Bông Bạch Tuyết: Thăng trầm thương hiệu băng vệ sinh đầu tiên Việt Nam

Xưng đế rồi lặng lẽ mất mất ngôi

Bông Bạch Tuyết tiền thân là nhà máy Cobovina Bạch Tuyết thành lập năm 1960, là nhà máy của tư nhân chuyên sản xuất các sản phẩm bông y tế và băng vệ sinh phụ nữ. Đến năm 1975, Nhà máy được Quốc hữu hoá và năm 1979 đổi tên thành Xí nghiệp Quốc doanh Bông Bạch Tuyết, sau đó năm 1992 đổi tên thành Công ty Bông Bạch Tuyết. Đây là giai đoạn Bông Bạch Tuyết nhập khẩu dây chuyền sản xuất hiện đại, cải tiến công nghệ, tung sản phẩm mới chiếm lĩnh thị trường cả nước.

Nhà máy sản xuất Bông Bạch Tuyết.

Bông Bạch Tuyết là công ty đầu tiên tại Việt Nam nhập khẩu dây chuyền sản xuất băng vệ sinh dán về Việt Nam. Chỉ sau hơn 1 năm, riêng dây chuyền này đã tạo ra lợi nhuận và chiếm khoảng 1/3 doanh số của Bông Bạch Tuyết bên cạnh sản phẩm chủ lực là bông y tế. Công nghệ hiện đại, thị trường hoàn toàn rộng mở và hầu như không có đối thủ, Bông Bạch Tuyết “nổi như cồn” và trở thành thương hiệu Việt đình đám thời điểm đó.

Với mô hình công ty cổ phần với vốn điều lệ 11,4 tỷ đồng trong đó Nhà nước nắm giữ 30% vốn. Mô hình hoạt động mới đưa sản phẩm bông y tế của Bông Bạch Tuyết chiếm 90% thị phần cả nước còn sản phẩm băng vệ sinh chiếm 30%. Thành công này đưa cổ phiếu của Bông Bạch Tuyết lên sàn chứng khoán tháng 3/2004 nhưng cũng từ đây hoạt động kinh doanh của Bông Bạch Tuyết đi xuống.

Trong 4 năm từ 2005-2008, nội bộ công ty thường xuyên xảy ra xung đột, quản lý gặp nhiều mâu thuẫn, hoạt động sản xuất kinh doanh không hiệu quả. Công ty tăng ca, sản xuất liên tục 2 ca/ngày nhưng hàng chất đầy kho, không bán được. Bởi xu hướng tiêu dùng lúc đó đã chuyển sang băng vệ sinh mỏng, mềm thì các sản phẩm mới của Bông Bạch Tuyết lại dày, cứng nên không còn được ưa chuộng.

Thay vì nghiên cứu thị trường để tìm ra nguyên nhân, Bông Bạch Tuyết lại tăng cường chi phí để đẩy mạnh hoạt động marketing cho sản phẩm băng vệ sinh. Kết quả là chi phí tăng rất cao nhưng hàng bán không được đã đẩy Bông Bạch Tuyết vào con đường thua lỗ kéo dài. Đến năm 2008, công ty này chính thức ngừng sản xuất băng vệ sinh.

Năm 2008, báo cáo tài chính 2006 của Bông Bạch Tuyết bỗng nhiên được điều chỉnh từ lãi thành lỗ. Cổ đông ngỡ ngàng khi kết quả thanh tra phát hiện công ty đã thua lỗ liên tục ngay từ năm 2004.

Công ty bị thiếu vốn lưu động trầm trọng, không còn tài sản thế chấp để vay vốn. Năm 2007, tổng nợ phải trả của công ty là hơn 47 tỷ đồng trong khi đó tài sản ngắn hạn chỉ gần 25 tỷ, nợ phải thu khó đòi là gần 2 tỷ. 

Bông Bạch Tuyết thương hiệu vang bóng một thời.

Theo kết quả thanh tra toàn diện hoạt động sản xuất kinh doanh của Bông Bạch Tuyết từ năm 2005-2008, đã có nhiều khoản tài chính thiếu minh bạch. Thí dụ dự án xây dựng bệnh viện Bạch Tuyết sau 8 tháng triển khai đã chi 464 triệu đồng, trong đó 355 triệu đồng chi tiếp khách trong khi dự án chưa thực hiện được một công tác cơ bản nào. Hay việc trả lương tổng giám đốc vượt quá hạn mức khi công ty thua lỗ (giai đoạn 2006-2008…

Ngày 7/8/2009, mã cổ phiếu Bông Bạch Tuyết bị hủy niêm yết theo yêu cầu của Ủy ban chứng khoán nhà nước do không đáp ứng được điều kiện về vốn điều lệ thực góp. Trước đó Bông Bạch Tuyết từng bị tạm ngừng giao dịch do lỗ lũy kế 2 năm liên tiếp và do không công bố thông tin theo đúng quy định. 

Trước quá nhiều lùm xùm, Bông Bạch Tuyết tạm ngừng hoạt động sản xuất kinh doanh từ đầu năm 2008 đến cuối năm 2009 khiến công ty hầu như mất gần hết thị trường. 

Tìm lại thị trường sau nhiều năm mất hút

Sau năm 2009, công ty tiếp tục hoạt động, và vẫn tiếp tục thua lỗ trong giai đoạn 2010 - 2013. Tuy nhiên mức lỗ giảm dần theo từng năm và đến năm 2014, công ty bắt đầu có lãi trở lại. Năm 2016 đánh dấu công ty có lãi 3 năm liên tiếp. Và từ đây, Bông Bạch Tuyết nhen nhóm ý định trở lại sàn chứng khoán sau 8 năm “mất hút”. 

Các sản phẩm chủ yếu của Bông Bạch Tuyết hiện nay là bông, gạc y tế, bông tẩy trang, bông viên, tăm bông, khăn gạc, khẩu trang y tế... Trong đó bông y tế chiếm tỷ trọng hơn 65% doanh thu. Hiện nay, sản phẩm băng gạc y tế công ty sản xuất hơn 200 loại sản phẩm để phục vụ thị trường và khách hàng trên cả nước. Các sản phẩm bông, băng phục vụ ngành y tế thì rất đa dạng nên vẫn còn nhiều hướng để phát triển sản phẩm.

Công ty quyết tâm khắc phục sai lầm này. Thực tế, điểm sáng của Bông Bạch Tuyết trong suốt những năm qua chính là tập trung trở lại vào ngành hàng bông băng y tế, tạm dừng cuộc đua vào thị trường băng vệ sinh tuy hấp dẫn nhưng phải đối đầu rất khốc liệt với các thương hiệu nổi tiếng nước ngoài là Kotex, Diana, Laurier, Whisper. Hiện doanh thu từ mảng bông băng y tế chiếm đến 65% tổng doanh thu.

Sản phẩm khẩu trang chống say tàu xe của Bông Bạch Tuyết.

Nỗ lực vượt khó của Bông Bạch Tuyết thời gian qua là đáng ghi nhận. Công ty đã chi trả một phần nợ gốc cho các chủ nợ như Maritime Bank, Bibica, Ngân hàng Quân Đội... và đang đàm phán để tái cấu trúc các khoản nợ còn lại. Công ty cũng đầu tư thêm dây chuyền sản xuất xử lý màng bông, đồng thời nâng cấp các dây chuyền sản xuất gạc bông y tế để tiếp tục củng cố vị thế dẫn đầu trên phân khúc bông băng y tế.

Bên cạnh các sản phẩm truyền thống, Bông Bạch Tuyết còn phát triển thêm các sản phẩm phục vụ sắc đẹp của phái nữ như bông tẩy trang Merilynn, khẩu trang Meriday... Nhưng về cơ bản, các dòng sản phẩm phục vụ y tế và sức khỏe vẫn đang là chủ lực khi đã có thương hiệu, dễ sản xuất và không phải tốn quá nhiều chi phí marketing

Gần đây nhất Bông Bạch Tuyết gây tiếng vang khi sản xuất thành công khẩu trang chóng say tàu xe từ tinh dầu trị liệu (Bưởi, sả chanh, gừng) trong sản xuất những dòng sản phẩm tiện ích chăm sóc sức khỏe cộng đồng , bắt đầu là dòng sản phẩm khẩu trang ướp tinh dầu thiên nhiên giúp thư giãn, hạn chế say tàu xe…

Một điểm mạnh khác của Bông Bạch Tuyết là hệ thống phân phối phủ khắp cả nước, thông qua hệ thống nhà thuốc, bệnh viện cũng như xuất hiện trên kệ của các siêu thị, trung tâm thương mại Saigon Co.opmart, Aeon Mall, Vinmart, Simply Mart, One Shop (thuộc Tổng Công ty May Nhà Bè). Nhìn chung, nếu công cuộc tái cấu trúc tài chính được thực hiện quyết liệt hơn nữa thì với thương hiệu và năng lực sản xuất sẵn có, Bông Bạch Tuyết có lẽ đủ sức để quay trở lại đường đua.