Cảnh giác khi ăn sắn cao sản, có thể ngộ độc dẫn đến tử vong

Mới đây, thông tin của Sở Y tế tỉnh Lào Cai cho biết, tại thôn Tổng Kim, xã Vĩnh Yên, huyện Bảo Yên đã xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm do ăn phải sắn cao sản có chứa độc tố tự nhiên.

Hậu quả là một trẻ 3 tuổi tử vong khi trên đường đến bệnh viện, một bé 2 tuổi phải nhập viện điều trị.

Ảnh minh họa.

Khác với sắn lương thực có cuống lá màu tím và củ có vỏ lụa màu hồng tím, sắn cao sản có cọng lá dày màu xanh ánh vàng, đọt lá màu tím, đặc biệt củ nhỏ, tròn, dài, có vỏ lụa màu trắng, hàm lượng cyanogenic glucoside (60 - 150 mg/kg) nhiều hơn khoai mì thường (20 - 30 mg/kg). Chất gây độc trong sắn cao sản là limanarin, cyanogenic glucoside, khi vào đường tiêu hóa sẽ được men tiêu hóa thủy phân thành hydrocyanic acid (HCN) vào máu gây độc.

Trong trượng hợp ngộ độc của hai cháu bé trên, Chi Cục vệ sinh an toàn thực phẩm tỉnh Lào Cai cho biết kết quả xét nghiệm của của Viện Kiểm nghiệm Quốc gia cho thấy hàm lượng cyanide có trong mẫu sắn cao sản là 22mg/100g.

Độc tố axit cyanhydric chứa nhiều trong vỏ, ruột, lá sắn cao sản. Khi vào cơ thể, chất này làm tế bào không hấp thụ được oxy, gây ngạt tế bào, khiến bệnh nhân khó thở, suy hô hấp, hôn mê, trụy tim mạch. Bệnh nhân có thể tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.

Ngộ độc cấp sắn cao sản diễn tiến qua 3 giai đoạn:

• Giai đoạn đầu: vài giờ sau khi ăn xuất hiện triệu chứng ói, nhức đầu, chóng mặt, sau đó thở nhanh, khó thở, rối loạn nhịp tim;
• Giai đoạn 2: xuất hiện triệu chứng co giật, da ẩm và lạnh, mạch yếu và nhanh; giai đoạn muộn: hôn mê, hạ huyết áp, loạn nhịp tim phức tạp, phù phổi, trường hợp nặng sẽ tử vong trong tình trạng co giật. Do có diễn tiến nhanh nên trong điều trị ngộ độc khoai mì cấp, thời gian là yếu tố quyết định, bởi vậy ngay khi xác định cần đưa đến bác sĩ để can thiệp tích cực với các biện pháp cần thiết.

Qua trường hợp ca bệnh trên, Sở Y tế Lào Cai cho biết, hiện sắn cao sản đang vào vụ thu hoạch chính. Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Lào Cai khuyến cáo người dân không nên sử dụng sắn cao sản chế biến thành thực phẩm để tránh gây ngộ độc.

Ảnh minh họa

Có rất nhiều địa phương trên địa bàn toàn tỉnh Lào Cai trồng sắn cao sản để bán cho các xưởng chế biến thành tinh bột xuất khẩu.

Hiện nay đang vào vụ thu hoạch sắn cao sản chính vụ với số lượng rất nhiều và để phòng chống ngộ độc củ sắn cao sản, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Lào Cai khuyến cáo người dân không nên sử dụng sắn cao sản để chế biến thành thực phẩm.

Đối với các loại sắn thông thường khác, cần chế biến ngay khi dỡ sắn về, nếu chế biến không kịp thì phải vùi xuống đất. Trước khi chế biến cần lột hết vỏ sắn rồi ngâm vào nước (nước vo gạo càng tốt), khi luộc mở nắp nhiều lần để chất độc bay hơi bớt.

Nếu thấy củ sắn có vị đắng không nên ăn, tốt nhất là ăn sắn luộc với các loại đường để trung hòa bớt chất độc, không nên ăn sắn luộc vào buổi tối vì nếu ngộ độc nạn nhân đang ngủ khó phát hiện.

Bên cạnh đó, chú ý không nên trồng sắn gần cây xoan dễ bị độc cao… Theo kinh nghiệm dân gian,, khi bị say sắn (ngộ độc sắn), trước hết người nhà cần gây nôn cho bệnh nhân, sau đó cho uống nước đường, nước mía để trung hòa axit độc trong mì cao sản và chuyển ngay đến cơ sở y tế gần nhất để kịp thời điều trị.

(Tổng hợp)