (thấp) như trước đây để nhằm huy động ngoại tệ cho nền kinh tế ổn định và cho vay ngoại tệ đối với doanh nghiệp xuất khẩu.

Trong khi đó, Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Thanh Hoá kiến nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các tổ chức tín dụng thực hiện một số giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận vốn tín dụng.

“Thủ tục vay vốn đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ còn nhiều khó khăn do không đủ tài sản thế chấp, vì vậy một số doanh nghiệp phải huy động nguồn vốn trong đó có vố ngắn hạn, vốn cá nhân để sản xuất kinh doanh nên gặp nhiều rủi ro”, Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Thanh Hoá cho biết.

Nặng gánh chi phí

Một trong số hàng loạt các mục tiêu, giải pháp đặt ra tại cuộc gặp năm ngoái, đó là việc giảm chi phí kinh doanh cho doanh nghiệp mặc dù được ghi nhận có những chuyển biến nhất định, song vẫn còn là vấn đề khiến doanh nghiệp còn than thở.

Trong báo cáo gửi Văn phòng Chính phủ ngày 15/5, Phòng Thương mại và công nghiệp VCCI dẫn nghiên cứu “Khảo sát về Môi trường kinh doanh” của Ngân hàng Thế giới cho biết:

Chi phí kinh doanh ở Việt Nam về cơ bản đang ở mức cao so với các nước trong cùng khu vực như Singapore hay Malaysia. Đặc biệt là chi phí tiếp cận điện năng của Việt Nam cao gấp gần 49 lần so với Philippines.

Chi phí nộp thuế của Việt Nam cũng cao nhất so với ASEAN 4, ở mức 39,1% lợi nhuận, cao hơn 2 lần so với Singgapore. Tương tự như vậy, chi phí tuân thủ chứng từ xuất khẩu cũng ở mức cao nhất, gấp gần 4 lần so với Singgapore và hơn 3 lần so với Philippines.

VCCI cho rằng, đây thực sự là một vấn đề rất đáng quan ngại bởi nó làm giảm năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam.

Ngoài ra, chi phí về logistics vẫn chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu chi phí kinh doanh của các doanh nghiệp ở Việt Nam. Chẳng hạn: chi phí vận chuyển cho một container hàng từ cảng Hải Phòng về Hà Nội hay ở chiều ngược lại (khoảng 100km), đắt gấp ba lần so với chi phí vận chuyển một container hàng từ Trung Quốc và Hàn Quốc về Việt Nam.

Chi phí thuê mặt bằng kinh doanh trong nước quá cao cũng đang gây khó khăn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Hầu hết các doanh nghiệp có quy mô trung bình trở xuống tại Việt Nam không thể chi trả những khoản phí cao để thuê mặt bằng tốt, có vị trí thuận lợi, bị lép vế so với các đối thủ quốc tế, là những nhà bán lẻ danh tiếng, giàu kinh nghiệm, có tiềm lực tài chính vững mạnh hơn.

Theo VCCI, chính giá thuê mặt bằng là nguyên nhân dẫn đến các chuỗi nhà hàng, dịch vụ ăn uống và bán lẻ nội địa bị lép vế hơn so với hầu hết các chuỗi bán lẻ của nước ngoài.

Liên quan đến thuế xuất nhập khẩu, VCCI cho biết ảnh hưởng của mức thuế nhập khẩu mới đối với nguyên liệu đầu vào sản xuất của các công ty sản xuất bao bì nhựa phải chịu mức thuế nhập khẩu mới tăng gấp ba lần kể từ đầu tháng 1/2017, việc áp thuế nhập khẩu hạt nhựa PP lên mức 3% tác động trực tiếp vào cơ cấu giá thành sản phẩm và gián tiếp tác động đến năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp.

Tại cuộc họp báo trước thềm cuộc gặp Thủ tướng, Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc cho biết, trong các tháng đầu năm 2017, số lượng doanh nghiệp thành lập mới tuy có tăng, nhưng số lượng doanh nghiệp ngừng hoạt động và giải thể bằng khoảng một nửa so với số lượng doanh nghiệp mới thành lập. Điều này cho thấy môi trường kinh doanh vẫn còn nhiều khó khăn.

Cũng theo ông Lộc, có tới 60% doanh nghiệp ở Việt Nam kinh doanh không có lãi. Đây là chỉ báo rất quan trọng về hiệu quả kinh doanh. Ông Lộc cho rằng, dù có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến kết quả trên nhưng không thể phủ nhận một điều môi trường kinh doanh của chúng ta còn quá nhiều khó khăn, trong đó có vấn đề chi phí.