Cách người nổi tiếng chi phối thị trường chứng khoán thế giới như thế nào?

Theo The Wall Street Journal, vào một buổi chiều tháng 1, CEO Elon Musk đăng tải dòng tweet có nội dung: "Gamestonk!".

Ngay sau đó, các "follower" của ông bắt đầu hành động. Cổ phiếu hãng bán lẻ game GameStop đã tăng hơn 150% chỉ sau 1 đêm, khiến các nhà phân tích cũng "bó tay".

Những dữ kiện để giải thích cho đà tăng đột biến này chỉ là: Dòng tweet của tỷ phú Elon Musk.

CEO Tesla Elon Musk không phải người duy nhất có thể đẩy giá cổ phiếu chỉ bằng cách tweet.

Các nhân vật có tầm ảnh hưởng khác như nhà đầu tư mạo hiểm Chamath Palihapitiya, David Portnoy - nhà sáng lập Barstool Sports hay Giám đốc Quỹ Cathie Wood đã thu hút được hàng trăm triệu người theo dõi trên các nền tảng xã hội.

Nhiều người hâm mộ của họ là các nhà đầu tư cá nhân, những người coi nhận xét của họ về thị trường như “lời sấm truyền”.

The Wall Street Journal, Khái niệm về một người có ảnh hưởng đến thị trường không phải là mới. Các thế hệ trước đã mê mẩn các nhà đầu tư ngôi sao như Bill Miller, Peter Lynch và Warren Buffett...

Họ nghiên cứu từng chữ trong thư gửi cổ đông thường niên, những cuốn sách được khuyến nghị, với mong muốn thu thập những hiểu biết sâu sắc về cách đánh bại thị trường.

Và sau đó, họ tìm cách sao chép chiến lược đầu tư, nghiền ngẫm báo cáo thu nhập của công ty, cũng như tỉ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu.

Sự phát triển phổ biến của tin tức kinh doanh trên truyền hình cáp và internet trong những thập kỷ gần đây đã làm nảy sinh một làn sóng các nhân vật có ảnh hưởng khác.

Những bậc thầy của ngày nay không đến từ Phố Wall (Cathie Wood có lẽ là một ngoại lệ vì bà từng làm việc tại Capital Group và Jennison Associates).

Nhiều người có tầm ảnh hưởng thu hút những người theo dõi họ, vì sự coi thường các chuẩn mực của ngành tài chính. Những người theo dõi thường tuyên bố rằng họ không quan tâm "bức màn" phía sau một giao dịch.

Nếu thần tượng của họ đang mua thứ gì đó, họ cũng sẽ ném tiền vào đó.

Nhà sáng lập Barstool Sports David Portnoy, một trong những "người có ảnh hưởng" hiện nay, tự phát trực tiếp (live-streamed) việc mua cổ phiếu dựa trên các ô chữ cái mà ông lấy ngẫu nhiên từ một chiếc túi.

Ông Palihapitiya đã mua các quyền chọn mua trị giá 125.000 USD trên GameStop vào tháng 1 sau khi nói với những người theo dõi trên Twitter rằng ông sẽ "rót 100.000 USD" vào bất cứ mã cổ phiếu nào được các follower gợi ý.

Rapper nổi tiếng Snoop Dogg cũng "góp công" giúp đồng dogecoin tăng vọt, khi chia sẻ về tấm bìa album mới có hình chú chó "doge".

Không phải ngẫu nhiên mà nhiều người có ảnh hưởng lớn nhất đến chứng khoán đã bày tỏ quan điểm đi ngược lại với quy tắc. Để thu hút sự chú ý, nhiều người có sức ảnh hưởng hiện nay hướng sự chỉ trích vào các bên, từ Ủy ban chứng khoán và giao dịch (SEC), đến các quỹ đầu cơ, các tỉ phú, để làm hài lòng những người hâm mộ.

Một số người trong nhóm này thậm chí còn kêu gọi sự ủng hộ của đám đông bằng việc ủng hộ các công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC) của "KOL" Chamath Palihapitiya.

Trong khi đó, CEO Elon Musk nói đùa rằng sẽ "thật tuyệt vời" nếu SEC điều tra các tweet của ông về dogecoin.

Theo một nghĩa nào đó, không có gì ngạc nhiên khi những con số như vậy trở thành người hùng đối với nhiều nhà đầu tư cá nhân, Giáo sư Peter Atwater, trợ giảng về kinh tế học tại Đại học William & Mary, cho biết. "Có một lượng lớn dân số cảm thấy rằng họ không có bất kỳ chỗ đứng nào và đại dịch chỉ củng cố nhận thức đó", ông Peter Atwater nói.

Ông Carlson nói, những người có ảnh hưởng như ông Palihapitiya và ông Musk đều là tỷ phú. “Họ là 'người đàn ông.'"

Nếu có một lợi ích rõ ràng đối với sự gia tăng của những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội, thì đó là họ đã giúp khuấy động sự quan tâm đến việc đầu tư, đặc biệt là ở những người trẻ tuổi, những người có thể đã không tham gia vào thị trường. 

Số lượt đăng ký tài khoản mới tại các công ty môi giới như E*Trade, Fidelity Investments và Robinhood đã tăng vọt trong năm qua.

Trong nhiều trường hợp, những nhà đầu tư này cũng có được những thành quả nhất định. S&P 500 đã tăng 4,2%, trong khi chỉ số công nghiệp Dow Jones tăng 6,6%. Cả hai chỉ số đều cách các kỷ lục ít hơn 2 điểm phần trăm.

Tuy nhiên, thị trường cũng cho thấy rằng nhiều kết quả không mấy khả quan, đặc biệt là vào các cổ phiếu riêng lẻ - có thể phản tác dụng nhanh chóng.

Nancy Tengler, Giám đốc đầu tư của Laffer Tengler Investments cho biết, có một mối nguy hiểm khi các cá nhân lớn trên mạng ảnh hưởng đến các nhà đầu tư cá nhân.

Ví dụ: GameStop đã tăng vọt lên mức giá đóng cửa cao nhất là 347,51 USD vào ngày 27/1 trước khi trượt xuống mức 40 USD vài tuần sau đó. 

Bà Tengler nói: “Giữa tất cả những điều đó, mọi người đều bị tổn thương. Và trong khi một tỷ phú có thể cười trừ khi thua lỗ, thì đối với một cá nhân bình thường, một lần đặt cược sai có thể gây ra hậu quả trừng nghiêm trọng.

SEC đã nói rất nhiều về sự bùng nổ quan tâm đến SPAC. Họ đã được hỗ trợ bởi một đám đông ngày càng tăng của những người nổi tiếng, bao gồm Shaquille O'Neal, Colin Kaepernick, Alex Rodriguez và Serena Williams. Giữa sự cường điệu, SEC đã đưa ra một lời nhắc nhở tỉnh táo vào đầu tháng này.

“Không bao giờ là một ý tưởng hay khi đầu tư vào SPAC chỉ vì ai đó nổi tiếng tài trợ hoặc đầu tư vào nó hoặc nói rằng đó là một khoản đầu tư tốt”, SEC cho biết trong một cảnh báo nhà đầu tư.

Câu hỏi lớn mà nhiều nhà quản lý đặt ra hiện nay là thế hệ những người có ảnh hưởng hiện tại sẽ giữ được người hâm mộ của họ trong bao lâu.

Nhà sáng lập và đối tác quản lý của Lear Investment Management - ông Rick Lear cho rằng: các nhà quản lý quỹ thực sự như bà Cathie Wood có cơ hội lớn hơn để vượt qua thử thách của thời gian.

Đơn giản, đó là bởi họ có mục tiêu về việc mang lại giá trị dài hạn cho nhà đầu tư, không chỉ là tận dụng lợi thế ở thời điểm hiện tại.

“Điều thực sự thu hút công chúng là kiếm tiền, và đó là những gì bà ấy đã làm. Ông Lear nói.

Đối với những người còn lại, "Tôi cho rằng xu hướng này vẫn có thể tồn tại miễn là thị trường đi lên." Ông Rick Lear nhận định.