Chính sách 'zero COVID-19' của Trung Quốc đánh đổi 'cái giá không rẻ'

Làn sóng lây nhiễm mới dịch COVID-19 lan rộng ở Thượng Hải, khiến thành phố này phải thực hiện các quy định phong tỏa xã hội, đang dần làm tắc nghẽn chuỗi cung ứng của Trung Quốc.

Sự đình trệ mọi hoạt động của cuộc sống tại Thượng Hải đang ảnh hưởng đến một trong những cảng container bận rộn nhất thế giới.

Chính phủ Trung Quốc đã quyết tâm không từ bỏ chính sách "zero COVID-19" nghiêm ngặt của mình nhằm bảo vệ hệ thống y tế công trước đại dịch COVID-19, song nền kinh tế Trung Quốc đang phải trả một cái giá "không rẻ" cho điều này.

Thượng Hải, một trung tâm tài chính lớn của Trung Quốc, nơi có các công ty đa quốc gia và bến cảng hàng hóa bận rộn bậc nhất thế giới, đã bị phong tỏa gần như hoàn toàn trong một tuần sau khi dịch COVID-19 bùng phát mạnh mẽ do biến thể Omicron và vẫn chưa thông báo khi nào các hạn chế sẽ được dỡ bỏ. Điều đó đã buộc nhiều công ty phải tạm dừng sản xuất và làm chậm các dự án mới.

Bettina Schoen-Behanzin, một quan chức của Phòng Thương mại Liên minh châu Âu tại Trung Quốc, ước tính khối lượng vận chuyển hàng hóa tại cảng Thượng Hải đã giảm khoảng 40% so với tuần trước.

Bà Schoen-Behanzin lưu ý mặc dù cảng Thượng Hải đang hoạt động như bình thường về mặt kỹ thuật, song công tác hậu cần vẫn phải đối mặt với những thách thức từ tình trạng thiếu hụt tài xế xe tải. Theo bà Schoen-Behanzin, người dân Thượng Hải đang đối mặt với nguy cơ thiếu hụt nguồn cung hàng hóa, lệnh phong tỏa liên tục và nỗi lo bị đưa đến các trung tâm cách ly.

Tình trạng thiếu hụt hàng hóa đang bắt đầu đeo bám nền kinh tế tiêu dùng rộng lớn của Trung Quốc, nơi các nền tảng mua sắm trực tuyến như Taobao phải đối mặt với sự chậm trễ trong việc giao hàng, đặc biệt là hàng hóa nhập khẩu.

Tác động của tình trạng này tới các nước bên ngoài Trung Quốc có thể sớm được cảm nhận nếu lệnh phong tỏa vẫn tiếp diễn. Cảng container tại Thượng Hải có quy mô lớn nhất thế giới, điểm quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu và là cửa ngõ quan trọng cho ngoại thương của Trung Quốc. Cảng này xử lý khoảng 17% tổng lượng hàng hóa của Trung Quốc và đạt khối lượng vận chuyển 47 triệu TEU vào năm 2021.

Jason Lee, người sáng lập hãng sản xuất xe lăn Megalicht Tech, có nhà máy ở khu Puxi, Thượng Hải, cho biết: “Không có nhiều vai trò cho phép làm việc tại nhà.

"Mọi người không thể vào nhà máy ... và bởi vì nguyên liệu thô của chúng tôi đến từ các tỉnh hoặc thành phố khác, những thứ này cũng không thể vào Thượng Hải", ông nói.

Một nhà xuất khẩu quần áo có trụ sở tại Thượng Hải tên là Zheng cho biết vấn đề lớn nhất của anh là không thể gửi mẫu cho khách hàng.

"Việc giao hàng không thể rời đi cũng như không vào được", ông nói.

Các chuyên gia cho biết đợt bùng phát hiện đang tiếp tục phát triển, nhưng có thể sớm gây ra hậu quả lớn.

Các nhà kinh tế học của Nomura ước tính rằng 23 thành phố chiếm 22% GDP của Trung Quốc đã tiến hành đóng cửa toàn bộ hoặc một phần.

"Chi phí của chiến lược "zero COVID-19" sẽ tăng lên đáng kể khi lợi ích của nó giảm xuống, đặc biệt là khi xuất khẩu bị ảnh hưởng bởi các đợt đóng cửa đang diễn ra", nhà kinh tế trưởng Lu Ting của Nomura nói với AFP.

Nhà kinh tế trưởng Lu Ting của Nomura lưu ý, điều đó sẽ thách thức mục tiêu tăng trưởng GDP khoảng 5,5% của Trung Quốc trong năm 2022.

Trong khi đó, theo nhà kinh tế Trung Quốc thuộc Cơ quan Tình báo Kinh tế (EIU) Xu Tianchen, gián đoạn chuỗi cung ứng ngắn hạn sẽ tác động đến nền kinh tế Trung Quốc nói chung. Ông nói: "Cũng sẽ có những tác động ở những nơi khác bởi có sự liên kết giữa thành phố Thượng Hải và các vùng khác của Trung Quốc, nhất là trung tâm chế tạo vùng đồng bằng sông Dương Tử".

Hiện tại, các công ty đang thích nghi để thử và xử lý các hạn chế.

"Hoạt động kinh doanh chính của chúng tôi giảm hơn 50%", Gao Yongkang, tổng giám đốc của Qifeng Technology ở thành phố Tuyền Châu, miền đông Trung Quốc, cho biết.

Công ty đã không thể vận chuyển nguyên phụ liệu dệt may cho các khách hàng thường xuyên vì các hạn chế COVID-19 và thay vào đó, công ty đã chuyển hướng sang cung cấp cho thị trường đang bùng nổ về đồ bảo hộ.

Trong khi đó, những người không thể tiếp cận các nhà cung cấp ban đầu của họ đang tìm kiếm những nhà cung cấp mới.

"Chi phí cao hơn một chút và hiệu quả kém hơn một chút nhưng chúng tôi có thể đáp ứng nhu cầu thường xuyên của mình", Shen Shengyuan, Phó tổng giám đốc của tập đoàn sản xuất tã giấy New Yifa Group cho biết.

Chia sẻ với các ngành đang gặp khó khăn, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường trong tuần này đã công bố việc tạm hoãn đóng phí bảo hiểm cho các lĩnh vực như phục vụ ăn uống, bán lẻ và hàng không dân dụng.

Tuy nhiên, các nhóm ngành công nghiệp cho biết, việc phong tỏa hoàn toàn tại các thành phố lớn như Thượng Hải là không bền vững, đặc biệt với bối cảnh biến thể Omicron chỉ gây triệu chứng nhẹ hoặc không triệu chứng.

Eric Zheng, Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ tại Thượng Hải đặt câu hỏi: Liệu chính sách zero-COVID có còn hiệu quả trong tình hình hiện tại không. Đó thực sự là một câu hỏi lớn, đặc biệt khi một quốc gia đang phải cố gắng cân bằng nhiệm vụ "kép" là phòng chống dịch bệnh và duy trì tăng trưởng kinh tế.

(Nguồn: TTXVN/AFP)