Bộ Tài chính ra quy định mới, doanh nghiệp kêu trời

Nhiều doanh nghiệp (doanh nghiệp) đang đứng ngồi không yên vì nội dung mới trong dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2016 và Nghị định số 12/2015 của Chính phủ (gọi tắt là dự thảo).

Cụ thể, trong dự thảo, Bộ Tài chính bổ sung quy định khống chế mức chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản chi mua bảo hiểm nhân thọ cho người lao động chỉ còn 3 triệu đồng/người/tháng. Trong khi trước đó khoản chi phí này không bị khống chế, doanh nghiệp được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.

Thiệt cho doanh nghiệp lẫn người lao động

Ông Hứa Viết Minh, Giám đốc Công ty Tư vấn MTP, cho biết hiện doanh nghiệp đang mua bảo hiểm nhân thọ cho một số người lao động trình độ cao với mức chi 10-20 triệu đồng/người/tháng. Đây là một trong những chính sách giữ chân người tài của công ty. Nếu quy định siết chi khoản bảo hiểm nhân thọ được áp dụng sẽ thiệt thòi cho doanh nghiệp do phần chi vượt trội không được tính vào chi phí khấu trừ, doanh nghiệp phải đóng thuế. Chính người lao động cũng thiệt thòi bởi doanh nghiệp sẽ cân nhắc cắt hoặc giảm khoản chi bảo hiểm nhân thọ này.

“Mức giới hạn 3 triệu đồng/tháng là quá thấp, không phù hợp thực tế. Xét về tổng thể, khi doanh nghiệp chi mua bảo hiểm nhân thọ thì chính người lao động được hưởng nhiều lợi ích, do đó điều này cần khuyến khích. Những lợi ích cho người lao động cần được ưu tiên miễn giảm thuế” - ông Minh nói.

Đại diện một doanh nghiệp xuất nhập khẩu cũng cho rằng việc gộp khoản chi bảo hiểm nhân thọ vào chung với khoản chi bảo hiểm hưu trí, đồng thời khống chế chỉ 3 triệu đồng/người/tháng đã đẩy doanh nghiệp vào thế kẹt. doanh nghiệp đang ký hợp đồng với một số lao động bậc cao, trong đó có điều khoản mỗi tháng doanh nghiệp mua bảo hiểm nhân thọ cho người lao động với mức 10 triệu đồng/người/tháng. Nếu siết mức chi chỉ 3 triệu đồng/tháng, khoản còn lại 7 triệu đồng doanh nghiệp buộc phải đóng thuế trong khi trước đây được tính vào chi phí khấu trừ.

“Quy định mới này chẳng khác nào làm khó doanh nghiệp. Chúng tôi vẫn phải thực hiện hợp đồng với người lao động, vẫn phải chi khoản bảo hiểm nhân thọ như đã thỏa thuận nhưng thiệt hại vì phải đóng thêm thuế thu nhập doanh nghiệp cho khoản chi vượt mức khống chế” - đại diện doanh nghiệp này chia sẻ.

Theo phân tích của luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, nhiều doanh nghiệp đồng ý chi mua bảo hiểm nhân thọ như là một chính sách để giữ chân nhân tài, giữ chân người lao động. Với chính sách này, người lao động là đối tượng được hưởng lợi nhiều nhất.

“Trước đây, chính Bộ Tài chính đưa ra lý do giữ chân người tài cho doanh nghiệp nên không khống chế khoản chi bảo hiểm nhân thọ cho người lao động. Thế nhưng hiện nay chính Bộ Tài chính lại đưa quy định khống chế vào dự thảo mới này” - luật sư Xoa chỉ ra mâu thuẫn.

Nên đối xử công bằng

Trong dự thảo, Bộ Tài chính lý giải: Sở dĩ đưa ra quy định siết chi khoản bảo hiểm nhân thọ là do thời gian qua một số doanh nghiệp nhà nước (doanh nghiệpnhà nước) đã chi mua bảo hiểm nhân thọ cho người lao động với giá trị cao so với mức tiền lương, thu nhập của cán bộ, công nhân viên và cao hơn nhiều lần so với mức khống chế theo quy định trước đây.

“Nếu không khống chế mức mua bảo hiểm nhân thọ sẽ dẫn đến các doanh nghiệp nhà nước vận dụng chi mua bảo hiểm nhân thọ ở mức cao, không hợp lý, đồng thời hạch toán vào chi phí được trừ. Điều đó đã ảnh hưởng đến việc thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước, phần vốn nhà nước khi xác định giá trị doanh nghiệp. Kiểm toán Nhà nước cũng đã đề nghị Bộ Tài chính cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định hiện hành, tránh việc lợi dụng” - Bộ Tài chính lý giải.

Ông Hứa Viết Minh, Giám đốc Công ty Tư vấn MTP, cho rằng một quy định khi ban hành phải áp dụng chung cho toàn bộ đối tượng doanh nghiệp, trong đó doanh nghiệpnhà nước cũng chỉ là một phần nhỏ trong nền kinh tế. Vì thế không thể lấy lý do vì doanh nghiệp nhà nước chi khoản bảo hiểm nhân thọ cao hơn mức lương của người lao động nên siết lại khoản chi này xuống mức thấp.

“doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nước ngoài cần phải được đối xử bình đẳng chứ không thể quy định đánh đồng. doanh nghiệpnhà nước chiếm thiểu số, số lượng người lao động doanh nghiệp tư nhân là rất lớn, vì vậy quy định phải phục vụ cho lợi ích đa số” - ông Minh nói.

Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu, Nhà nước nên có chính sách khuyến khích, tạo động lực cho mọi doanh nghiệp áp dụng chế độ chi bảo hiểm nhân thọ cho tất cả người lao động. Nếu áp dụng cho doanh nghiệp tư nhân thì doanh nghiệpnhà nước cũng cần áp dụng như vậy để người lao động làm việc ở bất cứ doanh nghiệp nào cũng được đối xử công bằng như nhau.

“Không nên khống chế khoản chi này. doanh nghiệp nào có khả năng tài chính tốt, lao động của doanh nghiệp làm việc hiệu quả thì họ đáng được hưởng chế độ ưu đãi tốt hơn. doanh nghiệpnhà nước cũng vậy, nếu muốn giữ chân nhân tài thì phải tăng quyền lợi để họ an tâm làm việc. Do đó, chỉ nên quy định mức tối thiểu về khoản chi bảo hiểm nhân thọ chứ không nên khống chế mức trần” - ông Hiếu góp ý.