20/04/2021 21:48
Con người có thực sự chết vì tuổi già không?
Hầu hết chúng ta đều có ông, bà, cụ... đột ngột qua đời hoặc dần dần 'chết vì tuổi già' Tuy nhiên, về mặt kỹ thuật thì tuổi già không thực sự là nguyên nhân gây tử vong.
Tuổi già
Tại Mỹ, bất kỳ ai trên 65 tuổi đều được gọi là 'người lớn tuổi'. Nhóm này sau đó được chia nhỏ ra với những người từ 65 - 74 tuổi được coi là 'young-old', những người từ 75 - 84 tuổi được coi là 'middle-old' còn những người trên 85 tuổi được coi là 'old-old'.
Theo Tiến sĩ Niharika Suchak, phó giáo sư tại Khoa Lão, Đại học Y khoa thuộc Đại học Bang Florida: 'Một người không chết vì tuổi già. Thứ chúng ta hiểu hiện nay có nghĩa là chết ở tuổi già'. Người này cho rằng khi cao tuổi, một loạt biến cố sức khỏe bất lợi có thể xảy ra với con người. Những người cao tuổi cũng dễ mắc bệnh hơn.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là tất cả những người trên 65 tuổi sẽ yếu đi với cùng một tốc độ. Suchak nói thêm: 'Khi một người lớn lên, họ có tốc độ phát triển khác biệt so với những người khác cùng tuổi do di truyền, hành vi lối sống, kinh nghiệm sống, khả năng sinh lý... Đối với nhiều người, việc già đi không phải lúc nào cũng đi kèm với sự suy giảm sức khỏe'.
Tuy nhiên, với nhiều người, tuổi tác khiến các cơ quan khó phục hồi sau các hoạt động và sự kiện căng thẳng. Suchak lưu ý ngày càng có nhiều loại bệnh mãn tính theo tuổi tác và những những bệnh này làm tăng nguy cơ tử vong ở người cao tuổi.
Cân bằng nội môi
Theo thời gian, cơ thể ít có khả năng duy trì cân bằng nội môi. Ở đây có một khái niệm mới là 'cân bằng nội môi'. Bạn có thể hiểu nó là là một đặc tính của một hệ thống mở để điều khiển môi trường bên trong nhằm duy trì trạng thái cân bằng, thông qua việc điều chỉnh các cơ chế điều hòa cân bằng động khác nhau.
Những người có cân bằng nội môi truyệt vời có xu hướng điều chỉnh tốt nhiệt độ cơ thể, huyết áp, lượng đường trong máu, cân bằng nước và lưu lượng máu. Tất cả những điều đó là rất quan trọng để có một cuộc sống khỏe mạnh.
Theo Suchak thì những thay đổi xảy ra với quá trình lão hóa góp phần làm rối loạn điều hòa. Do đó, cân bằng nội môi suy giảm và các căn bệnh sẽ dễ đến với người già hơn. Kết quả là cao huyết áp, tiểu đường và một số bệnh lý nguy hiểm khác thường sẽ xuất hiện trên người cao tuổi. Khi còn trẻ ăn uống sai cách, hút thuốc lá, ít tập thể dục thì về già bắt đầu lĩnh hậu quả.
Người trẻ tuổi và người lớn tuổi có thể chết vì một số loại bệnh giống nhau, chẳng hạn như đau tim, nhiễm trùng nặng... Tuy nhiên, người cao tuổi có thể phản ứng khác với những căn bệnh này. Ví du, các triệu chứng của viêm phổi ở người trẻ thường là sốt, ho, đau ngực. Ở người lớn tuổi, viêm phổi có thể xuất hiện kèm theo cả lượng đường trong máu cao và rối loạn tâm thần.
Nguyên nhân cái chết
Đôi khi, người lớn tuổi bị suy giảm chức năng của cơ thể mà không rõ nguyên nhân. Nó có liên quan đến việc giảm cảm giác thèm ăn, giảm cân, mất nước, trầm cảm, cholesterol thấp, chức năng miễn dịch kém... Những việc này là kết quả của việc ngày càng trở nên yếu ớt và có thể đi kèm với việc suy giảm nhận thức hoặc (và) khuyết tật chức năng.
Tuy nhiên, cần phải hiểu rõ rằng tuổi già với việc các chức năng cơ thể yếu đi không được coi là nguyên nhân của cái chết. Vì vậy, không có thuật ngữ 'chết vì tuổi già'.
Suchak nói: 'Tuổi già không bao giờ được viết là nguyên nhân tử vong trên giấy chứng tử. Thông thường, nguyên nhân ban đầu của cái chết là ngừng tim xảy ra do một tình trạng tiềm ẩn (thường là cấp tính) như đau tim nặng, nhiễm trùng không kiểm soát được, tiến triển ung thư, đột quỵ nặng,...'. Trên thực tế, với bất kỳ nguyên nhân nào thì tất cả mọi người đều chết theo cách giống nhau với việc ngừng chức năng tim.
Kết quả xác định nguyên nhân cái chết được ghi trên giấy chứng tử là một quá trình tương đối phức tạp. Suchak giải thích: 'Khi một bác sĩ hoàn thành giấy chứng tử, họ phải nhập các nguyên nhân cơ bản của cái chết. Họ phải tìm ngược lại ngừng tìm đến từ tình trạng cơ bản nào, như viêm phổi chẳng hạn. Sau đó, tình trạng nào dẫn đến bệnh viên phổi cũng phải tìm ra, ví dụ như sa sút trí tuệ. Rồi cuối cùng, nguyên nhân sa sút trí tuệ từ đâu cũng phải được biết, ví dụ như là mắc bệnh Alzheimer'.
Nói cách khác, một người nào đó đến bệnh viện khám viêm phổi không có nghĩa là khi họ qua đời sẽ được ghi là viêm phổi trên giấy chứng tử. Nguyên nhân cái chết sẽ được lần mò ra bản chất ban đầu của vấn đề. Tất nhiên, 'chết vì tuổi già' không bao giờ được ghi vào nguyên nhân.
Tuy nhiên, dù 'chết vì tuổi già' không phải là một thuật ngữ y học thì có một thực tế là khi già đi con người dường như chấp nhận cái chết dễ dàng hơn. Suchak nói: 'Hầu hết những người chết ở độ tuổi 90 trở lên đã biết trước quá trình hấp hối của mình. Họ có ít cuộc đấu tranh để sống và ít nỗ lực trong quá trình điều trị tích cực hơn. Họ có thể đã sẵn sàng chuyển sang giai đoạn tiếp theo trong vòng sinh tử. 'Cái chết của tuổi già' đôi khi có thể biểu thị là sự sẵn sàng để nói lời tạm biệt và ra đi'.
Nguyễn Dương (Theo Howstuffworks)
Advertisement
Advertisement