Báo cáo của Hội thép Việt Nam: Thị trường thép toàn cầu tăng trưởng chậm

Tháng 7 - 8 được dự báo là thời điểm suy yếu hơn theo mùa đối với các thị trường thép toàn cầu do kỳ nghỉ hè và thời tiết nắng nóng làm chậm hoạt động xây dựng. Nhưng sự phát triển ở Trung Quốc và Mỹ có thể giúp hỗ trợ thị trường trong những tháng tới.

Động thái của Trung Quốc, Mỹ có thể thúc đẩy thị trường thép tháng 7

Thị trường Trung Quốc và châu Á tăng nhẹ khi có tin tức về sản lượng thép và thiêu kết sẽ bị hạn chế cho đến cuối tháng 7 tại thành phố luyện thép Đường Sơn.

Điều này sẽ giúp hỗ trợ giá thép tại thời điểm sản xuất tràn lan và nhu cầu chậm – cùng với giá quặng sắt tăng – đang ăn mòn lợi nhuận. Trung Quốc hy vọng cuộc họp G20 có thể tạo cơ hội để giải quyết căng thẳng giữa Trung Quốc và Mỹ.

Nhưng nhiều khả năng, chính sự hỗ trợ của nền kinh tế Bắc Kinh sẽ có tác động lớn nhất. Phát hành trái phiếu chính quyền địa phương của Trung Quốc đã đạt mức cao nhất trong ba năm vào tháng 6.

Giá quặng sắt tăng vọt đã gây áp lực lên các nhà sản xuất BOF/BF và dường như sẽ thắng thế lâu hơn so với dự đoán của hầu hết các nhà phân tích, dự đoán sản lượng của Vale sẽ bị ảnh hưởng trong vòng ba năm.

HRC giao ngay tại châu Âu giao dịch ở mức khoảng €470-480/tấn xuất xưởng  Ruhr nhưng thiếu hoạt động thu mua do nhu cầu yếu khi các hợp đồng dài hạn đã được thiết lập cho thấy giá có thể sẽ yếu hơn từ mức này trong tháng tới, đặc biệt là với kỳ nghỉ hè sắp tới.

Platts đánh giá HRC Mỹ ổn định ở mức $520,50/tấn sau thông báo tăng giá của Nucor. Triển vọng của cuộn cán nguội có vẻ ít màu hồng hơn với giá trị có thể giao dịch là $660/tấn đang tìm kiếm ở phía cao hơn.

Các nhà máy Trung Quốc đã bỏ chào giá xuất khẩu HRC do giá nội địa cao hơn khi có thông báo cắt giảm sản lượng tại Đường Sơn. Giá xuất khẩu cho HRC SS400 có thể vượt xa $497/tấn FOB Trung Quốc nhưng nguyên liệu Trung Quốc đang gặp phải sự cạnh tranh gia tăng từ hàng xuất khẩu của Việt Nam tại các thị trường trọng điểm châu Á.

Thị trường thép thế giới tăng trưởng chậm

Tương tự giá thép dẹt, giá thép cây của Trung Quốc và châu Á cũng phục hồi theo kế hoạch cắt giảm sản lượng, với Tập đoàn Hesteel tăng giá thép cây nội địa ở mức 4.060 NDT/tấn ($590/tấn). Trong khi đó, các nhà máy Trung Quốc đang chào giá thép cây xuất khẩu ở mức $476/tấn FOB Trung Quốc.

Tuy nhiên, những người mua chính ở Hồng Kông và Singapore cho biết họ sẽ xem xét các chào giá từ các quốc gia như Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ vì nguyên liệu của Trung Quốc vẫn còn quá đắt.

Các nhà sản xuất thép cây của Thổ Nhĩ Kỳ đã cố gắng tăng giá xuất khẩu lên khoảng $470/tấn FOB Marmara nhưng đã gặp khó khăn khi nhu cầu thép cây vẫn lắng. Đồng tiền Thổ Nhĩ Kỳ được cải thiện sau cuộc bầu cử thị trưởng Istanbul, nhưng một số căng thẳng sắp tới với Mỹ có thể sẽ khiến cho thị trường trở nên nhợt nhạt. Với những tháng mùa hè nắng nóng sắp tới, thật khó để thấy nhiều sự tăng giá của giá thép cây.

Giá nhập khẩu sắt phế liệu Thổ Nhĩ Kỳ đã phục hồi từ mức thấp nhất trong hai năm sau cuộc bầu cử vì đồng Lira được cải thiện đã giúp mua sức mạnh. Platts đánh giá nhập khẩu phế liệu nóng chảy cao cấp của Thổ Nhĩ Kỳ 1/2 (80:20) ở mức $281/tấn CFR vào ngày 24/6, tăng $2,50/tấn so với ngày giao dịch trước đó. Một số nguồn bên bán kỳ vọng giá sẽ được cải thiện do dòng thu gom phế liệu giảm cũng như lượng tồn kho bán thành phẩm và thành phẩm thấp hơn ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Giá quặng sắt có thể bắt đầu giảm xuống so với mức tăng trước đó do thời gian chậm hơn theo mùa trong năm và việc cắt giảm thiêu kết 20% – 50% ở Hà Bắc có nghĩa là các nhà máy có nhiều ngày dự trữ quặng sắt hơn. Phần lớn sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm ngặt của việc kiểm soát chặt chẽ môi trường nhưng nếu sản lượng thép được cắt giảm đáng kể, giá quặng sắt có thể bắt đầu giảm xuống mức $100/tấn CFR Trung Quốc và hơn thế nữa.

Về sản phẩm thép dài

Giá sản phẩm thép dài ở Mỹ suy yếu, giá phế liệu đã giảm 3 tháng liên tiếp lần đầu tiên kể từ năm 2015. Trong bối cảnh giá phế liệu nhập khẩu giảm, giá thép cây trong nước và xuất khẩu của các nhà máy Thổ Nhĩ Kỳ cũng giảm.

Các nhà máy Thổ Nhĩ Kỳ đã đáp ứng 80% nhu cầu phế liệu của họ cho tháng 7. Hoa Kỳ có thể dễ dàng đáp ứng nhu cầu còn lại một mình, một nguồn sản xuất của Thổ Nhĩ Kỳ nói với Platts. Khi các nhà cung cấp phế liệu ở EU và Vương quốc Anh sẽ gặp khó khăn trong việc tìm kiếm người mua, áp lực về giá phế liệu có thể tăng cao hơn trong những ngày tới.

Dự kiến giá phế liệu nhập khẩu sẽ giảm xuống mức $265-270/tấn CFR, trong bối cảnh thị trường trì trệ trong thời gian dài.

Tâm lý giảm đã được Hiệp hội các nhà sản xuất và xuất khẩu thép cây quốc tế (IREPAS) nhắc lại trong báo cáo về triển vọng ngắn hạn mới nhất, cho thấy sự không chắc chắn trong thị trường sản phẩm thép dài toàn cầu đã tăng lên đáng kể.

Đề cập đến xu hướng giá sắt vụn và quặng sắt, IREPAS cho biết, “giá quặng sắt sắt đã đạt mức cao nhất trong 5 năm ở mức trên $100/tấn giao cho Trung Quốc. Hiện tại, gần như không còn lợi nhuận cho các nhà máy BOF. Mặt khác, giá sắt phế liệu đang giảm. Thổ Nhĩ Kỳ, nước nhập khẩu sắt thép phế liệu  lớn nhất trên thị trường, đang chịu ảnh hưởng sâu sắc từ sự sụp đổ của tiêu dùng trong nước.

Hiện nay, khu vực ổn định nhất là Trung Quốc, nơi các nhà sản xuất thép đã và đang tăng khối lượng sản lượng hàng tuần của họ, trong khi phần còn lại của thế giới chỉ đang cố gắng tiếp tục, theo IREPAS.

Ví dụ, các nhà sản xuất thép dài ở châu Âu đã duy trì hoặc đẩy giá lên trong bối cảnh lợi nhuận mỏng và chi phí tăng.

Một nhà sản xuất thép thanh thương mại lớn nhất châu Âu, Beltrame, có kế hoạch tăng giá trên khắp châu Âu, quyết định được đưa ra trong bối cảnh các chi phí tăng của các nhà máy liên quan đến việc cắt giảm sản lượng.

Ở Đông Nam Á, xuất khẩu thép dài đạt 4,19 triệu tấn so với năm 2018 trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, tăng 37,6% so với năm trước, theo dữ liệu từ Viện Sắt thép Đông Nam Á, trong bối cảnh sản lượng tăng cao hơn từ Việt Nam.

Về cuộn thép (Coils)

Các thị trường cuộn thép toàn cầu đang trông chờ vào nửa cuối năm nay để có một số cải thiện, đặc biệt là xung quanh lĩnh vực ô tô vốn còn mờ nhạt cho đến nay trong năm 2019. Tại Mỹ, thị trường đang xem xét tác động của việc cắt giảm nguồn cung của US Steel và áp lực giá có thể xảy ra từ giá phế liệu tháng 7 suy yếu hơn.

Platts đánh giá cuộn cán nóng của Mỹ ổn định ở mức $530/tấn trong tuần thứ ba của tháng 6, trong khi đánh giá cuộn cán nguội của Mỹ giữ ở mức $707/tấn.

Giá cuộn thép của Mỹ đã ở trong tình trạng giảm ổn định kể từ tháng 7 năm ngoái với mức giảm nhẹ vào cuối tháng 1 đến tháng 2. Khởi động lại công suất trong nước và tỷ lệ sử dụng nhà máy cao đã làm tăng mức cung trong khi giá giảm liên tục khiến người mua cảnh giác khi đặt hàng mới.

Trong khi đó, Bộ Thương mại Hoa Kỳ xác định rằng việc hủy bỏ các lệnh thuế chống bán phá giá hiện hành đối với nhập khẩu HRC từ Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Đài Loan, Thái Lan và Ukraine có thể sẽ dẫn đến việc tiếp tục bán phá giá.

Ở châu Á, tâm lý thị trường tại thị trường HRC được trộn lẫn với nhiều sự hỏi mua hơn xuất hiện trong bối cảnh giá thép Trung Quốc tăng vào cuối tháng 6.

Một số hỗ trợ đến từ hoạt động xây dựng mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi các biện pháp kích thích tài chính và tiền tệ của Trung Quốc bắt đầu vào năm 2018, và do đó đã thúc đẩy nhu cầu về thép xây dựng và dẫn đến các đơn đặt hàng tích cực cho thiết bị kỹ thuật, vốn là nguồn tiêu dùng chính HRC, cùng với thép tấm.

Về Thép phế và Nguyên liệu thô

Giá nhập khẩu phế liệu của Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm $20/tấn trong nửa đầu tháng 6, với giá hiện trở lại ở mức tháng 1 khoảng $280/tấn CFR Thổ Nhĩ Kỳ. Giá cả đi ngược hướng với giá quặng sắt vì phế liệu xuất khẩu chủ yếu là do nhu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ, trong khi quặng sắt phụ thuộc vào Trung Quốc, nơi sản xuất thép vẫn cực kỳ cao.

Ngược lại, nhập khẩu phế liệu sắt của các nhà máy Thổ Nhĩ Kỳ từ các nhà cung cấp toàn cầu đã giảm 19% so với cùng kỳ trong 4 tháng đầu năm 2019 xuống còn 5,9 triệu tấn, theo Hiệp hội các nhà xuất khẩu thép Thổ Nhĩ Kỳ. Sự sụt giảm này phù hợp với sự sụt giảm trong sản lượng thép thô của Thổ Nhĩ Kỳ trong giai đoạn đó, do tâm lý thị trường trì trệ trong bối cảnh nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ chậm lại.

Năm nay, giá phế liệu đã tìm thấy đáy ở mức khoảng $280/tấn CFR hai lần, lần đầu tiên ở mức $278,50/tấn vào tháng 1 và sau đó ở mức $283/tấn vào giữa tháng 5. Trong cả hai trường hợp, điều này được theo sau bởi sự phục hồi ngay lập tức lên hơn mức $300/tấn CFR. Tâm lý thị trường vẫn giảm mà không có ai thảo luận về sự tăng giá.

Giá quặng sắt tăng vọt do lo ngại nguồn cung

Giá quặng sắt đạt mức cao nhất trong 5 năm vào cuối tháng 5 và dường như được hỗ trợ tốt ở mức trên $100/tấn CFR trong thời gian tới do nhu cầu mạnh và nguồn cung khan hiếm. Các kho dự trữ tại Trung Quốc đã giảm nhanh chóng, giảm khoảng 3 triệu tấn trong vòng một tuần giữa tháng 6 và vào ngày 14/6 thấp hơn khoảng 35 triệu tấn so với cùng kỳ năm ngoái.

Sản lượng thép thô của Trung Quốc đã tăng mạnh trở lại vào tháng 5, tăng 10% lên 89,1 triệu tấn. Từ tháng 1 – tháng 5, sản lượng gang tăng 9% lên 335,35 triệu tấn. Trong 4 tháng đầu năm nay, ba lò cao mới được đưa vào vận hành với công suất kết hợp 10,44 triệu tấn/năm. Trong vòng ba tháng hoặc hơn khi vận hành đầy đủ, các cơ sở này cũng sẽ cần nhiều quặng sắt hơn.

Nhưng yếu tố chính khiến giá quặng sắt tăng cao là sự thiếu hụt nguồn cung ra khỏi Brazil với hầu hết các nhà phân tích dự đoán sản lượng của Vale sẽ bị ảnh hưởng trong vòng ba năm. Trong báo cáo về quặng sắt mới nhất, S & P Global Market Intelligence cho biết họ dự kiến Vale sẽ cần ít nhất ba năm để lấy lại sản lượng sản xuất tương đương với sản lượng hàng năm 2018. Market Intelligence dự kiến Vale sẽ sản xuất khoảng 320 triệu tấn trong năm nay.

Giá than hỗn hợp

Giá than luyện kim châu Á-Thái Bình Dương dịch chuyển theo các hướng khác nhau vào giữa tháng 6 nhưng nhu cầu khá im lặng do lợi nhuận thép thắt chặt ở Trung Quốc.

Platts đánh giá giá than luyện cốc cao cấp trung bình đạt $207,90/tấn FOB Úc trong tháng 5, tăng $4/tấn so với tháng trước. Giá đã đạt trung bình trên $200/tấn trong mỗi tháng trong suốt tám tháng qua, ngoại trừ tháng 1. Giá sau đó đã giảm từ tuần thứ hai của tháng 6.

Không giống như quặng sắt, nguồn cung than luyện kim đáp ứng khá dồi dào, với xuất khẩu từ Úc đang phục hồi.

Tại Trung Quốc, hoạt động thị trường giao ngay đã cải thiện vào giữa tháng 6 so với đầu tháng nhưng nhu cầu từ người dùng cuối vẫn tương đối chậm chạp. Người mua Trung Quốc lo ngại về triển vọng thép ảm đạm và tỷ suất lợi nhuận mỏng, đã làm chậm việc mua than luyện cốc đường biển. Lợi nhuận của cả thép cây và thép cuộn cán nóng đều ở mức khoảng $12-15/tấn và các nhà máy đang chuyển sang nguyên liệu thô có giá rẻ hơn trong trường hợp quặng sắt. Ở thị trường than luyện kim, cho đến hiện nay trong năm vẫn là ưu tiên cho than loại cao cấp. Nếu các nhà máy Trung Quốc buộc phải cắt giảm sản lượng thép, họ cũng có thể sẽ chuyển sang loại than luyện kim loại thấp hơn.

Mặt khác, nguồn cung có vẻ mạnh mẽ, với một số lô hàng tháng 6 và tháng 7 sẵn có từ các nhà cung cấp và thương nhân.

Thị trường than cốc nội địa Trung Quốc chịu áp lực từ các yếu tố đối lập, với các nhà máy thép vật lộn với lợi nhuận mỏng và nỗ lực tiếp tục thắt chặt kiểm soát môi trường. Các nhà máy Trung Quốc đã chọn không tăng hàng tồn kho than cốc của họ trong bối cảnh lợi nhuận mỏng, trong khi các nỗ lực môi trường dự kiến sẽ được đẩy mạnh trong thời gian tới.

Về thép tấm

Thị trường thép tấm Mỹ suy yếu do việc các trung tâm dịch vụ thu mua vẫn đóng băng mặc dù các nhà máy đang cố gắng lôi kéo hoạt động với các chào giá thấp hơn. Giá giảm xuống dưới $800/tấn đầu tiên trong gần 18 tháng.

Ở châu Âu, thị trường thép tấm cũng suy yếu tương tự, vì kho hàng tăng và nhu cầu thấp đè nặng lên giá cả.

Suy yếu cũng được ghi nhận ở các thị trường thép tấm châu Á trong bối cảnh hoạt động thương mại trì trệ khi các nhà máy Trung Quốc tiếp tục cắt giảm chào hàng xuất khẩu và người mua ở nước ngoài giảm giá thầu.

Chào giá thép tấm Trung Quốc tiếp tục giảm với tốc độ thậm chí nhanh hơn những ngày này. Người mua chắc chắn sẽ thích chờ đợi hơn, một thương nhân Hàn Quốc cho biết, nói thêm rằng xem xét giá HRC thấp hiện tại, vẫn còn một số chỗ cho giá thép tấm giảm hơn nữa.

Viện dẫn chi phí sản xuất các sản phẩm chất lượng cao hơn và nhu cầu ngày càng tăng, nhà máy liên hợp lớn nhất Nhật Bản, Nippon Steel đặt mục tiêu tăng giá thép tấm nặng them ít nhất 5.000 Yên/tấn ($46/tấn) cho tất cả các khách hàng trong nước vào cuối tháng 9.

Nhật Bản sản xuất 889.900 tấn thép tấm trong tháng 4, tăng 1,7% so với cùng kỳ năm trước và giảm 0,8% so với tháng 3, theo dữ liệu của Liên đoàn Sắt & Thép Nhật Bản.

Về sản lượng

Sản lượng thép thô của Trung Quốc trong tháng 5 đạt 89,09 triệu tấn, tăng 10% so với năm ngoái, dữ liệu do Cục Thống kê Quốc gia công bố vào ngày 14/6. Sản lượng thép thô bình quân ngày đạt 2,874 triệu tấn, tăng 1,41% so với mức trung bình trong tháng 4.

Trong tháng 1-tháng 5, sản lượng thép thô của Trung Quốc đạt 404,88 triệu tấn, tăng 10,2 so với năm ngoái. Sản lượng thép thô của Trung Quốc có thể sẽ duy trì ở mức cao trong tháng 6, gây thêm căng thẳng cho lợi nhuận bị làm suy yếu do giá nguyên liệu tăng vọt và sự chậm lại theo mùa. Trong khi đó, sản lượng gang của Trung Quốc đạt 72,19 triệu tấn, tăng 6,6% so với năm ngoái. Trong 5 tháng đầu năm 2019, sản lượng gang tăng 8,9% so với năm trước lên 335,35 triệu tấn.

Sản lượng thép cây của Trung Quốc trong tháng 5 đạt mức cao kỷ lục 21,81 triệu tấn, tăng 22,9% so với năm ngoái, trong khi sản lượng thép cây từ tháng 1 đến tháng 5 đạt 95,74 triệu tấn, tăng 17,5% so với năm ngoái. Sản lượng thép cuộn đạt 14,07 triệu tấn trong tháng 5, tăng 16% so với năm trước. Sản lượng thép cuộn tương đương 62,99 triệu tấn trong 5 tháng đầu năm, tăng 15,6% so với năm trước.