Cá tra Việt Nam lại bị truyền thông Rumani kêu gọi tẩy chay

Hiệp hội chế biến xuất khẩu cá tra Việt Nam (VASEP) ngày 15/8 cho hay, thời gian gần đây nhiều tờ báo mạng tại Rumani đã đăng tải một số thông tin không chính xác về sản phẩm cá tra Việt Nam gây bất lợi cho hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp cá tra Việt Nam sang thị trường này.

Những tờ báo như realitate.net, ziuanews.ro, bzi.ro, adevarul.ro, puppe.ro, secretulsanatatii.net... đã có cả chiến dịch nhằm bôi bẩn hình ảnh con cá tra Việt Nam.

Theo Vasep, việc nhiều tờ cùng thời điểm đăng thông tin nhằm bôi xấu hình ảnh cá tra Việt Nam có thể gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động xuất khẩu sản phẩm chiến lược này của Việt Nam sang thị trường Rumani.

Dù phải đáp ứng hàng loạt tiêu chuẩn khi xuất khẩu vào EU nhưng cá tra Việt Nam thường xuyên trở thành nạn nhân của truyền thông các nước trong khối này.

Đặc biệt, trong số các trang báo đăng tải có nhiều tờ báo lớn như: Adevarul.ro, Realitatea.ro với lượng độc giả truy cập lớn tại Rumani khiến thông tin sai lệch này lan truyền nhanh hơn.

Có tờ báo đưa ra khuyến nghị người dân không ăn, không gọi các món có liên quan đến cá tra Việt Nam tại các nhà hàng, thậm chí còn cáo buộc cá tra được sử dụng dưới nhiều tên gọi khác nhau để tránh người tiêu dùng Rumani phát hiện.

Một số trang mạng khác khuyến nghị người dân nước này tẩy chay cá tra và các nhà hàng có thực đơn món cá này.

Rumani chỉ là một thị trường xuất khẩu cá tra nhỏ của Việt Nam tại phía Đông Nam Châu Âu với giá trị xuất khẩu trong 3 năm trở lại đây dưới 5 triệu USD/năm. 6 tháng đầu năm 2018, giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Rumani đạt 1,75 triệu USD, trong đó chủ yếu là sản phẩm phile đông lạnh (thuộc HS 0304).

Tuy nhiên, VASEP lo ngại, những thông tin sai lệch này có thể bị phát tán và lan truyền không kiểm soát thông qua mạng internet.

Đây không phải là lần đầu tiên sản phẩm cá tra Việt Nam trở thành nạn nhân của truyền thông châu Âu. Vào đầu năm ngoái, Đài truyền hình Cuatro (Kênh 4) của Tây Ban Nha cũng phát sóng một phóng sự chủ đề nuôi trồng, buôn bán cá tra và tội phạm qua mạng trong Chương trình ¨En el punto de mira¨.

Phóng sự đã đưa những hình ảnh theo mục đích và kịch bản có sẵn tại một số cơ sở nuôi trồng cá tra, có đối chiếu so sánh với một cơ sở nuôi trồng tại Tây Ban Nha để thấy ở Tây Ban Nha chất lượng tốt hơn. Ngoài ra họ cũng điều tra về tình hình kiểm soát phân phối và tiêu thụ cá tra tại Tây Ban Nha, trong đó có việc một số nơi bán cá tra đội lốt cá khác để bán giá cao hơn.

Năm 2011, một kênh truyền hình tại Đức đăng tải một bộ phim tài liệu về cá tra, mô tả loài cá này là rẻ tiền, chất lượng thấp, được nuôi ở vùng nước ô nhiễm. Doanh số vào thị trường này sau đó đã sụt giảm tới 25%, Klaas Jan Mazereeuw từ Seafood Connection phát biểu vào năm 2013.

Năm 2012, nhập khẩu cá tra của châu Âu giảm 20%, và Mazereeuw nhận định các vấn đề về kháng sinh, chất lượng nước, thức ăn không bền vững và chất thải từ các ao nuôi có thể là nguyên nhân cho việc sụt giảm đó.

Sau sự việc cá tra Việt Nam lại tiếp tục bị bôi xấu, ông Simon Bush, Giáo sư Nghiên cứu Chính sách Môi trường tại Đại học Wageningen (Hà Lan) cho rằng: “Pangasius đã là chủ đề gây quan ngại về an toàn thực phẩm và an ninh môi trường, nhưng nếu xem xét kỹ thì các lời cáo buộc đó đều thiếu căn cứ.”

“Phân tích của chúng tôi cho thấy các cáo buộc quyết liệt về cá pangasius không phù hợp với kết quả của các nghiên cứu khoa học  đó là, cá tra có rủi ro về an toàn thực phẩm rất hạn chế và ảnh hưởng đến môi trường hạn chế. Trong thực tế, pangasius là một loại cá tương đối mới ở thị trường phương Tây, nhưng chiếm một phân khúc quan trọng trong lĩnh vực bán lẻ và các các điểm bán dịch vụ thực phẩm, do đó có lẽ đã trở thành nạn nhân của chính sự thành công của nó.

Trước vụ việc mới nhất tại Rumani, Vasep cho biết đang tiếp tục theo dõi và tìm hiểu thông tin về sự việc thông qua Tham tán thương mại Việt Nam tại Rumani để có biện pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời, tránh ảnh hưởng thiệt hại tới hoạt động xuất khẩu và hình ảnh sản phẩm chiến lược của quốc gia.