Ai sẽ là tổng thống Mỹ nếu ông Donald Trump bị phế truất?

Hạ viện do đảng Dân chủ lãnh đạo đã bỏ phiếu thông qua điều khoản luận tội Tổng thống Mỹ Donald Trump lạm quyền và cản trở Quốc hội điều tra xung quanh nghi vấn ông gây sức ép với lãnh đạo Ukraine yêu cầu điều tra cựu Phó tổng thống Mỹ Joe Biden của đảng Dân chủ đồng thời là đối thủ của Trump trong cuộc bầu cử tổng thống 2020.

Trump mới là tổng thống thứ ba của nước Mỹ bị luận tội. Chưa có tổng thống nào bị phế truất sau quá trình luận tội. Các cuộc bỏ phiếu mang tính bước ngoặt hôm 18/12 dẫn đến một phiên tòa có khả năng diễn ra vào tháng 1/2020 tại Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát, nơi Trump dự kiến sẽ được tuyên trắng án.

Khi các chính trị gia chuyển sang giai đoạn xét xử, đây là những gì được trông đợi sẽ diễn ra tiếp theo.

Trump bị buộc tội gì?

Trump đã bị luận tội với các cáo buộc rằng ông lạm quyền và cản trở Quốc hội trong cuộc điều tra luận tội. Đảng Dân chủ cáo buộc Trump gây sức ép buộc Ukraine phải mở một cuộc điều tra về đối thủ chính trị của ông, cựu Phó tổng thống Joe Biden, ứng cử viên tiềm năng trong cuộc đua giành tấm vé chính thức của đảng Dân chủ ra tranh cử tổng thống năm 2020.

Họ cũng buộc tội Tổng thống đã cản trở cuộc điều tra của họ khi từ chối tuân thủ trát hầu tòa và chỉ đạo các thành viên trong chính quyền của ông làm điều tương tự. Cuộc điều tra luận tội, được đưa ra hồi tháng 9 sau khi có đơn khiếu nại của người tố giác, đã tập trung vào một cuộc điện đàm hôm 25/7/2019, trong đó Trump đã yêu cầu Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy mở một cuộc điều tra về Biden và con trai của ông này là Hunter, thành viên hội đồng quản trị của một Công ty khí đốt của Ukraine.

Không có bằng chứng về hành vi sai phạm của cha con Biden. Trump cũng muốn Zelenskyy điều tra một thuyết âm mưu bị lật tẩy rằng Ukraine, chứ không phải Nga, đã can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Vào thời điểm diễn ra cuộc điện đàm, chính quyền Trump đang giữ lại khoản viện trợ quân sự trị giá gần 400 triệu USD được Quốc hội phê chuẩn cho Ukraine.

Trích dẫn lời khai của các cựu quan chức và quan chức đương nhiệm, đảng Dân chủ cũng cáo buộc Trump dùng mồi nhử là một cuộc tiếp đón tại Nhà Trắng mà Zelenskyy mong muốn để đổi lấy việc Ukraine mở các cuộc điều tra (theo yêu cầu của Trump).

Phiên tòa Thượng viện là gì?

Các điều khoản luận tội dự kiến sẽ được gửi lên Thượng viện, nơi các thượng nghị sĩ sẽ xem xét bằng chứng, lắng nghe các nhân chứng và bỏ phiếu để tha bổng hoặc kết án tổng thống. Chánh án Tòa án Tối cao Mỹ sẽ chủ tọa phiên tòa.

Cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện gồm 100 thành viên cần ít nhất đa số 2/3 số phiếu tán thành để kết án và bãi nhiệm một tổng thống. Điều này dường như chắc chắn không thể xảy ra trong trường hợp của Trump. Thượng viện hiện gồm 53 nghị sĩ đảng Cộng hòa, 45 nghị sĩ đảng Dân chủ và hai nghị sĩ độc lập nghiêng về phe đảng Dân chủ. Như vậy, phải có ít nhất 20 nghị sĩ đảng Cộng hòa cùng với tất cả các nghị sĩ đảng Dân chủ và 2 nghị sĩ độc lập bỏ phiếu thuận để bãi miễn tổng thống.

Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell đã chỉ rõ rằng ông muốn vụ kiện diễn ra nhanh gọn, nhưng Tổng thống Trump tuyên bố ông sẽ không bận tâm đến một phiên tòa thô thiển, với lời khai từ một số nhân chứng, bao gồm cả Biden và người tố giác đã khiếu nại dẫn đến cuộc điều tra luận tội. Hôm 17/12, McConnell đã bác bỏ yêu cầu của đảng Dân chủ triệu tập các nhân chứng mới ra phiên tòa, nói rằng Thượng viện sẽ không "làm công việc đảng Dân chủ giao cho họ" hoặc tiến hành một "cuộc điều tra kín" sau quá trình luận tội tại Hạ viện.

Lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer cho biết ông muốn nghe 4 nhân chứng bổ sung, bao gồm cả Chánh văn phòng Nhà Trắng Mick Mulvaney và cựu Cố vấn An ninh Quốc gia của Trump, John Bolton. McConnell hôm 17/12 đã bày tỏ hy vọng sẽ sớm gặp Schumer để xác định các bước tiếp theo.

Ông nói thêm rằng ông "lạc quan" về việc đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ có thể nhất trí về "giai đoạn một" của phiên tòa, trong đó bao gồm việc trình bày vụ kiện và bào chữa. Sau cuộc bỏ phiếu luận tội hôm 18/12, Chủ tịch Hạ viện Pelosi tuyên bố bà sẽ đợi để chuyển các điều khoản luận tội lên Thượng viện. Truyền thông Mỹ đã đưa tin rằng một số thành viên đảng Dân chủ tại Hạ viện đang kêu gọi bà Pelosi trì hoãn việc chuyển giao các điều khoản này cho đến "thời điểm thích hợp".

Hôm 18/12, bà Pelosi đã né tránh các câu hỏi về thời điểm bà dự định chuyển các điều khoản luận tội lên Thượng viện. "Đó là ý định của chúng tôi" gửi các điều khoản luận tội lên Thượng viện, nhưng "chúng tôi sẽ xem những gì xảy ra ở đó", Pelosi nói với báo giới.

Đề cập các thành viên sẽ đóng vai trò như các công tố viên của Hạ viện tại phiên tòa Thượng viện, bà Pelosi cho biết "không thể nêu tên những nhân vật này cho đến khi chúng tôi biết quy trình của phía Thượng viện... Cho đến nay chúng tôi chưa thấy bất cứ điều gì có vẻ công bằng với chúng tôi".

Việc giữ lại các điều khoản luận tội có thể trao cho đảng Dân chủ đòn bẩy trong trường hợp thiết lập các thủ tục cho phiên tòa. Pelosi cho biết đảng Dân chủ sẽ đưa ra quyết định về các bước tiếp theo với tư cách "một nhóm".

Khi nào phiên tòa Thượng viện sẽ diễn ra?

Một khi Thượng viện nhận được các điều khoản luận tội, một phiên tòa có thể bắt đầu. Hiện chưa ấn định thời điểm chắc chắn cho một phiên tòa của Thượng viện, nhưng McConnell đã nói rằng đây sẽ là "ưu tiên hàng đầu" của Thượng viện khi ông trở lại Washington, DC, trong dịp Năm mới. Các nghị sĩ đảng Dân chủ tại Thượng viện đã đề xuất một kế hoạch, theo đó sẽ xem xét các thủ tục tố tụng bắt đầu từ ngày 6/1/2020.

Theo kế hoạch này, các "công tố viên" của Hạ viện sẽ bắt đầu thuyết trình vào ngày 9/1. Nhiều khả năng các nghị sĩ đảng Cộng hòa tại Thượng viện sẽ đồng ý với đề xuất chi tiết của đảng Dân chủ.

Ai sẽ là tổng thống nếu Trump bị phế truất?

Trong trường hợp gần như chắc chắn không xảy ra là Thượng viện sẽ kết tội và phế truất Trump, Phó tổng thống Mike Pence sẽ trở thành tổng thống và hoàn thành nhiệm kỳ của Trump, kết thúc vào ngày 20/1/2021.

(Nguồn: TTXVN)

Chia sẻ Chia sẻ

Chia sẻ

Lưu tin